په نړۍ کې د کورونا ویرووس د بېلابېلو بڼو او ډولونو له موندنې وروسته په تازهګۍ سره د دغه وژونکي ویرووس یوه نوې بڼه موندل شوې چې په خورا چټکۍ خپرېږي. د روغتیا نړیوال سازمان د نوي موندل شوي کورونا ویرووس بڼه اومېکرون نومولې او د خپراوي په اړه یې اندېښنه ښودلې.
د اسلامي امارت د کورنیو چارو وزارت وايي چې ډېر ژر به د افغانستان په پولو کې ځانګړي پوله ساتي ځواکونه ځای پر ځای کړي. د باختر دولتي اژانس د رپوټ پر بنسټ، دغه څرګندونې د کورنیو چارو وزارت د پوله ساتو ځواکونو عمومي رییس شیرمحمد شریف د کندهار ولایت سپین بولدک ولسوالي ته پرون د خپل سفر پر مهال کړې دي.
وروسته له هغې چې په ټولنیزو رسنیو کې له افغانستان څخه ګاونډیو هېوادونو ته د امریکا د پوځي تجهیزاتو او وسایطو د لېږد په اړه رپوټونه خپاره شول، اوس د اسلامي امارت د کورنیو چارو وزارت ګاونډیو هېوادونو ته د وسلو قاچاق تشې اوازې او درواغ بللي.
پرون ورځ د افغانستان لپاره د ایران ځانګړی استازی حسن کاظمي قمي د یوه پلاوي په مشري کابل ته راغلی او له یوشمېر افغان چارواکو سره یې کتلي دي. قمي ځینو رسنیو ته ویلي، هیله لري په افغانستان کې داسې یو ګډ حکومت جوړ شي چې د ټولو په خوښه وي.
د ایران په پلازمینې تهران کې د افغانستان د ګاوڼدیو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو غوڼده چې په حضوري او انلاین بڼې جوړه شوې وه، پکې ګډون کوونکو هېوادونو د اسلامي امارت د استازي په نهشتون کې پرېکړه کړې چې په افغانستان کې دې ټولګډونه حکومت جوړ شي. خو یوشمېر شنونکي بیا دغه ناسته د ګډونکوونکو هېوادونه په ګټه بولي.
د افغانستان د ګاونډویو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو ناسته نن د ایران په پلازمېنې تهران کې جوړېږي. ټاکل شوې چې د ایران ولسمشر سیدابراهیم ریسي د دغې ناستې پرانیسته وکړي او د ملګرو ملتونو سرمنشي انتیو ګوتریش به هم د دغې ناستې په تړاو خپل پیغام ورکړي.
په کابل کې د ایران سفیر بهادر امینیان ویلي، د افغانستان اقتصادي ستونزې د خلکو لپاره ناورین دی چې له امله یې د پراخې کډوالۍ او د ترهګرو ډلو له لیکو سره په ځانګړې توګه داعش چې د افغانستان او ایران ګډ دښمن دی، د خلکو د یوځای کېدو لامل شوی دی. هغه زیاته کړې چې دغه کار به د ترهګرو ډلو لیکې پیاوړې کړي.
یوشمېر افغانان چې د اسلامي امارت له راتګ وروسته له قاچاقي لارو له هېواده وتلي، وايي چې د بهرنیو هېوادونو پر پولو له ګڼو ستونزو سره لاس او ګرېوان دي.
دوی وايي، د پولهساتو ځواکونو له لوري نه یوازې وهل ټکول کېږي، بلکې د مرمیو په ویشتلو یې اړ باسي چې بېرته راوګرځي. یو افغان نقیبالله ولولجي چې هېواد یې پريښی او غواړي ترکیې ته ولاړ شي، وايي چې د ترکیې پر پولې پولهساتو ځواکونو وهلی او درې ځله یې بېرته را ګرځولی دی.
د تېر حکومت له سقوط او د اسلامي امارت په راتګ سره ګڼشمېر هېوادوال په دې هڅه کې دي چې له هرې ممکنې لارې له هېواده ووځي او نورو هېوادونو ته پناه یوسي. خو داسې شکایتونه هم شته چې کمېشنکاران د زیاتو پیسو په بدل غوښتونکو ته ویزې او ټکټونه برابروي. د ایران د ویزې یوه غوښتونکي چې نه غواړي هویت یې په ډاګه شي، سلاموطندار ته ویلي چې د کمېشنکارانو له لاسه یې ویزه نه ده ترلاسه کړې او اوس یې لپاره کندهار ته ځي.
په ملګرو ملتونو کې د ایران استازي مجید تختروانچي پرون د دغه سازمان په غونډه کې وویل، که طالبان پر خپلو ژمنو عمل وکړي، د ایران دولت به یې په رسمیت وپېژني. هغه ویلي، طالبان باید د ټاکنو له لارې د یوه ټول ګډونه حکومت جوړېدو، په ټاکنو کې د ښځو ګډون او د قومي، ژبني او مذهبي لږکیو حقونو ته ژمن واوسي او په عمل کې یې ثابت کړي.
د کډوالۍ په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمیشنري او همکار بنسټونه ګاونډیو هېوادونو ته د افغانان ډلهییزې کډوالۍ ته د رسېدو لپاره چمتوالی نیسي. دا په داسې حال کې ده چې په بهرنیو هېوادونو په ځانګړې توګه په ګاونډیو هېوادونو کې افغان کډوال په ناوړه وضعیت کې ژوند کوي او وایي چې د ژوند لومړنیو اسانتیاو ته لاسرسی نه لري.
د طالبانو له لوري د غور ولایت له نیولو وروسته د دغه ولایت ګڼشمېر ځوانان په هېواد کې د طالبانو د حاکمیت، بېوزلۍ او وچکالۍ له امله اړ شوي چې هېواد پرېږدي. عبدالحمید چې په غور کې اوسېږي او دا یې مستعار نوم دی وایي، کله چې طالبان د دغه ولایت مرکز فیروزکوه ښار ته دننه شول، پرېکړه یې وکړه چې دغه ولایت پرېږدي او ایران ته کډوال شي.
په نیمروز ولایت کې یوه سرچینه وایي چې وسلهوالو طالبانو د دغه ولایت مرکز زرنج ښار نیولی او د ولایت مقام، امنیه قومنداني سربېره یوشمېر نورې دولتي ادارې هم د دوی په لاس کې دي. د نیمروز ولایت د پولیسو د مطبوعات امر غلام صدیق نورزی د دې خبر د تایید ترڅنګ وايي چې دغه ولایت ته د مرستندویه ځواکونو د نه رسېدو له کبله زرنج ښار د وسلهوالو طالبانو لاس ته لوېدلی دی.
د افغان دولت او طالبانو استازیو نن په تهران کې له دوهورځني بحث وروسته اعلامیه خپره کړه. په اعلامیه کې لیکل شوي چې جګړه د حل لاره نه ده او باید پر سیاسي حللارې تمرکز وشي. په اعلامیه کې د تهران غونډه ګټوره بلل شوې او لیکل شوي چې جګړه د افغانستان سلامتیا ته زیان رسوي او د پای ته رسېدو لپاره یې باید سیاسي لارې چارې ولټول شي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند په محتاطانه ډول تهران کې د افغان دولت او طالبانو د استازیو ترمنځ د لیدنې هرکلی کړی او ویلي یې دي چې ورته ګامونه د افغانستان لپاره ګټور تمامېدای شي. هغه ویلي: «موږ تل ویلي چې د افغانستان ګاونډیان او د سیمې هېوادونه د دغه هېواد راتلونکې کې ونډه لري. دوی باید خپل نفوذ په مثبت او اغېزناک ډول وکاروي.»
د راپورونو پر اساس، د شیر محمد عباس ستانکزي په مشري د طالبانو د سیاسي دفتر پلاوي د ایران د بهرنیو چارو وزیر جواد ظریف او یوشمېر افغان سیاستوالو سره لیدلي او پر یو لړ موضوعاتو یې خبرې کړي دي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
