که څه هم د اسلامي امارت د خپلې واکمنۍ په لومړیو ورځو کې د یوه فرمان په ورکولو سره ویلي وو چې له هېواد بهر ته د زړو اوسپنو لېږد بندی شوی، خو د دې برخې کاروباریان او صنعتکاران لا هم پاکستان ته د اوسپنې د قاچاق په اړه اندېښنه څرګندوي. د اوسپنې یو کاروباري وايي، اوس هم د کندهار سپین بولدک له لارې زړې اوسپنې پاکستان ته قاچاقېږي.
په هېواد کې د وروستیو تحولاتو له امله د یوشمېر نورو ولایتونو ترڅنګ د نیمروز ولایت تولیدي کار خونې هم د خامو موادو د نهشتون، بانکي او نورو ستونزو له امله یې فعالیتونه په ټپه درېدلي او پانګوالو ته یې میلیونونه افغانۍ زیان اړولی دی.
د کانونو او صنایعو خونې مشر شېرباز کمینزاده وایي، سره له دې چې د اسلامی امارت په راتلو سره امنیتي وضعیت ښه شوی، اختلاس او بډې اخیستل بند شوي، د ورته تولیداتو د قاچاق مخه نیول شوې او نورو برخو کې هم د دوی د کار لپاره ډېرې اسانتیاوې برابرې شوي، خو بیا هم د هېواد په کچه ۳۰ سلنه فابریکې له فعالیته لوېدلې دي.
د اقینې بندر د تېلو پلورونکو ټولنه چې په شمالي ولایتونو کې د تېلو او نفتي توکو سوداګرو څخه جوړه ده او په دغه ولایتونو کې د تېلو او نفتي موادو پر کاروبار بوخت دي، وايي چې د بانکي سیستم د پاشلو له امله دغه ټولنه د له منځه تلو په حال کې ده.
سهار وختي دوه بجې له کوره خوځېږي او د مازدیګر څلور بجې د بوټو له وري سره بېرته راګرځي. ګلاحمد الماس پر هېواد د طالبانو له واکمنېدو مخکې خبریالي کوله چې په وینا یې، له بېلابېلو رسنیو سره یې د محلي خبریال په توګه کار کړی او اوس یې دنده له لاسه وتلې ده. ګلاحمد الماس د هغو لسګونو خبریالانو له ډلې یو هغه دی چې د خبریالۍ کار یې له لاسه ورکړی او اوس د غور په قطس سیمه کې د ژمي لپاره بوټي راټولوي.
د سیاسي چارو شنونکي افغانستان کې د داعش ډله او ورځ تر بلې یې ځواکمنتیا د طالبانو د حکومت لپاره جدي ننګونه بولي. دوی وایي، داعش ډله کېدای شي د اسلامي امارت لپاره یو ستر ګواښ شي او د حکومت لپاره روان وضعیت نور هم بحراني کړي. شنونکي وايي چې د اسلامي امارت وضعیت ته په کتو، ښايي طالبان د داعش ډلې د مدیریت توان ونه لري.
کندوز کې د خبریالانو د ملاتړو بنسټونو د شمېرو له مخې، د طالبانو له راتګ وړاندې په دغه ولایت کې له ۲۰ زیاتې تصویري، غږېزې او چاپي رسنیو فعالیت درلود، خو د مخکیني حکومت له سقوط وروسته، له پنځو رسنیو پرته پاتې ۱۵رسنۍ د مالي ستونزو له امله خپل فعالیتونه درولي دي.
د خبریالانو نړیوال فدراسیون د یوه راپور په خپرولو سره ویلي چې افغانستان کې د طالبانو د واکمنېدو راهیسې، نږدې ۱۵۳ رسنۍ اړ شوي چې خپل فعالیتونه ودروي او ښځينه خبریالانې هم په رسنیو کې له کار کولو محرومې شي. دغه فدراسیون د خبریالانو او د رسنیو کارکوونکو پر وړاندې د تاوتریخوالي زیاتېدو په اړه خپله اندېښنه څرګنده کړې ده.
له تاجیکستان سره پولې ته نږدې د کندوز شېرخان سوداګریز بندر چې د طالبانو له لوري تر نیول کېدو وروسته تړل شوی و، اوس یوځل بیا د دغه سوداګریز بندر چارې بېرته پیل شوي دي.
وروسته له هغې چې طالبانو پر کابل ولکه خپله کړه د نورو ادارو ترڅنګ بانکونو هم خپل فعالیتونه ودرول چې خلک یې له ګڼو ستونزو سره مخه کړل. د ښاریانو له شکایتونو وروسته کابل کې بانکونو خپل فعالیتونه بېرته له سره پیل کړي، خو د بانکونو پېرېدونکي له بانکونو څخه د خپلو پیسو د اخیستلو له بهیر څخه ناخوښ دي.
په بدخشان کې یوشمېر مېرمنې ادعا کوي چې د دغه ولایت د ښځو چارو ریاست فعالیتونه یوازې مرکزي سیمو پورې محدود دي او لرې پرتو سیمو کې د ښځو وضعیت د ښهوالي لپاره یې بنسټیز کار نه دی کړی.
په پکتیا ولایت کې د کارخونو لپاره د ځانګړو شویو ځمکو نشتوالي او په دغه ولایت کې روان ناسم امنیت وضعیت د دې لامل شوی چې په دغه ولایت کې د کارخونو فعالیت تر ۴۰ سلنې راټيټ شي. د دغه ولایت د سوداګرۍ خونې د چارواکو په وینا، د کارخونو د ځمکې نشتوالي یوشمېر پانګوال اړ کړي چې خپلې شتمنۍ له پکتیا څخه د هېواد نورو سیمو او حتا له افغانستان څخه د باندې ولېږدوي.
د سلاموطندار موندې ښیي چې د وروستي یوه کال په ترڅ کې د بېلابېلو امنیتي او اقتصادي ستونزو له کبله ۳۰ رسنو خپل فعالیتونه درلولي دي. دغه رسنۍ چې ۵ یې تصویري، ۹یې غږېزې او ۱۶یې چاپي دي په ۱۳ ولایتونو کې یې فعالیت کاوه.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
