د مالیې وزارت اړوند د ګمرکونو او عوایدو معینیت مسوولانو نن د یوې خبري غوڼدې پر مهال وویل چې په تېرو ۷۸ ورځو کې یې د هېواد په کچه نږدې ۲۷ملیارده افغانۍ عواید راټول کړې دي. د ګمرکونو او عوایدو عمومی رییس ویلي، د اسلامي امارت د راتلو راهیسې یې په نږدې دوه نیمو میاشتو کې یې ۲۶ میلیارده او ۹۱۵ میلیونه افغانۍ راټولې کړې دي.
د افغانستان د اسلامي امارت د کورنیو چارو وزارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي چې د پاسپورټ عمومي ریاست د کارکوونکو په ګډون د جعلي پاسپورټونو د جوړولو په تور یې ۶۰ کسان نیولي دي.
د افغانستان برښنا شرکت نن د هغو صنعتي شرکتونو، سوداګریز او ودانیزو ښارګوټو د برښنا پرېکولو بهیر پیل کړ چې له دغه شرکت څخه په میلیونونه افغانۍ پوروړي دي.
د پلټنې ادارې یوشمېر کارکوونکي وایي، د دغه بنسټ مشرتابه امر کړی چې د یادې ادارې ۵۹ کارکوونکي نورو خپلواکو دولتي ادارو ته تبدیل او د هغوی بستونه دې له منځه لاړ شي.
د هاګ نړیواله محکمه او د ملګرو ملتونو د بشر حقونو او د بیان ازادۍ رپوټر د افغانستان بانک او د طلوع نیوز خصوصي ټلویزیون د پخواني کارکوونکي یما سیاووش د وژنې قضیه څېړي. یما سیاووش د افغانستان بانک پخوانی کارکوونکی و چې تیرکال د یوه نښلونکي ماین چاودنې له امله چې د نوموړي په موټر کې ځای پر ځای کړای شوی و، ووژل شو.
د ولسي جرګې په نننۍ عمومي غونډه کې یوشمېر وکیلانو د ولسمشر د نوموړي مرستیال امرالله صالح له لوري په دغه جرګه کې د بادغیس د خلکو د استازي امیرشاه نایبزاده په مرګ ګواښل ناقانونه کړنه وبلله. وکیلانو له صالح غوښتنه وکړه که د خپلې ادعا په اړه اسناد لري، عدلي ارګانونو ته دې وسپاري، څو هغوی په دې اړه پرېکړه و کړي.
د ننګرهار ولایت اوسېدونکي شکایت کوي چې په دغه ولایت کې د اکسیجن بیه له حده ډېره لوړه شوې او د اکسیجن د تولید کارخونې تولید کړی اکسیجن، د ډېرې ګټې لپاره نورو ولایتونو ته لېږدوي.
درې ورځې وړاندې د برښنا شرکت ویلیوو چې د پروان ولایت په سالنګ ولسوالي کې د برښنا د دوو وېجاړو شویو ستنو د بیا جوړولو لپاره د پلازمېنې کابل او یوشمېر نورو ولایتونو برښنا د ۷۲ساعتونو لپاره پرې کوي. خو نن شنبه د درېو ورځو له تېرېدو وروسته د افغانستان د برښنا شرکت نه دی بریالی شوی چې د کابل او نورو ولایتونو برښنا بېرته ونښلوي. برښنا شرکت بیا وایي، هڅه کوي د نن ورځې تر پایه د کابل برښنا بېرته عادي حالت ته راوګرځوي.
د کابل ښار واټونه او کوڅې تل د جنايي پېښو او وژنو شاهدې وې، خو په دې وروستیو ورځو کې جنايي پيښې زیاتې شوي چې دغې چارې ښاریان اندېښمن کړي دي. که څه هم د قتل، وسله والو غلاوو، د ناقانونه وسلو لېږد او سړي تښتونو ته ورته جرمي پېښو کې ډېری وخت ملکيانو ته مرګژوبله اوښتې، خو په وروستیو کې د جنايي جرمنو په کړنلارې کې د بدلون په رامنځ ته کېدو سره ښاریان په ډلهییزه توګه قرباني ورکوي.
د ملي روغې جوړې عالي شورا رییس عبدالله عبدالله، نن د ۳۰۳ پامیر پخواني قومندان داوود داوود د وژل کېدو د لسم تلین په مراسمو کې د خبرو پرمهال د هېواد په اوسنیو شرایطو اندېښنه څرګنده کړه او وې ویل، په داسې حال کې چې د سولې خبرې ښې پایلې ته نه دي رسېدلي، له هېواده د بهرنیو ځواکونو وتل به پر امنیتي وضعیت ناوړه اغیزې وکړي.
نن د هرات ولایت د ګمرکونو ریاست مخې ته د دغه ولایت د سوداګرۍ او صنایعو خونه، د زعفرانکارانو ټولنې، سوداګرو مېرمنو او د مدني ټولنو یوشمېر غړو په یوې خبري ناسته کې د هېواد په ګمرکونو په ځانګړې توګه د هرات په ګمرک کې د پراخ فساد له امله، خپل اعتراض څرګند کړ.
د سولې لپاره دوامداره او پیاوړې هڅې او د ۲۰۲۰میلادي کال د جینوا د ناستې پایلې د افغانستان د سولې په برخه کې مثبت ګامونه بلل کېږي. خو له دې سره سره که چېرې د سولې بهیر بریالیتوب ته هم ورسېږي، افغانستان اقتصادي ثبات ته د رسېدو لپاره اوږده لار پر وړاندې لري. د فساد پر وړاندې مبارزه، د سمون او اصلاحاتو راوستو سربېره د ټولنې او دولت ترمنځ د اړیکو د پیاوړتیا لپاره د دولت د مهمو بنسټونو ظرفیت لوړول او تلپاتې سوله په افغانستان کې ډېره اړینه ګڼل کېږي.
په هېواد کې د مخابراتي شبکو له قانون سره سم په ۱۳۹۴کال کې حکومت د مخابراتي شبکو پر پېرېدونکو ۱۰سلنه محصول ولګاوه. که څه هم له هغه وخت څخه تراوسه شپږ کاله تېریږي، خو لاهم په دې اړه ننګونه او پوښتنه دا ده چې دا پیسې چیرته ځي او څوک د موبایل کرېډټ کارټونو ۱۰سلنه مالیه راټوله وي.
د کار او ټولنیزو چارو وزارت مرستیال اجمل شاهپور نن په افغانستان کې له کار څخه د ماشومانو د راګرځولو پروژې د پروګرام په پرانیستغونډه کې وایي، د کورنیو د پوهاوي د کچې ټيټوالی او ماشومانو ته په کمه سترګه کتل، د دې لامل شوي چې دوی تر ډېره زیان وویني.
د ولسي جرګې یوشمېر غړیو نن د دې جرګې په عمومي غونډه کې د مالیې وزارت له سرپرست څخه وغوښتل چې د ګمرکونو په فساد کې د ښکېلو وکیلانو نومونه په ډاګه کړي.
د دغه وزارت سرپرست خالد پاینده تېره اوونۍ د دې جرګې یوې غونډې ته وویل چې په ګمرکونو کې د ورځې شاوخوا ۸ میلیونه ډالره غلا کېږي.
د لویې څارنوالۍ ویاند جمشید رسولي نن د یوې خبري غونډې په ترڅ کې وویل چې د ۱۴۰۰کال په لومړيو درېو میاشتو کې یې د اداري فساد ۱۳۵۳ قضيې ثبت او رسېدنه کړې چې له ډله یې ۱۲۷۶ قضيې عادي او پاتې ۷۷ قضي بیا د اداري فساد اړوند د درنو جرمونو قضیې دي.
