د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې یا اوچا پرون پر خپلې اېکسپاڼې لیکلي چې افغانستان په سوېلي اسیا کې د کورنیو بېځایه شویو له اړخه لومړی او په نړۍ کې دویم هېواد دی.
د دغه راپور په یوه برخه کې لیکل شوي چې اوس د هرو اوو افغانانو له ډلې یو یې په کور دننه بېځایه شوی او په ټول هېواد کې یې شمېر ۶،۳ میلیونه کسانو ته رسېږي.
فاریاب کې یوې ولسي سرچینې سلاموطندار ته ویلي چې د دغه ولایت خواجه سبزپوش ولسوالي کې د ماین چاودنې له کبله درې کسان وژل شوي او درې نور ټپیان دي.
د ملګرو ملتونو سرمنشي انټونیو ګوټرېش د سهشنبې په ورځ یوه ویناپاڼه کې ویلي چې نړۍ د جګړو پر مهال د ملکي وګړو په ساتنه کې پاتې راغلې ده.
د ملګرو ملتونو د شمېرو له مخې، د ۲۰۲۲ کال پر مهال په ټوله نړۍ کې د ۱۲ جګړو په پایله کې شاوخوا ۱۷ زره ملکي وګړي وژل شوي او میلیونونه نور بېځایه شوي دي.
د میدانوردګ یوشمېر اوسېدونکي وایي، د تېرو جګړو له امله د مرکز میدانښار په ګډون سیداباد، چک، بهسود، نرخ او جلرېز ولسوالیو کې سلګونه کورونه نړېدلي دي.
حاجي غلامرحیم د هلمند ولایت د موسیکلا ولسوالي د کلاب کارېز اوسېدونکی دی. هغه وايي چې د تېرو جګړو او وچکالیو له کبله یې ګڼشمېر باغونه زیامن یا له منځه تللي دي. په همدې حال کې د هلمند د نوزاد ولسوالي اوسېدونکی محمد بیا وايي، د له منځه تللو باغونو د بېرته زرغونولو په موخه ورسره چا همکاري نهده کړې.
نن د ډسمبر درېیمه د معلولانو نړیواله ورځ ده. کابل ښار کې یوشمېر معلولان وايي چې د معلولیت له کبله له ګڼو اقتصادي ستونزو سره لاس او ګرېوان دي.
افغانان له څه باندې څلورو لسیزو راهیسې له جګړو او تاوتریخوالي سره لاس او ګرېوان دي. که دغه وضعیت له یوې خوا خلکو ته بېساري سیاسي او اقتصادي زیانونه اړولي، بلهخوا یې له روحي او اروايي اړخه هم سخت ځپلي دي. د روغتیا وزارت د پلان او پالیسي مرستیال محمدحسن غیاثي وايي چې د هرو دوو افغانانو له ډلې یو یې له سختو اروايي ستونزو کړېږي.
د هلمند یوشمېر شمالي ولسوالۍ چې ګڼشمېر کرنیزې ځمکې يې د کارېزونو په اوبو خوړبېږي او بېلابېل مېوهلرونکي باغونه لري، خو اوس دغه باغونه د تېرو جګړو او روانې وچکالۍ له امله مخ پر وچېدو دي.
ولسمشرۍ ماڼۍ د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره وایي چې ولسمشر محمداشرف غني د جګړې له امله بېځایه شویو سره ۴۰میلیونه افغانۍ مرسته کوي. په خبرپاڼه کې راغلي چې ولسمشر غني دغه مرسته نن په ارګ کې د کورنیو بېځایه شویو ته د رسېدنې په اړه جوړه شوې غونډه کې اعلان کړې ده.
په شمال او شمال ختیځو ولایتونو کې د امنیتي ځواکونو او طالبانو ترمنځ د نښتو له امله، سلګونه کورونه ویجاړ او زرګونه کورنۍ بېځایه شوي دي. دغه بېځایه شوي چې ډېرشمېر یې کابل ته راغلي اوس مهال د دغه ښار په سرای شمالي او نوي ښار سیمو کې په خراب وضعیت کې شپې او ورځې تېروي.
عمرخوړلی عبدالمالک چې څېرې یې له غم او درده ګونځې کړي او جګړې له کندوزه کابل ته را کډه کړی وايي، څه موده وړاندې یې پر کور یو ړوند راکېټ ولګېد چې له کبله یې سترګې ړندې او کور یې هم ویجاړ شو. عبدالمالک اوس له کورنۍ سره د کابل په سرایشمالي کې د سړک پر سر اوسېږي او له درد او بېوسۍ ډکې شپې او ورځې تېروي.
په بدخشان ولایت کې محلي سرچینې وایي چې د بدخشان کشم او فرخار ولسوالۍ ته د امنیتي ځواکونو له شاتګ وروسته وسلهوالو طالبانو د دغه ولایت مرکز فیضاباد ښار نیولی دی. په همدې حال کې وسلهوالو طالبانو د دغه ولایت د ولایت مقام، امنیه قومندانۍ او د ملي اردو د مرکز له نیولو وروسته د بدخشان ولایت زندان هم نیولی او ټول بندیان یې ترې ازاد کړي دي.
په ولسي جرګه کې د هلمند د خلکو استازي غلامولي افغان سلاموطندار ته ویلي چې په مرکز لښکرګاه کې امنیتي وضعیت ترینګلی دی او له کبله یې زرګونه کورنۍ بندې پاتې دي.
د نوموړي په وینا، اوس د هلمند پر امنیې قومانداني، ولایت مقام، محبس او ملي امنیت ریاست سخته جګړه روانه ده چې ملکیانو ته هم پهکې مرګژوبله اوښتې ده.
پېښو ته د رسېدو په چارو کې د دولت وزارت چارواکو نن په کابل کې د یوې خبري غوندې پر مهال وویل چې په وروستۍ یوه میاشت کې د وچکالۍ، طبیعي پېښو او ناامنیو له امله په ۲۵ ولایتونو کې ۳۲۰۰۰ کورنۍ بېځایه شوي دي.
د راپورونو پر اساس له تېرو څلیرویشت ساعتونو راهیسې د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې پر امنیتي پوستو او مرکزونو د وسلهوالو طالبانو د بریدونو له امله دغې ډلې د بدخشان کشم، تګاب، وردوج، درایم، یفتل پایین، تیشکان او شهرک ولسوالیو سربېره د تخار ولایت کلفګان ولسوالي هم نیولي دي.
د ملي امنیت شورا سلاکار حمدالله محب روسیې ته د خپل سفر په ترڅ کې د دغه هېواد د ملي امنیت له سلاکار نیکولای پاتروشیف سره لیدلي دي. د ملي امنیت شورا دفتر په یوې خبرپاڼه کې ویلي، دغه لیدنه چې نن ترسره شوې، دواړو لوریو په سیمه کې د ګډو امنیتي موخو د تقویت او ملاتړ لپاره د چمتووالي خبر ورکړی دی. دواړو لوریو په دې لیدنه کې د سولې په بین الافغاني خبرو او له ترهګرۍ سره پر ګډې مبارزې هم خبرې اترې کړي دي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
