د بشري حقونو خپلواک کمېسیون مسوولان وايي، چې یوازې تېره اوونۍ د هېواد په څلور ولایتونو کې ۳۹ ملکیان وژل شوي دي.
د دغه کمېسیون د رسنیو برخې مسوول ذبېحالله فرهنګ وايي، یاد ملکیان په فراه، پروان، ننګرهار او کندهار ولایتونو کې د چسپکي او سړک غاړې ماین چاودنو او وسلهوالو بریدونو کې وژل شوي دي.
د امریکا د ملي امنیت سلاکار جېک سالیوان وايي، له افغانستانه د امریکايي ځواکونو له وتلو وروسته هېڅوک د دغه هېواد راتلونکی نه شي تضمینولی. د نوموړي په وینا، افغانستان به د هغو ترهګرو پر ګواښونو متمرکز پاتې شي چې له دغه هېواده سرچینه اخلي. هغه دا خبرې پرون له فاکس نیوز سره په مرکه کې کړې دي. سالیوان زیاتوي، د امریکا ولسمشر جو بایډن افغانستان ته د خپلو سرتېرو د بیا لېږلو هېڅ پلان نه لري.
د بیان ازادۍ کور بنسټ نن د رسنیو له مسوولانو او خبریالانو سره خپله لومړنۍ رسمي غونډه جوړه کړه.
د دغه بنسټ له لوري په یوه خپره شوې خبرپاڼه کې د تاوتریخوالي زیاتوالی او د بیان ازادۍ لپاره د فضا تنګېدل د اندېښنې وړ وبلل او د سولې له مذاکراتي لوریو یې وغوښتل چې د بیان ازادۍ پر ساتنې او ملاتړ هوکړه وکړي.
د امریکا دفاع وزارت وايي، له افغانستانه په خوندي توګه د سرتېرو را وتلو لپاره ښايي په دغه هېواد کې د امریکايي ځواکونو شمېر زیات شي.
د امریکا د دفاع وزارت ویاند جان کربي ویلي، اوس له افغانستانه د امریکايي ځواکونو را وتلو لپاره د نورو سرتېرو مرستې ته اړتیا ده او په دې برخه کې د جو بایډن د لارښوونې ښه پلي کېدو لپاره د خپلو ځواکونو شمېر زیاتوي.
د روان زېږدیز کال د سپټمبر میاشتې تر یوولسمې له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو د وتلو نېټې تر اعلان وروسته دوه ورځې وړاندې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن په یوه ناڅاپي سفر کابل ته راغی او له افغان چارواکو سره یې ولیدل.
له هغه وروسته چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو په اړه راپورونه او د افغان سولې په تړاو د استانبول غونډې نېټه اعلان شوه، طالبانو وویل، تر هغه چې ټول بهرني ځواکونه له افغانستانه نه وي وتلي، د سولې اړوند په هېڅ غونډه کې ګډون نه کوي. اوس د حزب اسلامي مشر ګلبدین حکمتیار د دغو څرګندونو په غبرګون کې وايي، که طالبان د جګړې پای او سولې لپاره اراده لري، باید د افغان سولې اړوند غونډو سره پرېکون ونه کړي.
ولسمشر محمداشرف غني وايي، افغانستان د سقوط په پړاو کې نه دی او افغان امنیتي او دفاعي ځواکونه په خپلواک ډول د هېواد او خلکو د دفاع وړتیا لري. ارګ د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي چې ولسمشر دا څرګندونې پرون ماښام په انلاین ډول د نظامي ګنجوي نړیوال مرکز په غونډه کې کړې دي.
د خبرپاڼې پر بنسټ، محمداشرف غني په دې غونډه کې ټینګار کړی چې افغان امنیتي او دفاعي ځواکونه له کلونو راهیسې ۹۴ سلنه عملیات په خپلواک ډول کوي.
د امریکا ولسمشر جو بایډن تازه اعلان کړی چې د روان میلادي کال د سپټمبر میاشتې تر ۱۱مې پورې به خپل ځواکونه له افغانستانه وباسي. بایډن ټینګار کړی چې له افغانستانه یې د ځواکونو له وتلو وروسته به هم د دغه هېواد ملاتړ او مرستو ته دوام ورکړي.
د سیاسي چارو شنونکي وايي، امریکا په افغانستان کې خپل پوځې شتون پای ته رسوي، خو سیاسي هغه به یې دوامداره وي.
د امریکا ولسمشر جو بایډن بېګاه د افغانستان په اړه خبرې کړي او په وینا یې، لس کاله کېږي چې د القاعده شبکې مشر اسامه بن لادن وژل شوی او اوس د دې وخت را رسېدلی چې د امریکا تر ټولو اوږده جګړه پای ومومي او امریکايي ځواکونه بېرته هېواد ته را وګرځي.
د نوموړي په وینا، له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د اېستلو لړۍ به د روان میلادي کال د سپټمبر تر یوولسمې پای ته ورسېږي.
له هغه وروسته چې واشنګټن پوسټ ورځپاڼې د روان کال د سپټمبر میاشتې په یوولسمه له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو په اړه د امریکا د ولسمشر جو بایډن د پرېکړې په اړه راپور خپور کړ، طالبانو ویلي، تر هغه چې بهرني ځواکونه له افغانستانه ونه وځي، دا ډله به په هېڅ هغې غونډه کې چې د افغانستان په اړه پهکې پرېکړه کېږي، ګډون ونه کړي.
د ولسمشر دویم مرستیال سرور دانش د ملي روغې جوړې شورا د سولې طرحې د توحید کمېټې له خوا د سولې طرحې په نوم جوړې شوې طرحې نیوکه کړې او ویلي یې دي چې یاده طرحه د جمهوریت اړخ د اجماع پر ځای، اختلافات پیاوړي کړي دي. د هغه په خبره، دا طرحه ډېرې نیمګړتیاوې او کمزورۍ لري او د جمهوریت په استازولۍ د استانبول غونډې ته د وړاندې کولو نه ده.
تېره ورځ ناوخته یوه طرحه چې ۱۴ مخه ده او ښايي د استانبول غونډې لپاره د افغان دولت د سولې طرحه وي، په رسنیو کې لاس پر لاس شوه.
دا طرحه چې د افغان سولې د هوکړې په نوم نومول شوې، پر څلورو بېلابېلو برخو راڅرخي او د افغانستان راتلونکې لپاره د لارښود اصول، د افغانستان سیاسي نقشه، د افغانستان راتلونکی سیاسي نظام او د جګړې پای ته رسول پهکې شامل دي.
زرګونه ننګرهاریان نن د جمهوریت او افغان ځواکونو په ملاتړ را ټول شوي وو او په یوه خوله یې د سولې خبرو کې د چټکتیا او په روژه کې د سرتاسري اوربند غوښتنه وکړه. دوی ټینګار کاوه چې د سولې خبرو کې د تېرو شلو کلونو پر لاستهراوړنو معامله ورته د منلو نه ده؛ ځکه په وینا یې، په قربانیو یې ترلاسه کړې دي.
د ننګرهار د ولایتي شورا غړي اسرارالله مراد د جګړې پر ښکېلو خواوو غږ وکړ چې د روژې میاشتې په درناوي دې جګړه ودروي او سرتاسري اوربند دې وکړي.
د راپورونو له مخې، ټاکل شوې څلور ورځې وروسته د روانې اپرېل میاشتې په شپاړسمه د ترکیې په استانبول کې د افغان سولې په اړه غونډه جوړه شي.
د ولسمشر لومړی مرستیال امرالله صالح وايي، د استانبول غونډې لپاره چې ښايي په روانه اوونۍ کې جوړه شي، درې اجنداوې په پام کې نیول شوې دي.
نوموړي دا څرګندونې نن په کوهدامن کې د جمهوریت په ملاتړ جوړه شوې غونډه کې چې زرګونو کسانو پهکې ګډون کړی و، کړې دي. د هغه په خبره، پر ارزښتونو هوکړه، اوربند او د سولې حکومت جوړېدل د استانبول غونډې په اجندا کې شامل دي.
د افغان سولې لپاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ځانګړی استازی زلمی خلیلزاد وايي، نړۍ تمه لري چې افغانان له واحدې طرحې سره د استانبول غونډه کې ګډون وکړي. نوموړي دا څرګندونې نن د ملي روغې جوړې شورا له رییس عبدالله عبدالله او غړیو سره په لیدنه کې کړې دي.
زلمی خلیلزاد نن کابل ته راغی او له ولسمشر محمداشرف غني او عبدالله عبدالله سره یې ولیدل.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
