د امریکا نوی حکومت غواړي چې له وسلهوالو طالبانو سره د دغه هېواد د پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ د حکومت له لوري د سولې شوی هوکړهلیک وارزوي.
د سپینې ماڼۍ ویاندې امیلي هارون ویلي، د جو بایډن اداره به د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې هوکړهلیک ته د دې ډلې ژمنتیا او نه ژمنتیا وارزوي.
د ولسي جرګې غړي غلام حسین ناصري نن په کابل کې «د سولې پېچلې لاره، ننګونې او فرصتونه» سیمینار کې وویل، د امريکا او طالبانو ترمنځ د سولې له شوې هوکړې سربېره دواړو لوريو د ۹۰۰ پاڼو يوه ضمیمه هم لاسلیک کړې ده. د ناصري په وينا، دغه ضمیمه په پټه لاسلیک شوې او ولسمشر محمد اشرف غني او د ملي پخلاینې عالي شورا رییس عبدالله عبدالله يې له متنه خبر نه دي.
د کړکېچ نړېوالی ډلې د افغانستان د چارو لوړپوړي څارونکي وایي چې ښایي د افغانستان مسله د امریکا د نوي حکومت لپاره مهمه نه وي .
د دې ډلې یوه لوړپوړي چارواکي انډي وارکنېس په یوه ځانګړې مرکه کې ویلي چې د امریکا د نوي ولسمشر له نږدې همکارانو او سلاکارانو سره یې خبرې کړي او په وینا یې، افغانستان به د بایډن ادارې د بهرني سیاست په لومړیتوبونو کې نه وي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پمپیو پر ایران تور لګوي چې دغه هېواد د القاعده شبکې مشرانو ته ځای ورکړی او د دې ډلې مستقیم ملاتړ کوي. هغه ادعا کړې چې القاعده شبکې ایران خپل نوی «کورنی مرکز» ګرځولی او هلته ځای پر ځای شوې ده. پمپیو دغه څرګندونې پرون ماښام د امریکا «د مطبوعاتو ملي کلوپ» کې د وینا پر مهال کړې دي.
افغانستان، کاناډا، انګلستان، اوکراین او سویډن په ایران کې د اوکرایني الوتکې د لوېدو په لومړۍ کلیزه کې د ایران له دولت نه غوښتي چې یادې پېښې په اړه بشپړ او هراړخیر راپور وړاندې کړي.
د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت نن د پنځو هېوادونو قربانیانو ته د ځواب ویلو او همغږۍ ډلې خبرپاڼه خپره کړې ده.
د ډونالډ ټرمپ پلویانو د امریکا متحده ایالاتو پر کانګرس یرغل ور وړی او د دغه هېواد د ټاکنو د پایلو د تایید غونډه یې ګډهوډه کړې ده. معترضان توانېدلي چې د امریکا د سنا جرګې ودانۍ ته ورننوځي.
د ۲۰۱۹ کال په پای کې د معمول په څېر یوشمېر خبري او تفریحي وېبسایټونو د هغو پېښو وړاندوینه کړې وه چې ښايي په ۲۰۲۰کې وشي. نږدې دغه ټول وېبسایټونه مې وکتل، هر هغه څه چې په دغه کال یې وړاندوینه شوې وه، له کورونا پرته ټول سم وو.
کورونا په ۲۰۲۰ کال کې ټوله نړۍ وځپله. کلونه وروسته نور نسلونه چې د تاریخ په اړه خبرې کوي، له شک پرته به ۲۰۲۰ د کورونا په نوم یادوي. په دغه کال کې ټول سیاسي، اقتصادي، کلتوري او ټولنیز پروګرامونه د کورونا تر سیوري لاندې راغلل.
وسلهوالو طالبانو د یوې اعلامیې په خپرولو سره د امریکا په ټاکنو کې د جوبایډن د ټاکل کېدو په مناسبت ویلي چې د قطر په پلازمېنې دوحه کې د امریکا او طالبانو ترمنځ لاسلیک شوی تړون د افغان جګړې د پای ته رسولو لپاره ښه وثیقه ده او له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو وتل او دغه راز د امریکا پر وړاندې د افغان خاورې نه کارېدل د دواړو ملتونو په ګټه دي.
د امریکا ولسمشریزو ټاکنو کې د ډیموکرات ګوند نوماند جوبایډن خپل جمهوریت پلوه سیال ډونالډ ټرمپ ته په ټاکنو کې ماتې ورکړه او د دې هېواد ۴۶م ولسمشر شو. بایډن په داسې حال کې واک ته رسېږي چې په افغانستان کې د سولې او جګړې بحثونه تاوده دي او ټرمپ په قطر کې د افغان دولت او طالب استازيو ترمنځ د سولې خبرو پروسه پيل کړې ده.
د ټاکنيزو کالجونو د رايو پر بنسټ تر اوسه پورې د ډيموکراټ ګوند نوماند جوبايډن ۲۳۸ رايې لاس ته راوړې دي. د جمهوري غوښتونکي ګوند نوماند ډونالډ ټرمپ بيا ۲۱۳ الکټرال رايې اخيستي دي. دغه شمېرې د تغير په حال کې دي.
طالبانو د امريکا د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د امريکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بريا هيله او ملاتړ کړی دی. د تېرې جمعې په ورځ د طالبانو يوه وياند ذبیحالله مجاهد له سيبياس خبري اژانس سره په ټلفوني اړيکه کې ويلي چې دوی هيله لري ټرمپ يو ځل بيا د امريکا ولسمشرۍ ټاکنو کې بريالی شي.
د نوبل د سولې جایزه سږکال «۲۰۲۰» د خوړو نړیوال سازمان یا (WFP) ته ورکړل شوه. ياد سازمان وايي، دوی هیله لري د يادې جايزې د ترلاسه کولو سره د نړيوالو پام هغو ميليونونو کسانو ته واړوي چې د لوږې له ګواښ سره مخ دي.
د امريکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پر ټوېټر لیکلي، باید د امریکايي ځواکونو پاتې کوچنۍ ډله هم چې افغانستان کې خدمت کوي تر را روان میلادي کال پيل پورې هېواد ته ستنه شي. خو د نوموړي تر څرګندونو مخکې د امریکا د ملي امنیت سلاکار رابرټ اوبراین ویلي، امریکا د راتلونکي کال لومړیو کې د خپلو ځواکونو شمېر افغانستان کې ۲۵۰۰ ته کموي.
اولین شکل مقاومت سیاهان آمریکا، توسط بردهها شروع شد. آنها از ایالات جنوبی فرار میکردند و به ایالات شمالی میرسیدند. در نتیجۀ این فرارها، برای دستگیری این بردگانِ فراری جایزههای کلانی مقرر میشد. علیرغم اینها، تا سال ۱۸۶۰، چهارصدهزار برده گریختند. بهقولِ دیوید والدسترایکر، «عملِ به فرار، بهخودیخود ایدۀ بردگی را بهچالش میکشید.»
ترامپ رئیسجمهور آمریکا نمونهای کوچک از این مستبدان است. او زمامدارِ کشوریست که بهلحاظِ تاریخی خود را هواداِر آزادی دانسته است؛ که البته همیشه اینطور نبوده است. تا امروز، با ساختوپاختِ جمهوریخواهانْ او کمابیش لجامگسیخته حکومت کرده است. حالا انتخابات در راه است و او محبوبیتی ندارد، برای همین بهدنبالِ راهی برای پیروزی دستوپا میزند. و اگر معنایش پایمالکردنِ آزادیهای آمریکایی باشد، اشکالی هم ندارد.
عوامگرایی یا پوپولیسم پدیدۀ نسبتا سادهایست. رهبرانِ پوپولیست چیزهایی را که مردم دوست دارند بشنوند، به آنها میگویند، و همیشه هم رأیِ آنها را مالِ خود میکنند. رهبرانِ پوپولیست معمولا قبل از آنکه مردم متوجهِ دروغهایشان شوند، یا میمیرند یا بازنشست میشوند، یا به یک دیکتاتور بدل میشوند. ولی وقتی مصیبتی ناگهانی مثل بحران جاری کووید ۱۹ بروز میکند، نواقصِ پوپولیسم هم بلافاصله آشکار میشود.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
