وروسته له هغې چې کندوز او کندهار ولایتونو کې د اسلامي دولت نومې ډلې یا داعش مرګونو بریدونو ګڼو ملکیانو ته درنه مرګژوبله واړوله، د دغې ډلې فعالیت په اړه د سیمې هېوادونو په ځانګړې توګه د روسیې اندېښنې زیاتې شوې دي. د چارو یوشمېر افغان کارپوهان هم داعش ډله افغانستان او سیمې ته ګواښ بولي او په دې باور دي چې دغه ډله قوي بهرنی ملاتړ لري.
د سیاسي چارو شنونکي افغانستان کې د داعش ډله او ورځ تر بلې یې ځواکمنتیا د طالبانو د حکومت لپاره جدي ننګونه بولي. دوی وایي، داعش ډله کېدای شي د اسلامي امارت لپاره یو ستر ګواښ شي او د حکومت لپاره روان وضعیت نور هم بحراني کړي. شنونکي وايي چې د اسلامي امارت وضعیت ته په کتو، ښايي طالبان د داعش ډلې د مدیریت توان ونه لري.
کابل کې د امریکا سفارت په یوې خپره کړې خبرپاڼه کې د طالبانو له لوري د ولایتونو پر مرکزونو بریدونه غندلي او ویلي یې دي چې دا بریدونه د خبرو له لارې سیاسي حل په اړه د طالبانو له ژمنو سره په ټکر کې دي. د امریکا سفارت د طالبانو له لوري پر زرنج، شبرغان ښار بریدونه او د لښکرګاه او د نورو ولایتونو د نیولو هڅې، له تاوتریخوالي ډکې بللې دي
د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ټولنې یا نی اجرایوي رییس مجیب خلوتګر په هېواد کې د امنیتي وضعیت خرابېدو سره هممهاله د رسنیزو فعالیتونو کمېدو په اړه اندېښنه ښيي او وايي، روانې جګړې د رسنیو پر فعالیتونو سیوری غوړولی دی. د هغه په وینا، په هېواد کې د نښتو او طالبانو له لوري د بریدونو زیاتېدو له کبله ۵۱ رسنۍ تړل شوې دي.
د امریکا یوه مهم ډیپلوماټ له سلاموطندار سره په ځانګړې مرکه کې ویلي، که څه هم په ولسوالیو کې طالبانو پرمختګ کړی، خو واشنګټن به په افغانستان کې د سولې راتلو لپاره خپلې هڅې ونه سپموي. کابل کې د امریکا سفارت سرپرست وايي، د افغان دولت او طالبانو ترمنځ د سولې بهیر ګړندي کېدو په موخه به راتلونکې اوونۍ د قطر په دوحه کې غونډه جوړه شي.
په وروستیو ورځو کې داسې راپورونه خپاره شوي چې وسلهوالو طالبانو د ولایتونو پر مرکزونو خپل بریدونه پیل کړي دي. په خپاره شویو راپورونو کې ویل شوي چې طالبانو د وروستیو اوونیو په ترڅ کې په هلمند، کندهار، تخار او پروان ولایتونو کې پرمختګ کړی دی.
د سولې په چارو کې د دولت وزرت مسوولانو نن کابل کې یوې خبري غونډې ته وویل چې د روان لمریز کال لومړیو څلورو میاشتو کې پر امنیتي ځواکونو د وسلهوالو طالبانو د بریدونو له امله ۵ زره او ۵۸۷ ملکیانو او نظامیانو ته مرګژوبله اوښتې ده.
د امریکا پوځ د مرکزي قومندانۍ یا سېنټکام قومندان جنرال فرانک کنټ مک کنزي وایي، د افغان امنیتي ځواکونو په ملاتړ به د وسلهوالو طالبانو پر وړاندې خپلو هوايي بریدونو ته دوام ورکوي. مکنزي چې کابل ته راغلی یوې خبري غونډې ته وویل، که طالبان خپل بریدونه جاري وساتي، دوی به هم د خپل هوایي ملاتړ کچه لوړه کړي.
د کورنو چارو وزارت مسوولان وایي چې د دغه وزارت اړوند د پولیسو ځانګړې قطعې د اختر په لومړۍ ورځ په ولسمشرۍ ماڼۍ کې پر لمونځ کوونکو د توغندیزو بریدونو طراح له خپلو درېو ملګرو سره نیول دی.
د سولې په خبرو کې د طالبانو د مرکچي پلاوي غړی سهیل شاهین له اسوشیټډپرس خبري اژانس سره په یوې ځانګړې مرکه کې ویلي، دغه ډله به هلته خپله وسله پر ځمکه کېږدي چې په کابل کې د ټولو ښکېلو لوریو له خوا د منلو وړ یو حکومت رامنځ ته شي او د غني حکومت هم له منځه تللی وي. سهیل شاهین وایي، دوی د واک انحصار نه غواړي او ټول باد د هېواد په ابادۍ کې ونډه واخلي.
د امریکا متحده ایالاتونو لوی درستیز مارک میلي وایي، که څه هم طالبانو د افغانستان له ۴۱۹ ولسوالیو څخه ۲۰۰ یې نیولي، خو دغه ډله د ولایتونو د نیولو توان او وس نه لري. د امریکا لوی درستیز دغه څرګندونې پرون د دغه هېواد له دفاع وزیر سره په پنټاګون کې وکړې. نوموړي نوموړي همداراز وویل چې امریکا د افغانستان امنیتي وضعیت څاري او د اړتیا د پېښېدو په صورت کې به د افغانستان له امنیتي او دفاعي ځواکونو څخه ملاتړ کوي.
په افغانستان کې د اسټرالیا، ډنمارک، چک، اروپايي ټولنې، امریکا، بریټانیا، جاپان، سوېلي کوریا او د ناټو ملکي استازولۍ په یوه ګډه اعلامیه کې له طالب ډلې غوښتي چې ژرترژره خپل نظامي عملیات ودروي. په اعلامیه کې لیکل شوي چې د طالبانو نظامي عملیات، د خبرواترو له لارې د افغانستان د ستونزو د حل پروسه ناکاموي او د خلکو د بېځایه کېدو لامل کېږي.
که څه هم له اوونیو راهیسې له ۱۰۰ زیات کومانډو ځواکونه په تخار ولایت کې مېشت دي، خو لا تراوسه یې د طالبانو پر وړاندې کوم عملیات نه دی کړی.
د هرات والي عبدالصبور قانع نن په دغه ولایت کې د یوې خبري غونډې پر مهال وویل چې افغان امنیتي او دفاعي ځواکونه له ولسي پاڅونوالو سره په همغږۍ د طالبانو له لوري پر هرات ښار د بریدونو د مخنیوي لپاره پر چمتوالي بوخت دي.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې دیبورا لاینز خبرداری ورکړی چې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو له وتلو سره سم په دغه هېواد کې د طالبانو بریدونه زیات شوي دي. پرون د ملګرو ملتونو امنیت شورا د افغانستان په اړ غونډه وکړه او دیبورا لاینز پکې د طالبانو د پوځي عملیاتو له ډېروالي خبرداری ورکړ.
د فاریاب محلي سرچینې وايي چې طالبانو بېګاه د دغه ولایت پر قیصار ولسوالي ډلهييز برید کړی چې له کبله یې د دغې ولسوالي د امنیې قوماندان په ګډون، ۱۴ امنیتي ځواکونه وژل شوي دي.
د فاریاب د ولایتي شورا غړي نادر سعیدي سلاموطندار ته ویلي چې طالبانو د قیصار ولسوالي د امنیې قومانداني او ښاروالي ودانۍ نیولې دي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
