که څه هم بدخشان کې یوشمېر ښځې وايي چې د اقتصادي ستونزو او عامه پوهاوي نه لرلو له کبله په خپل سر درمل خوري، خو ډاکټران خبرداری ورکوي چې د خپلسرو درملو کارول بدې پایلې لري.
د بدخشان اوسېدونکې فریده او جاوېده وايي، ښځې، په تېره امېندواره مېرمنې په دغه ولایت کې په خپل سر درمل خوري.
د خوړو او درملو ادارې مسوولانو نن چهارشنبه په کابل کې یوې غونډې ته وویل چې د خوړو د خوندیتوب نه موجودیت لا هم په افغانستان کې یوه جدي ننګونه ده.
د خوړو او درملو ادارې سرپرست عبدالباري عمر وايي، اوس په افغانستان کې درې میلیون ماشومان او نږدې یو میلیون ښځې پر خوارځواکۍ اخته دي چې تر ټولو مهم لامل یې په هېواد کې د خوړو نه خوندیتوب دی.
د تخار په ولایتي روغتون کې د درملو نشتوالي ناروغان او د هغوی پایوازان له ګڼو ستونزو سره مخامخ کړي دي. د تخار په ولایتي روغتون کې یوشمېر ناروغلرونکي د درملو د کمښت او د ډاکټرانو د نه پاملرنې په اړه شکایت کوي او وايي، سره له دې چې له ګڼو اقتصادي ستونزو سره مخامخ دي، خو بیا هم اړ دي چې د ناروغانو لپاره په بهر کې درمل واخلي.
د هلمند د عامې روغتیا ریاست مسوولان وايي، له تېرو دوو ورځو راهیسې د دغه ولایت د مرکز لښکرګاه په بُست خصوصي روغتون کې د سترګو پر ناروغیو د ۵۰۰۰ اخته ناروغانو درملنه پیل شوې او لس ورځې به دوام وکړي.
د لوګر د مرکز پلعلم او ځینو لرو پرتو ولسوالیو ناروغان او ناروغلرونکي شکایت کوي چې شخصي درملتونونه پرې بېکیفیته درمل په لوړه بیه پلوري.
دوی سلاموطندار ته ویلي چې پلعلم ښار او د ولسوالیو شخصي درملتونونو کې درملو ته په خپل سر نرخونه ټاکل کېږي او د لوګر د عامې روغتیا ریاست ته پهکار ده چې په بازارونو کې د درملو کیفیت او نرخونه په بشپړ ډول کنټرول کړي
په کابل ښار کې په ۲۵ میلیونه ډالره پانګونې د درملو او سیروم جوړولو یوې کارخونې فعالیت پیل کړ. د دې کارخونې مسوولان وايي، دا کارخونه به په څلېرویشت ساعتونو کې د ۱۱۰ زره سیرومونه تولید کړي.
کابل ښار کې د ناروغانو یوشمېر پایوازان شکایت کوي چې یو ډول درمل په بېلابېلو درملتونونو کې بېلابېلې بیې لري او په وینا یې، درمل پلورونکي د هر ډول درملو لپاره په خپل سر بیې ټاکي. دوی له سرپرست حکومت، په تېره د خوړو او درملو ادارې څخه غواړي چې بازار کې د درملو بیې کنټرول کړي.
د خوړو او درملو ملي ادارې مسوولانو ملت ته د دولت حساب ورکونې غونډه کې وویل چې اوس د افغانستان د درملو او روغتیايي محصولاتو کارخونې کولای شي چې له ۱۵ تر ۲۰ سلنې پورې د افغانانو اړتیاوې پوره کړي.
قدرتالله چې د لوګر ولایت مرکزي روغتون ته یې ناروغ ور وړی، سلاموطندار ته ویلي چې له تېرو درېوو ورځو راهیسې یې خپل ناروغ په «نايب امینالله خان لوګري» روغتون کې بستر کړی، خو د درملنې لپاره یې ټول درمل له بازار څخه پېري.
د خوړو او درملو ملي ادارې مسوولان وايي چې افغانان د خپلو ناروغیو د درملنې او درملو پېر لپاره هر کال یو میلیارډ ډالر مصرفوي.
د خوړو او درملو ملي ادارې مسوولانو دغه څرګندونې نن سهشنبه د غبرګولي ۲۳مه کابل کې د کورنیو درملو د تولیداتو نندارتون د پرانېستلو پر مهال کړي دي.
د نورستان د لوېديځ ولسواليو يوشمېر اوسېدونکي وايي، دغه ولسواليو کې روغتیايي خدمات په نشت حساب دي چې خلک یې ګڼو ستونزو سره مخ کړي.
د خوړو او درملو ملي ادارې مسوولان وايي چې په ۱۴۰۱ کال کې یې د ګمرکونو په بشپړ کنټرول سره د خوړو او درملو د قاچاق ۷۰ سلنه مخه نیولی شي او د پاتې ۳۰ سلنه فساد سره د مبارزې لپاره د لوړپوړو چارواکو د مرستې غوښتنه کوي.
کندهار کې د هېواد په کچه د درملو جوړولو تر ټولو لویه کارخونه چې د ۷۱ سوداګرو له لوري په ګډه د ۵۰ میلیونه ډالرو په پانګونه جوړه شوې او ۶۰۰ کسان به پهکې کار کوي. مسوولان وايي چې اوس د دې کارخونې یو فاز فعال شوی او پاتې دوه نور به یې هم فعال کړي.
د غور د ځینو ولسوالیو او د لرې پرتو سیمو اوسېدونکي او مسوولان دغه ولایت کې د جراحۍ او ښځینه ډاکټرانو نهشتون څخه شکایت کوي.
دوی سلاموطندار ته وايي چې ډېری وخت خپل ناروغان د درملنې لپاره فیروزکوه ښار او یا نورو ولایتونو ته د درملنې لپاره لېږدوي.
د کندوز د خاناباد ولسوالي یوشمېر اوسېدونکي د دې ولسوالي په درملتونونو کې د بېکیفیته درملو او نامسلکي درملپلورونکو د زیاتوالي په اړه ګیلې لري. د خاناباد ولسوالي اوسېدونکی نجیبالله وايي، د روغتیايي مسوولانو نه څارنه لامل شوې چې نامسلکي کسان په خپل سر دې ولسوالي کې درملتونونه جوړ کړي.
د میدانوردګ د مرکزي بهسودو ولسوالي اوسېدونکي یاده ولسوالي کې د ښځینه متخصصو ډاکټرانو او درملو کمښت څخه د اندېښنې په څرګندونو سره وايي چې دې چارې خلک له ګڼو ستونزو سره مخ کړي دي. دوی زیاتوي چې لرو پرتو ولسوالیو کې د پخوا په پرتله د ښځینه ډاکترانو او درملو کمښت ستونزه دوه برابره شوې
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
