په نننۍ نړې کې د زدهکړو حق د بشري حقونو تر ټولو بنسټيز حق ګڼل کېږي چې ټولو هېوادونو او دولتونو نه یوازې منلی، بلکې ملاتړ یې کوي او د یوه بنسټیز بشري حق په توګه منلو کې یې هېڅ شک نشته. دغه حق د بشري حقونو په بېلابېلو سندونو کې تایید شوی او په زدهکړو کې د جنسیت له مخې توپیري چلن د بشري حقونو ښکاره نقض دی.
د ښځو حقونو یوشمېر فعالانې وايي چې د ښځو حقونو ملاتړ بنسټونو په ځانګړې توګه د ښځو چارو وزارت د فعالیتونو درېدو له امله د جبري او په کم عمر کې د ودونو کره شمېر په لاس کې نهلري، خو په وینا یې، هغه اطلاعات او راپورونه چې دوی ته رسېدلي، ښايي چې هېواد کې د جبري او کم عمر کې د ودونو شمېر زیات شوی دی.
د ا.ا مشر هبتالله اخوندزاده پرون د خپل اختریز پیغام په یوه برخه کې د ښوونې او روزنې پر پراختیا ټینګار کړی او ویلي یې دي چې د زدهکړو او پوهې د پرمختګ لپاره پر ګټورو پلانونو کار کوي. خو افغان نجونې وايي، تمه یې لرله چې د ا.ا مشر به په خپل پیغام کې د دوی د زدهکړو برخلیک روښانه کړي.
نوی تحصیلي کال نن، د کب میاشتې په ۱۵مه د هېواد په سړو «سردسیرو» ولایتونو کې پیل شو. په تېرو شاوخوا دوو لسیزو کې دا لومړی ځل دی چې له افغان نجونو پرته د هېواد په پوهنتونونو کې تحصیلي کال پیلېږي. د کابل پوهنتون زدهکړیاله سمیرا عباسي وايي، خواشینې ده چې سږنی تحصیلي کال له دوی پرته پیلېږي.
وروسته له هغې چې د لوړو زدهکړو وزارت د روانې کب میاشتې په ۱۵مه سړو سیمو کې یوازې د هلکانو پرمخ د پوهنتونونو د پرانېستلو اعلان وکړ، یاده پرېکړه د نجونو زدهکړیالانو له نیوکو سره مخ شوې ده. یوشمېر نجونې زدهکړیالانې سلاموطندار ته وايي چې د دوی پر زدهکړو بندیز د میلیونونو افغان نجونو له برخلیک او راتلونکې سره لوبې کول دي.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د ځانګړې استازولۍ یا یوناما مشره روزا اوتونبایوا وايي، افغانستان کې پر ښځو او نجونو د اسلامي امارت لګېدلي محدودیتونه افغانانو ته د بشري مرستو رسولو بهیر اغېزمنوي.
د لوړو زدهکړو وزارت په یوه مکتوب کې له خصوصي پوهنتونونو او موسسو څخه غوښتي چې نجونې محصلانې ونه نیسي. د لوړو زدهکړو وزارت دغه مکتوب نن پر ټولنیزو رسنیو لاس په لاس کېږي.
د خصوصي پوهنتونونو او د لوړو زدهکړو موسسو ټولنې مسوولان وايي، د نجونو پر مخ د پوهنتونونو له تړلکېدو وروسته د ۳۵ خصوصي پوهنتونونو مسوولانو پرېکړه کړې چې هېواد کې فعالیتونه وځنډوي او خپله شتمني بهر ته ولېږدوي.
د ایران مشهور دیني عالم مولوي عبدالحمید له اسلامي امارت غوښتي چې افغانستان کې نجونو او ښځو ته د زده کړو اجازه ورکړي.
مولوي عبدالحمید چې په زیاته کچه پلویان لري، پرون یې د جمعې په خطبه کې په ټينګار سره ویلي، زدهکړې نارینه او ښځنیه نه پېژني او پر ښځینهوو زدهکړه د اسلام د ټولو دیني عالمانو غوښتنه ده.
پوهنتونونو ته د افغان نجونو پر تګ بندیز او پر وړاندې یې د پوهنتون دروازو د تړل کېدو په دوام، له پرون راهیسې د هېواد د بېلابېلو خصوصي او دولتي پوهنتونونو نږدې ۵۰ استادانو له دندو استعفاوې کړې دي. د کابل پوهنتون استاد عبیدالله وردګ لومړنی استاد و چې پرون یې د ا.ا د دې پرېکړې په غبرګون کې د اعتراض په توګه له استادۍ استعفا وکړه.
په پوهنتونونو کې د نجونو د زدهکړو بندېدو په اړه د غبرګونونو پر دوام د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزارت ویلي چې د اسلامي امارت له دې پرېکړې خواشینی او حیران شوی دی.
د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست مسوول جوزپ بورل نن پر ټویټر د نجونو پر مخ د پوهنتون د دروازو تړل کېدو په اړه د اسلامي امارت پرېکړه غندلې ده.
نوموړي د اسلامي امارت د دې پرېکړې د غندنې ترڅنګ، ویلي چې دا په نړۍ کې یوه بېمخینې کار دی.
د اسلامي امارت له لوري د هېواد په پوهنتونونو کې د نجونو زدهکړیالانو د زدهکړو ځنډېدو ته د غبرګونونو پر دوام د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي رپورټر ریچارډ بنټ ویلي چې دغه پرېکړه په ټولنه کې له مساوي زدهکړو د ښځو او نجونو د محرومولو په معنی ده.
د اسلامي امارت له لوري په پوهنتونونو کې د نجونو زدهکړیالانو د زدهکړو بهیر ځنډېدو ته د غبرګونونو په لړ کې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د دې پرېکړې په اړه ناهیلې ښودلې او له اسلامي امارت یې غوښتنه کړې چې پر خپلې کړې پرېکړې بیاکتنه وکړي.
د اسلامي امارت له لوري په پوهنتونونو کې د نجونو زدهکړیالانو د زدهکړو بهیر ځنډېدو ته په غبرګون کې د مخکیني حکومت د روغې جوړې عالي شورا رییس عبدالله عبدالله ویلي چې زدهکړې د ټولو له بنسټییزو حقونو څخه دي او له دې حق څخه د نجونو محرومیت د خواشینۍ وړ ده.
د اسلامي امارت د لوړو زدهکړو وزارت ټولو دولتي او خصوصي پوهنتونونو او موسسو ته په یوه مکتوب کې لیکلي چې د کابینې د پرېکړې له مخې، تر بل امر پورې په پوهنتونونو کې د نجونو د زدهکړو بهیر ودروي. په همدې حال کې د لوړو زدهکړو وزارت ویاند حافظ ضیاالله هاشمي هم تایید کړه چې یاد مکتوب د دغه وزارت له لوري خپور شوی او سم دی.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
