یوشمېر افغان نجونې او ښځې وايي، په هېواد کې له وروستیو سیاسي بدلونونو او د ا.ا لهخوا د ښځو پر وړاندې د محدودیتونو لګېدو له کبله یې په کورنۍ او ټولنه کې خپل پخوانی ځای له لاسه ورکړی دی. سلاموطندار په دغه راپور کې له ۲۵ هغو نجونو او ښځو سره مرکې کړي چې له زدهکړو بېبرخې شوې دي. دوی ټولې په کورنۍ او ټولنه کې د خپل ځای د له لاسه ورکولو کیسې کوي.
سلاموطندار راډیو د لړم په شلمه، د یکشنبې ورځ د «امید» خپرونې له لارې «افغانستان کې د ځوانانو وضعیت ته کتنه» په نوم غونډه جوړه کړه. په دې غونډه کې چې د اقتصاد، کار او ټولنیزو چارو او د اطلاعاتو او کلتور وزارتونو د استازیو په ګډون د سلاموطندار په دفتر کې جوړه شوې وه، د ځوانانو د کاري، زدهکړهيیزو، ټولنیزو او حقوقي ننګونو او لپاره یې د عملي حللارو وړاندې کولو په اړه خبرې وشوې.
د لغمان د مرکز مهترلام ښار اوسېدونکې وجیه هغه نجلۍ ده چې د عمر ۲۲م پسرلی یې زرغون شوی، خو سترګې یې کار نه کوي او تراوسه یې هېڅ نهدي لیدلي. د هغې دوه ورونه او دوه خویندې هم ړندې دي، خو یوازې دا د مهترلام ښار د نابینایانو په لېسه کې زدهکړې کوي.
په بلخ کې یوشمېر ډاکټران وايي، د دغه ولایت روغتیايي مرکزونو ته د هغو ښځو د ورتګ کچه لوړه شوې چې پر اروايي ستونزو اخته دي.
د بلخ په مرکزي روغتون کې د ارواپوهنې ډاکټر حفیظالله محبي وايي، د ښځو په منځ کې پر اروايي ناروغیو د اخته ښځو لوړ شمېر د اندېښنې وړ دی.
سلاموطندار په کورنیو کې د ځوانانو د کډوالۍ شمېر روښانولو لپاره په کابل کې ۳۱۲ کورنۍ د نمونې په توګه په نښه او پوښتنې یې پرې وېشلې دي. هغو کسانو چې ځوابونه ورکړي، بېلابېل عمرونه لري چې ۳۶،۵ سلنه یې د ۱۸ تر ۲۴ کلونو، ۳۶،۹ سلنه یې د ۲۵ تر ۳۰ کلونو، ۱۶،۳ سلنه یې له ۳۱ تر ۴۰ کلونو او ۱۰،۳ سلنه یې هم له ۴۰ کلونو پورته عمر درلود.
عطا نوید چې په هېواد کې یې پنځه کاله له بېلابېلو رسنیو سره کار کړی وايي، اوس وزګار دی او د کار موندلو لپاره چې هرې ادارې ته ورغلی، ناهیلی ترې راوتلی دی. نوموړی له حکومت څخه غواړي، څو د هغو خبریالانو لپاره چې کارونه یې له لاسه ورکړي، د کار اسانتیاوې برابرې کړي.
افغانستان کې د وروستیو سیاسي تحولاتو راپدېخوا او له زدهکړو او کار څخه د نجونو او مېرمنو راګرځولو سره هممهاله ګڼشمېر ښځو د لاسي صنایعو او خیاطي زدهکړې ته مخه کړې.
په دې راپور کې له ۳۰ مېرمنو سره مرکې شوې چې د سرپرست حکومت په واکمنېدو سره یې د خیاطي زدهکړې ته مخه کړې ده.
افغانستان د اسیا په زړه کې هغه هېواد دی چې په څه باندې سلو کلونو کې د سیاسي او نظامي اړ و دوړ شاهد دی او دغه وضعیت یې د وګړو، په تېره د ښځو پر ژوند منفي اغېزې کړې دي.
افغان ښځو ته په ۲۰۰۱ کال کې یو ځل بیا د فعالیت لاره هواره شوه او په شاوخوا دوو لسیزو کې یې له هر اړخه د پام وړ پرمختګ وکړ، خو دا ګړندی بهیر یې د ۲۰۲۱ کال په اګېسټ میاشت کې یو ځل بیا ټکنی او ان په ټپه ودرېده.
د «راه دانش» مسلکي زدهکړو او خیاطۍ مرکز مسوولانو نن په دغه مرکز کې هغو ۶۰ نجونو ته چې د تېر یوه کال پر مهال یې د خیاطۍ، څرمن ګنډلو، انځورګرۍ، خطاطۍ او ځینو نورو لاسي صنایعو په برخو کې زدهکړې کړې وې، د فراغت سندونه ورکړل.
د ا.ا ویاند ذ.بېحالله م.جاهد په مونیخ ناسته کې د دولسو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو د ګډې اعلامیې په غبرګون کې وايي، په دې غونډه کې د افغان ښځو د حقونو په اړه یادې شوې اندېښنې بېبنسټه دي او ټول افغانان خپلو حقونو ته لاسرسی لري.
د سلاموطندار موندنې چې د ښځو برخه کې له ۲۱ فعالو ښځو سره د مرکو له لارې ترلاسه شوي، ښيي چې د ۱۸ هغو میاشتنۍ تنخواوې کمې شوې دي. د دغو له ډلې دوو هغو چې یوه یې ډاکټره او بله خبریاله ده، ویلي چې تنخواوې یې کمې شوې نهدي، خو په ځنډ ورکړل شوي او یوازې یوې ډاکټرې بیا ویلي چې میاشتنۍ تنخوا یې کمه شوې نهده.
په نړۍ کې د معلولانو نړیواله ورځ داسې مهال نمانځل کېږي چې هېواد کې معلولان په خپل ټولنیز او فردي ژوند کې له ګڼو ننګونو سره مخامخ دي.
یوشمېر دغو معلولانو د یکشنبې ورځ په کابل کې «د افغان او زیانمنو معلولانو» ټولنې لهخوا په جوړه شوې غونډه کې شکایت وکړ چې له کار او زدهکړو څخه د محرومیت او له دوی سره د خلکو ناسم چلن د بېوسۍ احساس ورکړی دی.
د بامیان محلي مسوولان وايي چې د دغه ولایت په دوو ولسوالیو کې د څه باندې یو میلیون ډالرو په ارزښت د «واټرشیډ» یا د اوبو د خاورینو بندونو د جوړېدو پروژې پیل شوې.
یادې پروژې د بامیان سیغان او پنجاب ولسوالیو کې پیل شوي چې د «اکشنایډ» موسسې له لوري پلې کېږي.
د افغانستان بانک نن (د لړم نولسمه، د جمعې ورځ) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې د دغه بانک سرپرست هدایتالله بدري له ورسره مل پلاوي سره یوځای له پاکستان څخه د را ستنېدونکو افغان کډوالو د هرکلي او لیدنې په موخه تورخم ته تللی او هلته یې د ننګرهار له ولایتي مسوولانو او د کډوالو د کمېټو له مسوولانو سره لیدلي دي.
په کابل کې د یوې موسسې له لوري له زدهکړو او کار څخه محرومې ۸۰ نجونې او مېرمنې د مسلکي زدهکړو له یوې شپږمیاشتنۍ دورې څخه فارغې شوې. د هغې په وینا، هڅه کوي هغه نجونې چې تازه له دغو مسلکي زدهکړو فارغې شوي، په خپل بنسټ کې ورته د کار اسانتیاوې هم برابرې کړي.
د قطر لومړي وزیر او د بهرنیو چارو وزیر شیخ محمد بن عبدالرحمان الثاني په کندهار کې د اسلامي امارت له مشر سره له لیدنې شاوخوا درېنیمې میاشتې وروسته د دې ناستې ځینې برخې ډاګیزه کړې.
نوموړي له سياِناِن خبري شبکې سره په خبرو کې ویلي چې د افغانستان د سرپرست حکومت له مشر سره په خبرو کې یې ټینګار کړی، که غواړي چې افغانستان د نړیوالې ټولنې یوه برخه واوسي، باید له نړۍ سره همکاري وکړي او په دغه هېواد کې دې ښځینهوو ته د کار اجازه ورکړي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
