د کندهار او روزګان اوسېدونکو له کلونو راهیسې د روزګان-کندهار لویې لارې چې ۱۷۳ کیلومټره ده، د رغولو لپاره له حکومتونو غوښتي چې یاده لاره ورته ورغوي، خو چا یې غږ نهدی اورېدلی.
تازه روزګانیانو د یوه سوداګر بورجان ذهين په مشري را ټول شوي، پیسې یې را غونډې کړي او هڅه کوي تر ژمي مخکې یاده لاره د موټرو تګراتګ ته چمتو کړي.
نن د تلې ۲۱مه د طبیعي پېښو د اغېزو راکمولو نړیوالې ورځې سره برابره ده. افغانستان کې د روان کال پرمهال ګڼو طبیعي پېښو خلکو ته درانه مالي او ځاني زیانونه اړولي دي.
د روان کال پرمهال افغانستان کې مرګونو زلزلو، اورلګېدنې، او سېلابونو خلک سخت ځپلي چې اغېزې یې لا هم پر ځای پاتې دي.
د زابل په مرکز کلات ښار کې د «تورې بند» رغنیزې چارې نن په رسمي توګه پیل شوې. دغه بند چې د رغونې چارې به یې د ملي پراختیا شرکت له لوري پرمخ وړل کېږي، د ۱۸ میاشتو په موده کې به د ۹۷میلیونه افغانیو په لګښت جوړ شي.
د اوسپنې پټلۍ ادارې مسوولان وايي چې یادې ادارې د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې د توکو د لېږد رالېږد له درکه ۱.۴ ملیارډ افغانۍ عواید ټول کړي دي. عبدالسمېع دراني زیاته کړې چې په تېرو شپږو میاشتو کې د اوسپنې پټلۍ ادارې ۱.۸ میلیون مټریک ټُن توکي انتقال کړي چې پهکې صادرات او واردات شامل دي.
د هلمند محلي چارواکي وايي، هېواد کې د نشهيي توکو پر کښت له بندیز وروسته دغه ولایت کې د تېرو کلونو په پرتله د پنبې کرکېله زیاته شوې ده،
د ننګرهار محلي مسوولان وايي چې د دغه ولایت په «دره نور» ولسوالي کې یوه ځوان هلک ځانوژنه کړې ده.
د ننګرهار د امنیې قومنداني ویاند حاجي رییس زابلي سلاموطندار ته ویلي، پېښه پرون دوشنبه د تلې ۱۸مه د دره نور ولسوالي په «قلعه شاهي» سيمه کې رامنځته شوې ده. زابلي زیاته کړې، ياد هلک چې اتلس کاله عمر لري، د نارنجو په يو باغ کې په یوې ونې ځان راځړولى و.
د ماشومانو د خوندیتوب سازمان (Save the Children) نن په یوه راپور کې ویلي، افغانستان کې ماشومان تر سخت روحي او رواني فشار لاندې دي، ځکه دوی دغه هېواد کې د مخ پر خرابېدونکی ناورین بار پر خپلو اوږو وړي.
د ماشومانو د خوندیتوب سازمان خبرداری ورکړی چې په هر څلورو ماشومانو او لویانو کې یوازې یو یې خپله بېړنۍ درملنه ترلاسه کوي.
د پکتیا او خوست یوشمېر اوسېدونکي وایي، له غلامخان بندر څخه د خوست تر مرکز او پکتیا پورې ۱۳۰ کیلومتره لویهلار چې پر جوړولو یې میلیونونه ډالره لګښت شوی، اوس د باروړونکو موټرو د زیات وزن له امله زیانمنه شوې ده.
د افغانستان په چاروکي د پاکستان ځانګړي استازي محمدصادق نن یکشنبه د تلې ۱۷مه پر خپله ټوېټرپاڼه لیکلي چې پاکستان هره ورځ له افغانستان څخه دغه هېواد ته له درې تر ۴۰۰ لارۍ تازه رومیان او پیاز واردوي.
«سياېناېن» خبري شبکې راپور ورکړی چې کابل کې د القاعده شبکې د مشر ایمن الظواهري له وژلکېدو وروسته په لومړي ځل امریکايي او د ا.ا پلاوي د قطر پلازمېنې دوحه کې سره کتلي دي. په راپور کې ویل شوي چې د اسلامي امارت په مذاکراتي پلاوي کې د استخباراتو رییس عبدالحق وثیق هم شامل دی.
محمدوزیر د غزني اصلي اوسېدونکی دی او په سترګو ړوند دی. نوموړی سلاموطندار ته وايي، د معلولانو سهمیه چې د مخکیني حکومت پرمهال له درېوو څخه تر پنځه سلنې ټاکل شوې وه، د اسلامي امارت حکومت کې له پامه غورځول شوې ده.
روزګان کې د افغانې سرې میاشتې ټولنې مسوولان وايي چې دغه ولایت کې بېوزلي ناچاري زیاته شوې او په وینا یې، اوس ۹۵ سلنه خلک بیړنیو مرستو ته اړتیا لري.
هېواد کې وزګارتیا، نامعلومه راتلونکې او اقتصادي ستونزې لامل شوي چې ډېری افغانان په ځانګړي توګه ځوانان له هېواد څخه د وتو په لټه کې شي.
هرات او نیمروز چې له ایران سره ګډه پوله لري هره ورځ پرې ګڼشمېر ځوانان په قانوني او ناقانوني توګه دغه هېواد ته اوړي.
د افغانستان بانک وايي چې له افغانانو سره د نړیوالې ټولنې د بشردوستانه مرستو په دوام، نن د ۴۰ میلیونه نغدو ډالرو یوه کڅوړه کابل ته را ورسېده او یوه سوداګریز بانک ته وسپارل شوه.
که څه هم نړیوالې ټولنې د اسلامي امارت له واکمنېدو وروسته هم له افغانانو سره خپلې بشري مرستې نه یوازې کمې کړې نه دي، بلکې نورې هم زیاتې شوې دي، خو یوشمېر کابل ښاریان بیا شکایت کوي چې د دوی په نوم راغلې مرستې، اړمنو کورنیو ته نه رسېږي.
کندهار کې یوشمېر ښځينه صنعتکارانې سلاموطندار ته وايي، په دې وروستیو کې يې صنعتي کارونه پیکه شوي او ان تر دې چې کاروبار يې په ټپه ولاړ دی.
دوی زیاتوي چې د ګڼشمېر ښځينه صنعتکارانو کاري جوازونه تر وخت تېر شوي، خو د اړوندو مسوولو ادارو لهخوا نه تمدیدېږي.
