د هېواد په دولتي او خصوصي پوهنتونونو کې د اسلامي امارت د لوړو زدهکړو وزارت له لوري د یو لړ بندیزونو د لګولو په غبرګون کې یوشمېر زدهکړیالان وايي چې دغه محدودیتونه به زدهکړهییز نظام له ستونزو سره مخ کړي.
د امريکا ولسمشر جوبايډن د جمعې په ورځ د چين ولسمشر شي جينپينګ ته خبرداری ورکړ چې که بيجينګ په مادي توګه پر اوکراين د روسيې د يرغل ملاتړ وکړي، له بندیزونو سره به یې مخ شي. دا په داسې حال کې ده چې دواړو لورو د ډیپلوماسۍ له لارې د دغه ناورین پر حل ټینګار کړی دی.
ولایتونو کې د رسنیو مسوولان وايي، د اسلامي امارت په راتګ سره د سیمهییزو خبریالانو په وړاندې بندیزونه زیات شوي. دوی وایي چې د خپلو ریپوټونو چمتو کولو لپاره باید لومړی د اسلامي امارت د اطلاعاتو او فرهنګ ریاست اجازه ترلاسه کړي.
د افغانستان بیارغونې لپاره د امریکا ځانګړې پلټونکې ادارې یا سیګار ویلي چې افغانستان کې د ښځو پر کار د بندیزونو لګول به د دغه هېواد اقتصاد ته یو میلیارد ډالر زیان ور واړوي. سیګار د ملګروملتونو پراختیايي پروګرام د رپوټ پر بنسټ پر خپله ټویټرپاڼه لیکلي، د ښځو پر کار بندیز د دې لامل هم شوی چې د افغانستان ناخالص تولید پنځه سلنه راټيټ شي.
د ملګرو ملتونو د بشر حقونو د کارپوهانو یوې ډلې ویلي چې د اسلامي امارت مشران د ښځو او نجونو پر وړاندې په پراخه توګه د تاوتریخوالي او جنسیتي تبعیض د بنسټیزهکېدو هڅې پیل کړي دي. دوی په ټولنه کې د ښځو د فعالیت او حضور په اړه د سختو محدودیتونو لګول«په ټولییزه توګه ښځو او نجونو ته د سزا» ورکولو په معني بولي.
د چین د بهرنیو چارو وزارت ویلي، امریکا دې د افغانستان د روان ناورین د اصلي لامل په توګه خپلې تېروتنې ومني او پر افغانانو لګولي بندیزونه دې لرې کړي. د یاد وزارت ویاند وانګ ونبین نن په یوې غونډه کې خبریالانو ته ویلي، امریکا په افغانستان کې د اوسني ناورین لامل دی او دغه هېواد باید پر افغانستان د اقتصادي بندیزونو له لګولو لاس په سر شي.
د کړکېچ نړیوالې ډلې په یوه خپور کړي رپوټ کې ویلي چې پر افغانستان د لګېدلو بندیزونو دوام به په دغه هېواد کې یو میلیون کسان د لوږې او سختې سړې هوا له امله مړه کړي. دغې ډلې په افغانستان کې اقتصادي ستونزو ته په پام له نړیوالو غوښتنه کړې چې پر افغانستان لګېدلي بندیزونه دې لرې کړي.
د جمهوري نظامي په بدلېدو سره خلکو او او ټلوېزیون پلورونکو اندېښنه لرله چې وسلهوال طالبان به د پخوا په څېر پر ټلوېزیونونو محدوديت ولګوي، خو اوس یې په بازارونو کې پېر او پلور په ازاده توګه کېږي.
په پکتیا کې د ټلوېزیونونو د خرڅلاو بازار تر بل هر وخته ګرم شوی او کورنۍ، په ځانګړي ډول ځوانان ليدل کېږي چې نوي ټلوېزیونونه پېري او زاړه هغه بېرته جوړوي.
کندوز کې د خبریالانو د ملاتړو بنسټونو د شمېرو له مخې، د طالبانو له راتګ وړاندې په دغه ولایت کې له ۲۰ زیاتې تصویري، غږېزې او چاپي رسنیو فعالیت درلود، خو د مخکیني حکومت له سقوط وروسته، له پنځو رسنیو پرته پاتې ۱۵رسنۍ د مالي ستونزو له امله خپل فعالیتونه درولي دي.
د امریکا متحده ایالاتو یوه چارواکي سه شنبه تایید کړه چې دغه هېواد د افغانستان بانک له شتمنیو څخه نږدې ۹.۵ میلیارد دالر کنکل کړي او دغو پیسو ته د طالبانو تر مشري لاندې حکومت ته د لاسرسي د مخنیوي لپاره یې افغانستان ته د نقدو پیسو د لېږد چارې درولي دي.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړې استازې دېبرا لاینز د ملګرو ملتونو د امنیت شورا فوق العاده غونډې ته په افغانستان کې د تاوتریخوالي د ډېرېدو په اړه وایي چې دغه هېواد یوه ګواښونکي مرحله کې دی او که پاملرنه ورته ونه شي، د سوریې له برخلیک سره به مخ شي. په دغه ناسته کې د ملګروملتونو د غړو هېوادونو استازیو په افغانستان کې روان تاوتریخوالی غندلی او د اوربند او یوې سیاسي حل لارې غوښتنه یې کړې ده.
د جوزجان ولایت د اقچې ولسوالي اوسېدونکي وایي، وروسته له هغې چې طالبانو دغه ولسوالي تر خپلې ولکې لاندې راوسته، اوس یې د دغې سیمې پر خلکو نوي بندیزونه لګولي او عملي کول یې اجباري کړي دي.
د طالبانو له لوري د جګړې د زیاتېدو او د ولسوالیو له سقوط وروسته، د دغې ډلې تر ولکې لاندې سیمو کې پر ښځو او د دوی د ژوند پر نورو برخو طالبانو نوي قوانین او بندیزونه وضع کړي دي. د طالبانو تر کنټرول لاندې سیمو کې د نویو بندیزونو د خبرونو له خپرېدو سره هممهاله په ولسي جرګه کې د خلکو استازیو د طالبانو دغه کار ته غبرکون ښودلی دی.
مېرمن سکینه «مستعار نوم» په بدخشان ولایت کې د وسلهوالو طالبانو تر ولکې لاندې سیمه کې ژوند کوي. د نوموړې خاوند په یوه ګاونډي هېواد کې کارکوي او د خپلې کورنۍ لګښت برابروي. سکینه وایي، اوس چې طالبان د دوی پر سیمه واکمن شوي، نه شي کولای چې پرته له محرم څخه بازار ته لاړه شي او خپل د اړتیا وړ توکي وپلوري.
د تخار اوسېدونکي وايي، طالبانو په دغه ولایت کې پر ښځو د ځینو بندیزونو لګولو ترڅنګ، دا ځل د فوټبال له لوبغاړو غوښتي چې د سپورټي جامو له اغوستلو ډډه وکړي او پر ځای یې «وطني جامې» واغوندي.
دوی وايي، طالبانو ورته ویلي چې ښځې حق نه لري، څو له محرم پرته ښار او بازار ته ولاړې شي.
د رسنیو ملاتړي بنسټونه د هېواد روان وضعیت او پر رسنیو د بندیزونو په اړه د اندېښنې په څرګندولو سره وایي چې له تېرو شلو کلونو راهیسې د رسنیو مزل له ګواښونو سره مل دی او په دې موده کې رسنۍ لا هم د ګواښ پر پوله خپل مزل کوي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
