د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف په دوحه کې د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو د ځانګړې جوړېدونکې غونډې په اړه چې د اسلامي امارت د رسمیت پېژندلو په اړه به هم پهکې بحث وشي، د یوې خبري غونډې پر مهال وویل، تر هغه چې ټولګډونه حکومت نه وي جوړ شوی، روسیه به اسلامي امارت په رسمیت ونه پېژني.
د ملګروملتونو د بشري مرستو د همغږي ادارې اوچا څه موده وړاندې ویلي و چې روان میلادي کال افغانستان کې اړمنو سره د مرستو لپاره ۴ میلیارډ او ۶۰۰ میلیونه ډالرو ته اړتیا لري.
یاد سازمان تازه د اندېښنې په څرګندولو سره ویلي، افغانستان کې بېوزلو کورنیو سره د مرستې لپاره یې د غوښتل شویو مرستو له ډلې یوازې ۵سلنه ترلاسه کړي دي.
شنونکي اسلامي امارت ته په تهران کې د افغانستان سفارت سپارلو ته په کتو وايي، ایران له افغانستان سره پر پولې د امنیتي اندېښنو له منځه وړلو او د هیرمند حقابې ته د لاسرسي موندلو په موخه دغه کار کړی دی.
د ملګرو ملتونو سازمان ۷۷ کاله وړاندې له دویمې نړیوالې جګړې وروسته جوړ شو. که څه هم د دغه سازمان د جوړېدو موخه د نړیوالو شخړو حل او د نړۍ پر جیوپولیټیک وضعیت د اغېزناک رول لوبول دي، خو په افغانستان کې د دغه سازمان رول کله له هرکلي او کله هم له نیوکو سره مخ شوی دی.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورورکوونکي ریچارډ بنټ وايي، د اسلامي امارت مشرانو په بېلابېلو ډلو وېشل شوي او همدا لامل دی چې د ښوونځیو پرانېستل کېدو په واړه واحد دریځ نه لري.
د ا.ا په واکمنېدو سره د افغانستان د وضعیت په تړاو د سیمې او نړۍ په کچه لویې او کوچنۍ غونډې شوي چې تل له نیوکو سره مخ شوي دي. په تازهګۍ سره امنیت شورا پرون د تلې پنځمه د افغانستان په اړه ناسته وکړه. د یوناما سرپرست ماکرس پوټزل د یوه راپور په خپرولو سره افغانستان کې له روان ناورین څخه اندېښنه څرګنده ښودلې.
کابل کې د افغانستان د دیني علماوو لویه غونډه چې د تېرې پنجشنبې پر ورځ پیل شوې وه، پرون د دې غونډې د ګډونوالو له لوري د یوه یوولس مادهییز پرېکړهلیک په لوستلو سره پای ته ورسېده. خو د چارو یوشمېر کارپوهان وايي چې د علماوو غونډه کې په ډېرو مهمو او حیاتي مسایلو بحث نه دی شوی.
د جون ۱۵ پر افغانستان د اسلامي امارت د بیا ځلې واکمنېدو نېټې سره برابره ده. یوشمېر سیاسي شنونکي د ا.ا بهرنی سیاست ناکام بولي او وایي، ا.ا د خپل بهرني سیاست د بریالیتوب لپاره باید د نړیوالو غوښتنو ته غاړه کېږدي. د دوی په وینا، اوسني حکومت له نړۍ سره د افغانستان په اړیکو کې د پام وړ بریا نه ده ترلاسه کړې.
د مخکیني حکومت د ملي مصالحې عالي شورا مشر عبدالله عبدالله هند ته له ۴۳ ورځني سفر وروسته نن سهار بېرته هېواد ته راستون شو. ښاغلی عبدالله داسې مهال هېواد ته راستنېږي چې په دې وروستیو کې له افغان شخصیتونو سره د تماس کمېسیون په هڅو د مخکیني حکومت یوشمېر سیاسي څېرې او چارواکي بېرته هېواد ته راستون شوي دي.
اسلامي امارت سره د نړیوالو پر تعامل د یوشمېر هېوادونو له ټینګار وروسته، د چارو ځینې کارپوهان په دې باور دي چې که اسلامي امارت نړۍ سره تعامل ونه کړي، روان وضعیت به تر دې هم ترینګلی شي او پایلې به یې د افغانانو ترڅنګ د نړیوالو په زیان وي. دوی وايي چې اسلامي امارت له نړۍ او نړیواله ټولنه باید اسلامي امارت سره تعامل وکړي.
ټاکل شوې چې نن په تاجکستان کې د روسیې، هند او د منځنۍ اسیا د ځینو هېوادونو د ملي امنیت د سلاکارانو په ګډون یوه دوه ورځنۍ ناسته جوړه شي. ویل کېږي چې په دغه ناسته کې به د افغانستان د سیاسي، بشري او امنیتي وضعیت په تړاو خبرې وشي.
پخواني ولسمشر حامد کرزي ته نږدې سرچینو ځینو رسنیو ته منلې چې کرزي پلان درلود متحده عربی اماراتو ته سفر وکړي او د دغه هېواد د ولسمشر شیخ خلیفه بنزاید ال نهیان په جنازه کې کډون وکړي او د هغه کورنۍ ته د خواخوږۍ مراتب وړاندې کړي، خو ویل کېږي چې د اسلامی امارت چارواکو نوموړي ته له هېواد څخه د وتلواجازه نه ده ورکړې.
دې وروستیو کې داسې راپورونه خپاره شوي چې له افغان خاورې د ازبکستان پر ترمز ښار راکېټي بریدونه شوي دي. ا.ا که څه هم دغه موضوع رد کړه، خو شمالي ولایتونو کې د ازبکستان هوايي ځواک د افغانستان په خاوره هوايي ګزمې وکړې. د لوګر، پنجشېر او بلخ په څېر ځینو نورو ولایتونو کې هم د نامشخصو بېپېلوټه الوتکو د ګرځېدو ادعاوې شوې.
د اسلامي امارت ویاند ذبیحالله مجاهد پرون پر خوست او کونړ ولایتونو د پاکستاني ځواکونو له لوري شوي هوايي بریدونه وغندل او وې ویل چې پاکستان دې په داسې مسایلو د افغانانو حوصلې نهازمايي او بیا تکرار به یې «بدې» پایلې ولري. مجاهد د دغې موضوع پر سیاسي حل ټینګار کړی دی.
د امریکا د دفاع وزارت یا پنټاګون په افغانستان کې د داعش او القاعدې ډلې حضور په تړاوو راپور خپور کړی دی. د پنټاګون په دغه راپور کې راغلي چې د افغانستان لپاره د داعش خراسان او نورې وسلهوالې ډلې په دې هڅه کې دي، څو د اسلامي امارت ناراضه کسان خپلو لیکو ته جذب کړي.
دې وروستیو کې یو شمېر افغان او بهرنيو سیاستوالو ټینګار کړی، چې د اسلامي امارت د مشروعیت لپاره دې لویه جرګه یا یوه شورا جوړه شي او یا دې هم د ټاکنو له لارې لا ډېر مشروعیت ترلاسه کړي. د اسلامي امارت مرستیال ویاند بلال کریمي بیا وایي چې شته نظام عام او تام کورنی مشروعیت ترلاسه کړی او ټول ولس پرې باور لري.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
