د ا.ا د سترې محکمې مسوولان د اساسي قانون پر جوړېدو د کار پیلېدو خبر ورکوي. د سترې محکمې رییس عبدالحکیم حقاني پرون (د وږي ۲۷مه، د دوشنبې ورځ) پر خپلې اېکسپاڼې لیکلي: «د هېواد د سترې محکمې رییس شیخ عبدالحکیم حقاني په مشري د ا.ا پر اساسي قانون کار روان دی.»
له هغه وروسته چې افغانستان کې پخوانی اسلامي جمهوریت ړنګ او ا.ا واک ته ورسېد، چین د هغو ګوتو په شمېر هېوادونو له ډلې یو و چې له ا.ا سره یې اړیکه ټینګه او تر اوسه یې دوام ورکړی دی. که څه هم چین تر اوسه ا.ا په رسمیت نهدی پېژندلی، خو دواړو لوریو په تېرو دوو کلونو کې هڅې کړي، څو خپلې اړیکې نه یوازې وساتي، بلکې لا یې پراخې کړي.
القاعده شبکې دوهویشت کاله وړاندې د امریکا په نیویارک ښار کې پر سوداګریزو برجونو بریدونه وکړل چې د نړیوال امنیت او ترهګرۍ په اړه یې د نړۍ نظر بدل کړ. د القاعده شبکې له دغه برید وروسته، امریکا او د ناټو غړیو هېوادونو پر افغانستان برید وکړ .
امریکايي ډالرو د تېرو څو اوونیو پر مهال د هېواد د اسعارو بازار کې د «افغانۍ» پر وړاندې خپل ارزښت ورځ تر بلې له لاسه ورکړی او ان یو امریکايي ډالر په ۷۳ افغانیو هم تبادله شو، خو دا بیه د دوو ورځو په تېرېدو سره بېرته څه باندې ۷۸ افغانیو ته ورسېده.
د افغانستان پر سولې د څار ادارې په دې وروستیو کې د یوه راپور په خپرولو سره ادعا کړې چې په هلمند، ننګرهار او کندهار ولایتونو کې د امریکايي وسلو بازار تود شوی دی. خو اسلامي امارت دغه راپور ردوي او وايي، سرپرست حکومت د وسلو په ساتلو کې جدي دی او هېچا ته اجازه نه ورکوي چې د وسلو پېر او پلور وکړي.
د اسلامي امارت او نړۍ ترمنځ تقابل چې د تېرو شاوخوا شلو میاشتو پر مهال په افغانستان کې بشري حقونو، په ځانګړې توګه د ښځو حقونو په پام کې نه نیولو له کبله ډېر شوی، دغه وضعیت له افغانانو سره د نړیوالې ټولنې مرستې هم را کمې کړې دي.
په تېرو نږدې دوو کلونو کې د افغانستان د سیاسي کړکېچ د حل لپاره ګڼشمېر غونډې جوړې شوي، خو تر اوسه په عملي ډول اغېزناکې نهدي تمامې شوي.
د ناروې له غونډو پیل تر دوحې پورې چې ټولو کې پر ټولشموله حکومت، د بشري حقونو په پام کې نیول او له ترهګرۍ سره پر مبارزې ټینګار شوی، هېڅ غونډه نهده توانېدلې چې اسلامي امارت دغو غوښتنو ته په غاړه اېښودلو اړ کړي.
د امریکا او ا.ا ترمنځ د دوحې هوکړهلیک له لاسلیک څخه چې له مخې یې په افغانستان کې پخوانی اسلامي جمهوري نظام ونړېد او ا.ا واک ته ورسېده، څه دپاسه درې کاله تېر شول. ملګرو ملتونو په دې موده کې د ا.ا او نړیوالې ټولنې ترمنځ له ګڼو ناندریو او غبرګونونو وروسته، نن د قطر په پلازمېنې دوحه کې د افغانستان په اړه دوهورځنۍ غونډه جوړه کړه.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف په دوحه کې د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو د ځانګړې جوړېدونکې غونډې په اړه چې د اسلامي امارت د رسمیت پېژندلو په اړه به هم پهکې بحث وشي، د یوې خبري غونډې پر مهال وویل، تر هغه چې ټولګډونه حکومت نه وي جوړ شوی، روسیه به اسلامي امارت په رسمیت ونه پېژني.
د ملګروملتونو د بشري مرستو د همغږي ادارې اوچا څه موده وړاندې ویلي و چې روان میلادي کال افغانستان کې اړمنو سره د مرستو لپاره ۴ میلیارډ او ۶۰۰ میلیونه ډالرو ته اړتیا لري.
یاد سازمان تازه د اندېښنې په څرګندولو سره ویلي، افغانستان کې بېوزلو کورنیو سره د مرستې لپاره یې د غوښتل شویو مرستو له ډلې یوازې ۵سلنه ترلاسه کړي دي.
شنونکي اسلامي امارت ته په تهران کې د افغانستان سفارت سپارلو ته په کتو وايي، ایران له افغانستان سره پر پولې د امنیتي اندېښنو له منځه وړلو او د هیرمند حقابې ته د لاسرسي موندلو په موخه دغه کار کړی دی.
د ملګرو ملتونو سازمان ۷۷ کاله وړاندې له دویمې نړیوالې جګړې وروسته جوړ شو. که څه هم د دغه سازمان د جوړېدو موخه د نړیوالو شخړو حل او د نړۍ پر جیوپولیټیک وضعیت د اغېزناک رول لوبول دي، خو په افغانستان کې د دغه سازمان رول کله له هرکلي او کله هم له نیوکو سره مخ شوی دی.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورورکوونکي ریچارډ بنټ وايي، د اسلامي امارت مشرانو په بېلابېلو ډلو وېشل شوي او همدا لامل دی چې د ښوونځیو پرانېستل کېدو په واړه واحد دریځ نه لري.
د ا.ا په واکمنېدو سره د افغانستان د وضعیت په تړاو د سیمې او نړۍ په کچه لویې او کوچنۍ غونډې شوي چې تل له نیوکو سره مخ شوي دي. په تازهګۍ سره امنیت شورا پرون د تلې پنځمه د افغانستان په اړه ناسته وکړه. د یوناما سرپرست ماکرس پوټزل د یوه راپور په خپرولو سره افغانستان کې له روان ناورین څخه اندېښنه څرګنده ښودلې.
کابل کې د افغانستان د دیني علماوو لویه غونډه چې د تېرې پنجشنبې پر ورځ پیل شوې وه، پرون د دې غونډې د ګډونوالو له لوري د یوه یوولس مادهییز پرېکړهلیک په لوستلو سره پای ته ورسېده. خو د چارو یوشمېر کارپوهان وايي چې د علماوو غونډه کې په ډېرو مهمو او حیاتي مسایلو بحث نه دی شوی.
د جون ۱۵ پر افغانستان د اسلامي امارت د بیا ځلې واکمنېدو نېټې سره برابره ده. یوشمېر سیاسي شنونکي د ا.ا بهرنی سیاست ناکام بولي او وایي، ا.ا د خپل بهرني سیاست د بریالیتوب لپاره باید د نړیوالو غوښتنو ته غاړه کېږدي. د دوی په وینا، اوسني حکومت له نړۍ سره د افغانستان په اړیکو کې د پام وړ بریا نه ده ترلاسه کړې.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
