د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګيلاوروف پرون ورځ په مسکو کې د اسلامي امارت، چین، پاکستان، هند او ایران په ګډون د لسو نورو هېوادونو د استازیو په غونډه کې له افغانستان سره د نړیوالو مرستو د دوام غوښتنه وکړه او وویل، د دغه هېواد د مسلې حل د ټولهګډونه حکومت جوړېدو پورې تړلی دی.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین پرون د پخواني شوروي اتحاد د جمهوریتونو له جګپوړو امنیتي مشرانو سره په ویډیويي ناسته کې افغانستان کې د روان وضعیت په اړه اندېښنه ښودلې او ویلي یې دي چې ترهګر ښايي په مستقیم ډول ګاونډي هېوادونه بېثباته کړي.
د هغه په خبره، اورپکي چې په سوریه او عراق کې تجربه لري، افغانستان ته روان دي.
وروسته له هغې چې د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر شاهزاده فیصل بن فرحان السعود واک ته د طالبانو رسېدل او افغانستان ته د القاعدې شبکې او داعش ډلې راتګ د اندیښنې وړ وباله. د چارو ځينې شنونکي هم د داعش او القاعده په څېر د ترهګرو ډلو سر راپورته کول، جدي او ستر ګواښ بولي.
پاکستاني رسنیو پرون رپوټ ورکړ چې د ایاېسای مشر فیض حمید د طالبانو په غوښتنه کابل ته تللی او ټاکل شوې طالب چارواکو سره وګوري. سیاسي کارپوهان کابل ته د فیض حمید د راتلو لامل د طالب مشرانو ترمنځ د اختلافاتو زیاتېدل بولي او وايي، د دغو ننګونو ژوروالی لامل شوی چې پاکستان یې د حل لپاره ګام پورته کړي.
سره له دې چې د طالبانو له خوا د افغان حکومت له نیولو یوه اوونۍ تېرېږي، خو لا هم د واک تشه پر ځای ده او ډېری دولتي ادارې او بانکونه تړلي دي. د چارو ځینې شنونکي د واک تشه او ناڅرګند برخلیک د هېواد پر زیان بولي.
د سیاسي چارو کارپوه او د ولسي جرګې پخوانی غړی شهزاده شاهد اندېښنه ښيي چې ځینې کورنۍ او بهرنۍ کړۍ به د واک له تشې څخه ګټه پورته او هېواد به یو ځل بیا په لوی لاس ناامنیو ته لاړ شي.
ولسمشر غني نن په شمال او شمال ختیځ کې د امنیتي وضعیت خرابېدو ته په کتو د دویم ځل لپاره بلخ ولایت ته تللی دی. ولسمشر تر دې مخکې له یوشمېر سیاسي مشرانو سره په ارګ کې ولیدل.
د افغان امنیتي ځواکونو او طالبانو ترمنځ د جګړې له دوام سره هممهاله، طالب ډلې ویلي چې افغانستان کې د سولې د ټینګښت یوازینۍ لار د ولسمشر غني ګوښه کېدل او د یوه نوي حکومت منځ ته راتلل دي. یوشمېر شنونکي بیا وایي چې حکومت او طالبان دواړه د سولې ټینګښت او د جګړې پای ته رسولو لپاره ناشونې شرطونه وړاندې کوي.
په داسې حال کې چې امنیتي وضعیت ورځ تر بلې مخ په خرابېدو دی او وسلهوال طالبان هره ورځ د ولسوالیو د نیولو ادعا کوي، د چارو شنونکي وايي چې د طالبانو د مخکې تګ او بریا ستر لامل د دولت او سیاسي مشرانو ترمنځ د یووالي نه موجودیت دی.
د چارو شنونکی فضل رحمان اوریا وايي، په تېرو شلو کلونو کې د دولت او سیاستوالو ترمنځ یووالی نه و او تر دې وروسته دا چاره هم ناشونې ده.
سپینې ماڼۍ ویلي چې تمه ده د ولسمشر محمد اشرف غني او د ملي روغې جوړې عالي شورا رییس عبدالله عبدالله د روانې اوونۍ په پای کې امریکا ته سفر وکړي او د دغه هېواد له ولسمشر مشر جوبایډن سره وګوري. د چارو شنونکي د دغو دوو افغان لوړپوړو چارواکو سفر تشریفاتي بولي او وایي چې دغه سفر به د هېواد پر روان وضعیت هېڅ راز اغېز ونه لري.
په داسې حال کې چې هره ورځ د جګړې په ډګر کې د امنیتي ځواکونو د شاتګ او وسلهوالو ته د تجهیزاتو او مهماتو د ور پرېښودو خبرونه خپرېږي، یوشمېر شنونکي وايي، که څه هم افغان ځواکونه تر خپلو وروستیو امکاناتو پورې جګړه کوي او په پای کې له ناچارۍ تسلیمېږي.
په داسې حال کې چې ټاکل شوې نن د افغان دولت د مرکچي پلاوي ځينې غړي د مذاکراتو د بیا پیل په موخه دوحې ته سفر وکړي او په نیږدې راتلونکې کې د سولې د خبرو د بیا پیلېدو په اړه تمې ډېرې شوي، خو د طالبانو د مشر د نه شتون په اړه څرګندونې به د سولې پر پروسې څه اغېز ونه لري.
په دې وروستیو کې د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر شاه محمود قریشي د دې هیواد پارلمان ته د وینا پرمهال ویلي چې له افغان ولسمشر محمد اشرف غني څخه یې پوښتي چې ولې دغه حکومت له یوې خوا له پاکستان څخه مرسته غواړي او له بل پلوه پر دغه هېواد ناوړه تورونه لګوي او د پاکستاني چارواکو پر وړاندې ناسمې څرګندونې کوي. خو یوشمېر افغان سیاسي شنونکي په دې باور دي چې د دواړو هېوادونو چارواکو ترمنځ اړیکې د بل هر وخت په پرتله ښې دي او دوی د ولس تېر اېستلو لپاره د پردې ترشاه ښې اړیکې لري، خو په عمل کې بل څه په ډاګه کوي.
د افغان سولې لپاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد تازه پر خپل ټویټر لیکلي، که طالبان د اجماع او روغې له لارې راتلونکې غوره نه کړي او سوله ونه کړي، امریکا به د هغه چا تر څنګ ودرېږي چې د جمهوریت ساتنې لپاره هڅه کوي.
د نړیوالو چارو شنونکي د خلیلزاد دا څرګندونې طالبانو ته د امریکا حکومت جدي خبرداری بولي.
د امریکا د پوځ لوی درستیز جنرال مارک میلي ویلي، د افغانستان شاوخوا ۳۰۰ زره پوځ چې ښه روزل شوی او اوس د جګړې مشري کوي، د دغه هېواد د راتلونکې په ټاکلو کې مهم رول لري.
هغه وايي، کېدای شي افغان پوځ او حکومت دواړه همداسې پر خپل ځای پاتې شي، خو داسې اندېښنې هم شته چې دغه هېواد له بدو پایلې سره مخامخ شي.
د ملي امنیت عمومي رییس احمدضیا سراج پرون په کابل کې یوې خبري غونډې ته وویل چې د طالب ډلې په مشرتابه کې ژور اختلافات پیدا شوي دي.
د نوموړي په وینا، د سراجالدین حقاني په مشري د پېښور شورا هڅه کوي چې د طالبانو په مشرتابه کې د کوټې شورا ونډه کمرنګه کړي.
.
ولسمشر محمداشرف غني پرون د دولتي پلاوي په یوه ناسته کې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو له وتلو وروسته د لویې مشورتي جرګې د جوړولو خبر ورکړ، خو د دې جرګې د جوړېدو د موخې او څرنګوالي په اړه د دولت ویاندویان د معلوماتو ورکولو ته نه حاضرېږي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
