د مې میاشتې لومړۍ نېټه د کارګر نړیواله ورځ ده. افغان کارګران وايي چې وزګارتیا یې ځوروي او هره ورځ د یوې مړۍ ډوډۍ پیدا کولو لپاره د کابل ښار څلورلارو ته راځي، خو بېرته تش لاسونه ګرځي.
خیرمحمد چې ۶۴ کاله عمر لري، نن په دې نیت له کوره راوتلی چې کار به ومومي او بېګاه ته به خپلې کورنۍ ته پرې خوراکي توکي یوسي.
یوشمېر کابل ښاریان په دوحه کې د افغانستان په اړه د غونډې پیلېدو سره سم وايي، تمه لري چې په دې غونډه کې به د افغانستان روان کړکېچ ته د پای ټکی کېښودل شي او د دوی ژوند به ورسره مثبت بدلون ومومي. د دولسم ټولګي زدهکوونکې نجمه نبيزاده وايي، افغان نجونې او ښځې تمه لري چې د دوحې غونډه کې به یې د زدهکړو او کار لپاره اسانتیاوې برابرې شي.
د ا.ا د بهرنیو چارو وزارت د ملګروملتونو امنیت شورا پرېکړهلیک ته په غبرګون کې ویلي چې د ښځو اړوند بحثونه د افغانستان کورنۍ مسله ده او پر نورو هېوادونو اغېز نهلري. د ملګروملتونو امنیت شورا تازه په یوه پرېکړهلیک کې له ا.ا غوښتنه کړې چې د ښځو پر کار او د نجونو پر زدهکړو بندیزونه لرې کړي.
د جمهوریت له پرځېدو وروسته پر نړیوالو مرستو ولاړ د افغانستان اقتصادي جوړښت هم وپاشېد او د ملګروملتونو او نورو نړیوالو سازمانو بشردوستانه مرستو ته د افغانانو اړتیاوې ډېرې شوې، هغه څه چې افغانان یې تر بل هر وخت اغېزمن کړي او ا.ا سره یې د نړیوالې ټولنې د تعامل پر څرنګوالي هم اغېز کړی دی.
د ا.ا حکومت په تازهګۍ سره پرېکړه کړې هغه معلولان او متقاعدین چې د کار کولو وړتیا ولري، په حکومتي ادارو کې به یې پر دندو وګوماري.
خو دغه پرېکړه د معلولانو او متقاعدینو له دوهګوني غبرګون سره مخ شوې ده. یوشمېر متقاعدین له دې پرېکړې د هرکلي ترڅنګ وايي چې ډېری متقاعدین د کار کولو وړتیا لري او په خپلو دندو کې مسلکي دي.
اسلامي امارت په تېر شاوخوا یونیم کال کې په ځلونو له نړیوالې ټولنې غوښتي چې رسمي تعامل ورسره وکړي او حکومت یې په رسمیت وپېژني، خو نړیوالې ټولنې په کور دننه د ا.ا د سیاستونو او پر خلکو، په تېره ښځینهوو د محدودیتونو لګولو له کبله دا غوښتنه منلې نهده.
کابل کې یوې مېرمنې په خپل شخصي لګښت ۱۵ نورو بېسرپرسته ښځو ته د کار زمینه برابره کړې ده.
د ښځو د کار پر وړاندې له شته محدودیتونو سربېره بیا هم دغه بېسرپرسته نجونې او مېرمنې د «مینه» په نوم د خوږو خوړو دغه کوچنی کارځای ته ورځي او هره ورځ لس ساعته کار کوي.
افغانستان کې د ملګروملتونو سازمان اړوند دفترونو کې له کار د ښځو ګرځولو ته د غبرګونونو پر دوام، د افغانستان لپاره د یاد سازمان د سرمنشي ځانګړې استازې روزا اوتونبایوا، د یاد سازمان د سرمنشي مرستیاله امنه محمد او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلنکېن د اسلامي امارت دغه پرېکړه غندلې او هغه یې د افغانانو لپاره اندېښمنونکې بللې ده.
له هغه وروسته چې اسلامي امارت په ننګرهار کې د ملګرو ملتونو د ښځینه کارکوونکو د کار مخه ونیوله، دغه سازمان یې په غبرګون کې په افغانستان کې خپلو ټولو ښځینه کارکوونکو ته چې شمېر درېنیم زرو ته رسېږي، خبر ورکړی چې تر راتلونکو ۴۸ ساعتونو پورې دندو ته ور نهشي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړې استازولۍ یا یوناما پر ټویټر لیکلي چې په ننګرهار کې د ملګرو ملتونو د ښځینه کارکوونکو د کار مخه نیول شوې ده.
یوناما د دې پېښې په اړه د اندېښنې ښودلو تر څنګ، ټینګار کړی چې باید ښځینه کارکوونکو ته یې د کار اجازه ورکړل شي.
د ملګرو ملتونو د کډوالۍ عالي کمېشنري د وري په اوومه، د دوشنبې ورځ په یوه راپور کې ویلي چې واک ته د اسلامي امارت له رسېدو وروسته په افغانستان کې د ښځو کار له منځه تلو سره مخ دی. د دغه راپور پر بنسټ، پر ښځینهوو د محدودیتونو لګېدل او د ښځو د اقتصادي فعالیتونو کموالی لامل شوی چې په وروستیو دوو کلونو کې د افغانستان کورني ناخالص تولیدات له ۳۰ تر ۳۵ سلنې کم شي.
د فاریاب په مرکز میمنې ښار کې یوې نجلۍ چې په سترګو څه نه ویني، ۳۵ نورو بېسرپرسته او معلولو نجونو او ښځو ته د کار اسانتیاوې برابرې کړې دي. فاریاب کې د ړندو د وړتیا لوړونې موسسې بنسټاېښودونکې او مسوولې خالبيبي همنوا سلاموطندار ته ویلي، کله چې ا.ا د نجونو او ښځو پر زدهکړو او کار محدودیتونه ولګول، دې پرېکړه وکړه چې ۳۵ بېسرپسته، معلولو او یتیمو نجونو او ښځو ته د کار اسانتیاوې برابرې کړي.
کابل کې یوشمېر کارګر وايي، د وزګارتیا او بېوزلۍ له امله ستړي شوي او په اوونیو اوونیو ورځنۍ مزدوي ورته نه پیدا کېږي.
دوی سلاموطندار ته وايي، له دې وضعیت پوزې ته راغلي او هره ورځ تش لاسونه کور ته ستنېږي. له دې سره د اقتصاد وزارت مسوولان وايي، هېواد کې د وزګارتیا او بېوزلۍ کچې کمولو لپاره یې یو لړ پروګرامونه جوړ کړي دي.
د ښځو حقونو فعالانې وايي چې د خپل حق غوښتلو په موخه به دا ځل د اسلامي امارت چارواکو ته ورشي او هغوی ته به په دودیز ډول خپل پلوونه وغوړوي.
دوی له نړیوالې ټولنې هم غواړي چې د افغان نجونو او ښځو د زدهکړو او کار حق ورکولو برخه کې د اسلامي امارت پر وړاندې خپله تګلاره بدله کړي؛ ځکه په وینا یې، اوسنۍ تګلارې یې کومه پایله نهده لرلې.
بغلان کې یوې سوداګرې مېرمنې د دغه ولایت په مرکز پلخمري ښار کې هوټل جوړ کړی او له زدهکړو پاتې ۱۰ نجونو ته یې د کار اسانتیاوې برابرې کړې دي.
یوشمېر ښځینه مدافع وکیلانې وايي، له تېر یونیم کال راهیسې کار ته د نه پرېښودو له کبله اقتصادي او رواني ستونزو سره مخ شوې دي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
