ګرمسېر، د هلمند د سوېلي ولسوالیو له ډلې یوه ده. د دې ولسوالي اوسېدونکي وايي، په دې ولسوالي کې ټوله راکړه ورکړه د تېرو شاوخوا دېرشو کلونو راهیسې په پاکستانۍ کلدارو کېږي. د دوی په وینا، ټولې وړې او لويي سوداګریزې راکړې ورکړې یوازې په کلدارې کیږي او په ځینو سیمو کې که هټۍوالو ته افغانۍ هم ورکړې، په افغانیو بدلوي.
هلمند کې د غوښن چرګانو یوشمېر فارم لرونکي وایې چې دغه ولایت کې څه باندې ۱۰۰۰ د چرګانو فارمونه فعال دي چې پهکې شاوخوا ۶۰۰۰ کسانو ته د کار زمینه برابره شوې ده.
د غوښن چرګانو یاد فارم لرونکي سلاموطندار ته وايي چې هره ورځ، لسګونه زره کیلو غوښه د هلمند ترڅنګ نورو ولایتونو ته هم صادروي.
اسلامي امارت د ایران د بهرنیو چارو د وزیر حسین امیر عبداللهیان د هغو څرګندونو په غبرګون کې چې ویلي یې و، د هلمند سیند د ډېرو اوبو ترلاسه کولو لپاره له ټولو لاروچارو کار اخیستلی شو وايي، افغانستان د ۱۳۵۱ کال هوکړې ته ژمن دی، خو وروستیو وچکالیو دواړه لوري اغېزمن کړي دي.
د هلمند د مارجې ولسوالي اوسېدونکي د یادې ولسوالي په لرو پرتو سیمو کې د روغتیايي خدمتونو له کمښت څخه د نیوکې ترڅنګ وايي چې د یوه کوچني ټپ او ناروغۍ لپاره مرکز لښکرګاه ښار ته د درملنې لپاره سفر کوي.
د مارجې ولسوالي د اوسېدونکو په وینا، یاده ولسوالي کې د روغتیايي خدمتونو او روغتیايي مرکزونو د کمښت له کبله ډېری وخت ناروغان خپل ژوند له لاسه ورکوي.
د هلمند محلي مسوولان وايي چې د دغه ولایت د مرکز سربېره په ولسوالیو کې هم ګڼشمېر ښوونځي ودانۍ نهلري او زدهکوونکي د راڼه اسمان لاندې زدهکړې کوي.
د هلمند یوشمېر اوسېدونکي وايي چې د دغه ولایت د مسوولانو له لوري یې حقوقي دعوې پر ټاکلي وخت نه حل کېږي.
د یاد ولایت د نوزاد ولسوالي اوسېدونکی عطاالله سلاموطندار ته وايي، نږدې یو کال کېږي چې حقوقي دعوه لري، خو له یوې ادارې بلې ته لېږدول کېږي او ستونزې ته یې رسېدنه نه ده شوې.
د اوبو او برښنا وزارت د نشراتو رییس غلامجیلاني حقپرست سلاموطندار ته ویلي چې د باران اورېدو او د واورې ویلې کېدو له کبله به د هلمند، ترینکوټ، ارغنداب، غزني، لوګر، کابل، خوست، پکتیا، غوربند، پنجشېر او لغمان سیندونو کې سېلابونه راشي او د اوبو کچه به لوړه شي.
حاجي غلامرحیم د هلمند ولایت د موسیکلا ولسوالي د کلاب کارېز اوسېدونکی دی. هغه وايي چې د تېرو جګړو او وچکالیو له کبله یې ګڼشمېر باغونه زیامن یا له منځه تللي دي. په همدې حال کې د هلمند د نوزاد ولسوالي اوسېدونکی محمد بیا وايي، د له منځه تللو باغونو د بېرته زرغونولو په موخه ورسره چا همکاري نهده کړې.
د افغانستان د خپلواکو رسنیو ملاتړی بنسټ «نی» مسوولان وايي، د هلمند محلي چارواکو د له خبریالانو غوښتي چې د دغه ولایت له مسوولانو او اوسېدونکو څخه دې تصویري راپورونه نه جوړوي او نه هم خپروي.
د «نی» مسوول ظریف کریمي وايي چې د دغه محدودیتونو لګول به افغانستان کې د خبریالانو د کار دوام له بېلابېلو جدي ننګونو سره مخ کړي.
د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت د ځوانانو چارو معین وايي چې هېواد کې دا مهال د ۴،۵ میلیونه لوستو ځوانانو له ډلې څخه ۳،۵ میلیونه یې دندې نهلري او وزګاره دي.
د ځوانانو چارو معین محمدیونس راشد دغه څرګندونې نن سهشنبه د سلواغې ۲۵مه هلمند ته د خپل سفر پر مهال یوې غونډې ته کړې دي.
هلمند کې کلونو جګړې، وچکالۍ او وزګارتیا لامل شوي چې د دغه ولایت د اوسېدونکو پر ژوند او اقتصاد منفي اغېزې وکړي.
هلمند کې یوشمېر کورنۍ وايي چې د وزګارتیا، بېوزلۍ او امکاناتو نشتون له کبله په زړو او نیمه ورانو هټیو کې ژوند کوي. سمېعالله چې د درېوو اولادونو پلار دی، په یوې زړه هټۍ کې د ژمي سړې شپې او ورځې تېروي.
که څه هم هېواد کې د جګړې تود ډګرونه ساړه شوي، خو له جګړې پاتې ناچاودې توکي او ماینونه لا هم د عامو افغانانو ژوند ګواښي.
د هلمند مرکز لښکرګاه ښار ختیځ کې «سرکار» سیمه چې د تېرو شلو کلونو پر مهال پهکې سخته جګړه روانه وه، اوس یې اوسېدونکي وايي چې له جګړو پاتیو ناچاودو ماینونو یې ژوند سخت کړی دی.
که څه هم د هلمند سیند د لښکرګاه ښار په څنډه کې بهېږي، خو د ژورو څاګانو د کیندنې له امله دې ښار کې د څښاک پاکو اوبو ته لاسرسی محدود شوی دی.
هلمند کې ولسي وګړي شکایت کوي چې د تېرو کلونو په پرتله سږکال دغه ولایت کې د ژمي په رانږدې کېدو سره د سوند توکو په ځانګړې ډول د لرګيو بیې دوه برابره لوړې شوي دي. دوی سلاموطندار ته وویل، که دغې ستونزې ته ژره تر ژره رسېدنه و نهشي، لرې نه ده چې سږ کال له پراخو موسمي ناروغیو او د سړې هوا له کبله د نورو ژمنیو ننګونو سره مخ شي.
د هلمند محلي چارواکي وايي چې نن یکشنبه د دغه ولایت په موسیکلا ولسوالي کې د روسانو د وخت یوه زاړه ماین چاودنې له کبله دوه ماشومان مړه شوي او یوه ښځه ټپي شوې ده.
د هلمند اوسېدونکي وايي، سره له دې چې افغانستان سره پراخې نړیوالې مرستې کېږي، خو دوی لا هم له ګڼو ستونزو سره مخ دي.
د هلمندیانو په وینا، دغه ولایت کې پر اړمنو کورنیو مرستې په سمه توګه نه وېشل کېږي او د وېش پر مهال ترې محرومې وي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
