د غزني د والي ویاند وحیدالله جمعهزاده سلاموطندار ته وویل، موټربم چاودنه نن چهارشنبه سهار د کابل ـ کندهار د لویېلارې پر سر اندړو ولسوالۍ کې د ملي اردو ځواکونو پر یوه مرکز شوې ده.
د نوموړي په وينا، دغه موټربم چاودنه کې ۳ افغان ځواکونه وژل شوي او ۲ نور ټپیان دي.
د مشرانو جرګې د نړیوالو اړیکو کمیسیون ريیس حسیب الله کلیمزی خبر ورکوي چې د افغانستان بانک د امريکا منتخب ولسمشر جوبايډن ته په کمپاينونو کې پيسې لېږلي دي.
څو میاشتې وړاندې د روان کال سرطان میاشتې پر ۶مه نېټه په افغانستان بانک کې د څو ساعتونو لپاره د برښنا پرې کېدو راپور ورکړل شو چې وروسته د افغانستان بانک د دې راپورونو له خپرېدو څخه خبرپاڼه خپره کړه او ويې ويل، د دې ادارې امنیتي کامرې د سرطان پر ۲مه نېټه د تخنیکي ستونزو له کبله له کاره لوېدلې وې.
د ملي مصالحې عالي شورا په دوحه کې د مذاکره کوونکيو پلاويو ترمنځ د جدي بحثونو له پیله خبر ورکوي. د يادې شورا رييس عبدالله عبدالله چې نن په کابل کې د سولې، رسنۍ او مدني ټولنو په نوم یوه غونډه کې وينا کوله وويل، د دوحې د مذاکراتو لومړی پړاو چې پر کړنلاره بحث و، تېر شوی او تېره ورځ هم دواړو لوريو پر اجنډا خبرې کړې دي.
عبدالله زیاتوي چې نن هم د دواړو لوريو مذاکره کوونکيو پلاويو خپلو کې سره سلا مشورې درلودې او په پام کې ده سبا د پلاويو ترمنځ جدي بحثونه پیل شي.
امریکايي څېړونکيو په خپلو څېړنو کې موندلې چې له تېرو ۳ کلونو راهیسې افغانستان کې د امریکا او هغوی د متحدانو په هوايي بریدونو کې د ولسي وګړيو مرګژوبله ۳۳۰ سلنې ته پورته شوې ده.
د براون پوهنتون په دې څېړنه کې راغلي چې د امریکا په سیاست چې د افغانستان پر وړاندې يې بدل کړی دی د طالبانو پر وړاندې يې بریدونه ډېر کړي نو ځکه د ملکي وګړيو مرګژوبله هم لوړه شوې ده.
د ملي روغې جوړې د عالي شورا رييس عبدالله د ښونځیو په اړه د پوهنې وزارت پر وروستۍ پرېکړې نیوکه کوي او وايي، دا د هېواد راتلونکي ته په زیان ده. نوموړي وويل، جوماتونو ته د ښوونځي د لومړنيو ټولګيو لېږد بشپړه ناسمه پرېکړه ده.
عبدالله عبدالله چې نن یې په کابل کې د سولې، رسنۍ او مدني ټولنو په نوم یوه غونډه کې وينا کوله وويل، د پوهنې وزارت له پرېکړې د رسنيو له لوري خبر شوی او له اورېدو يې تر اوسه حيران دی.
پوهنې وزارت په یوه تازه پرېکړه کې ویلي وو چې د ښوونځيو له لومړي تر درېیم ټولګي پورې زدهکوونکيو ته به په جوماتونو کې زدهکړې ورکول کېږي چې دغه پرېکړه د مدني فعالانو او مدني بنسټونو له نیوکو سره مخ شوه او دا يې یوه سیاسي پریکړه وبلله.
د پوهنې وزارت دغه پرېکړه د يو شمېر ټولنيزو رسنيو د کاروونکيو له توندو نیوکو سره مخ شوه، ځینو دا ډول پرېکړه ټوکه وګڼله او ځینو بیا خپله ناخوښي ښودلې ده چې په وینا يې دا کار به ښې پایلې ونه لري.
د غربي هېوادونو سياسي استازوليو او په کابل کې نړيوالو سازمانونو د رسنیو پر استازيو، دیني مشرانو او ډلو، د بشري حقونو مدافعانو، زدهکوونکيو، مدني ټولنو او ملکي وګړيو وروستي هدفي او ناقانونه بریدونه غندلي دي. دغو سیاسي استازيو په یوه ګډه اعلامیه کې ویلي چې طالبان او ترهګریز سازمانونه په افغانستان کې د ډېری ملکي مرګژوبلې مسوولان دي.
د اروپايي اتحادیې، د چک جمهوریت، ډنمارک، فنلنډ، فرانسې، جرمني، اېټالیا، هالنډ، سویډن، اسټرالیا، کاناډا، ناروې، انګلستان، کابل کې د ناټو او همداراز د امريکا پلاويو دا اعلاميه په ګډه صادره کړې ده.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندویه پلاوي يا یوناما او د ملګرو ملتونو د بشري حقونو دفتر په خپل تازه راپور کې ويلي چې د افغانستان قضايي سیسټم افغان مېرمنو او نجونو ته د تاوتریخوالي د جرمونو د عدالت په تاميڼ کې پاتې راغلی دی.
دغه راپور د «د ښځو او نجونو پر وړاندې د تاوتریخوالي جرمونو لپاره د عدالت په لټه کې» تر عنوان لاندې د ۲۰۱۸ کال د سپټمبر د ۲۰۲۰ کال تر فبرورۍ پورې د ښځو او …
کونړ هغه ولایت چې د کرونا وبا یې خلک سخت وځپل. ياد ولايت کې د خلکو کارونه ټکني او په کورونو کې بند پاتې شول. اوس د کونړ ولایتي چارواکي وایي، د کرونا دويمې څپې راتلو لپاره بشپړ چمتو دي.
د ياد ولايت د عامې روغتیا ریس عزیز رحمن ساپي سلاموطندار ته وویل چې د عامې روغتیا وزارت له لارښوونو سره يې د دې وژونکې وبا د دويمې څپې لپاره بشپړ تیاری نیولی دی.
د کونړ اوسېدونکی احمدالله چې د کرونا له لومړۍ څپې ښې خاطرې نهلري وايي، که کرونا بیا خپرېږي، حکومت باید له تېرو نیمګړتیاوو زدهکړه وکړي او د بيا خپرېدو مخه يې ونيسي.
د کندهار محلي مسوولان تاييدوي چې د ياد ولايت د دامان ولسوالۍ پر امنيې قومندانۍ موټربم بريد کې د ملکيانو په ګډون پهکې ۳۳ کسان ټپيان شوي دي.
د ياد ولايت د والي وياند بهیر احمدي وايي، دا پېښه نن سهار شاوخوا لس بجې دامان ولسوالۍ امنيې قومندانۍ کې د يوې غونډې پر مهال شوې ده.
د احمدي په وينا، په دې پېښه کې د ملي امنیت ۲ کارکوونکي، ۹ پولیس، ۷ کسه د ولسوالۍ مامورین او ۱۵عام وګړي ټپیان شوي دي.
د عامې روغتیا وزارت ورځنۍ شمېرې ښيي چې د کرونا ویروس د دويمې څپې پرمهال د مړینې کچه ورځ په ورځ لوړېږي. د همدې شمېرو پر بنسټ په تېرو ۱۵ ورځو کې ۸۲ کسان مړه شوي دي.
د هرات د عامې روغتیا رياست ویاند محمد رفیق شېرزی د مړینې د لوړېدو په تایید سره وايي، که خلک روغتیايي لارښوونې عملي نه کړي نو له يوې خوا به د مړينې کچه ډېره شي او له بلې خوا به يې کنټرول د عامې روغتیا وزارت او ان د حکومت له واکه ووځي.
د افغانستان د روغتیا وزارت مسوولان وايي، دوی په لومړي پړاو کې له « Covax Facility» بنسټ نه ۱۶ ميليونه د کرونا واکسين غوښتنه کړې ده. دغه بنسټ له ۱۷۲ هېوادونو جوړ دی چې په نړۍ کې د کرونا واکسین وېشلو ته ژمن دی.
د عامې روغتیا وزارت د روغتيايي خدماتو د وړاندې کولو مرستیال وحیدالله مجروح سلاموطندار ته وايي،
دغه واکسين به د افغانستان ۲۰ سلنه وګړيو ته ورسېږي.
د هوا په سړېدو او د کرونا ویروس د دویمې څپې په خپرېدو سره کندوز ولایت کې هم د روغتیاپالانو او مدني ټولنې فعالانو اندېښنې را ولاړې شوې دي. دغه ولایت کې د جک موسسې او کووېډ نولس پروژې مسوولان وايي، د کرونا ویروس د دویمې څپې خپرېدل لامل شوي چې د خلکو ترمنځ وېره او رواني ناروغۍ لا ډېرې شي.
د جک موسسې او کندوز کې د کووېډ نولس پروژې د پروګرامونو مسوول نوراحمد احمد سلاموطندار سره خبرو کې وويل، کندوز مېشتې موسسې د کرونا ویروس پر وړاندې د عامه پوهاوي کمپاین کې همغږي نه لري او فعالیتونه یې یوازې تر کندوز ښاره ځانګړي دي.
تېرو شاوخوا ۲ میاشتو کې له کله چې د افغان دولت او طالبانو مرکهچي پلاوو قطر کې د سولې بینالافغاني خبرې پیل کړي، د هېواد په کچه تاوتریخوالی لوړې کچې ته رسېدلی دی؛ خو د بینالافغاني خبرو پر طرزالعمل له هوکړې وروسته تمه کېده چې د تاوتریخوالي کچه به راکمه شي چې داسې ونهشول. یو شمېر هېوادوال اندېښنه ښيي، که یو پر بل بریدونه دوام وکړي، نو د سولې روانې خبرې به زیانمنې شي.
د پوهنې وزارت وايي، د ياد وزارت د تازه طرحې پر بنسټ به له اول نه تر درېيم ټولګي پورې زدهکوونکي به جوماتونو کې زدهکړې کوي.
ياد وزارت جوماتونه په خپل تعلیمي ایکو سیسټم کې شامل کړي چې د هغو پر بنسټ د ۱-نه تر ۳ ټولګیو ټول زده کوونکي به خپل تعلیمات په خپلو محلي جوماتونو کې ترسره کوي.
د افغان سولې لپاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد د ملي مصالحې عالي شورا د رهبرۍ د لومړنۍ ناستې هرکلی کړی او ويلي يې دي چې د افغانستان د سياسي رهبرانو اجماع پرېکړې نیونې لپاره يو مهم ګام دی.
نوموړی وايي، د ملي مصالحې عالي شورا د رهبرۍ کمېټه د سولې خبرو کې د واک د وېش او دایمي اوربند لپاره یو با صلاحیته بنسټ دی.
