په بلخ کې یوشمېر ډاکټران وايي، د دغه ولایت روغتیايي مرکزونو ته د هغو ښځو د ورتګ کچه لوړه شوې چې پر اروايي ستونزو اخته دي.
د بلخ په مرکزي روغتون کې د ارواپوهنې ډاکټر حفیظالله محبي وايي، د ښځو په منځ کې پر اروايي ناروغیو د اخته ښځو لوړ شمېر د اندېښنې وړ دی.
د بامیان په لرې پرتو سیمو کې یوشمېر امېندواره مېرمنې وايي، روغتیايي خدمتونو ته نه لاسرسی، د سالمو خوړو نه لرل او اقتصادي ستونزې یې لامل شوي چې د امېندوارۍ پر مهال پر خوارځواکۍ اخته شي.
امنه احمدي چې ۳۱ کاله عمر لري او د پنځو میاشتو امېندواره ده وايی، د اقتصادي ستونزو له کبله یې سالم خواړه نهدي خوړلي او اوس پر خوارځواکۍ اخته ده.
په افغانستان کې د کار نړیوال سازمان نن په کابل کې د ماشومانو له کار سره د مبارزې نړیواله ورځ ونمانځله.
د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ سازمان یا یونیسف د ماشومانو د خوندیتوب برخې متخصص عبدالسمېع هاشمي په دې غونډه کې ویلي چې د ښارونو په پرتله د افغانستان په کلیو کې د کارګرو ماشومانو شمېر دوه برابره لوړ شوی او ډېری دغه ماشومان هم د کرنې په برخه کې کار کوي.
د هرات د حوزوي روغتون مسوولان په دغه ولایت کې پر سرطان ناروغي د اخته کېدونکو مېرمنو د شمېر زیاتېدو سره هممهاله وايي، سږ کال د «رحم سرطان» د تېر هغه په پرتله ۳۰ سلنه زیات شوی دی.
د هرات د حوزوي روغتون د سرطان څانګې مسوول احمدفاروق صدیقي سلاموطندار ته ویلي چې د «رحم سرطان» د پېژندنې برخه کې کمزورتیا د دې ناروغي د زیاتېدو لامل شوې ده.
د غور د مرغاب او چهارسدې ولسوالیو یوشمېر اوسېدونکي وايي، په دغه ولایت کې ویجاړوونکو سېلابونو د څښاک اوبو زېرمې ککړې کړي او د نسناستې په ګډون، د ځینو ناروغیو لامل شوي دي.
د مرغاب ولسوالي اوسېدونکی رحیمالله هدفمند وايي، د چینو، څاهګانو او مرغاب سیند د اوبو ککړوالی د نسناستې ناروغي زیاتېدو لامل شوی دی.
پاکستاني رسنیو د جمعې په ورځ د دغه هېواد د مرکزي بانک له قوله خبر ورکړ چې په ۲۰۲۳ کال کې افغانستان ته د پاکستان د خوراکي توکو په صادراتو کې ۷۶ سلنه کموالی د افغانستان اقتصادي ستونزې نورې هم زیاتې کړې دي.
له هغه وروسته چې د ایران د سوېلي خراسان د ګمرک عمومي مدیر وویل چې له دې لارې افغانستان ته د سوداګریزو توکو ټرانزیټ درې برابره زیات شوی، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوولان هم وايي چې له ۱۴۰۲ کال راهیسې د افغانستان تر نیمايي زیات واردات د ایران د چابهار او عباس بندر له لارو کېږي.
د کابل-کندهار لویه لاره یوه مهمه لاره ده چې د هېواد سوېلي ولایتونه له مرکز کابل سره نښلوي. د کابل-کندهار د لويې لارې یوه مهمه برخه له غزني ولایت څخه تېرېږي او د دې لويې لارې دواړو غاړو ته د دغه ولايت له لسو زياتې ولسوالۍ پرتې دي.
خو د دې لويې لارې له بيارغونې سره پر دې لاره د ټرافيکي پيښو کچه په بېسارې توګه زياته شوې ده.
د پروان، کاپیسا او پنجشېر یوشمېر اوسېدونکي په دغو ولایتونو کې د ناسالمو ماشومانو د زېږون شمېر ډېروالي په اړه اندېښنه ښيي.
د کاپیسا د تګاب ولسوالي اوسېدونکی عبدالخلیل توحیدیار چې د یوه معلول ماشوم پلار دی وايي، مېرمن یې خپله وه او ښايي د ناسالم ماشوم د زېږون یو لامل همدا وي.
په افغانستان کې د سرطان ناروغي د تشخیص او درملنې مرکز مسوولان د سرطان له نړیوالې ورځې سره هممهاله په افغانستان کې د متخصصو کادرونو، جلا روغتونونو، درملو، تجهیزاتو او بسترونو له نشتوالي او مالي ستونزو سر ټکوي.
د پنجشېر د لرې پرتو سیمو یوشمېر اوسېدونکي وايي چې ګڼشمېر ماشومان په دغه ولایت کې پر خوارځواکۍ اخته شوي او روغتیايي خدمتونو ته هم لاسرسی نه لري.
د پنجشېر د درې ولسوالي اوسېدونکې شهلا چې درې ماشومان یې پر خوارځواکۍ اخته دي، له مسوولانو غواړي چې پر دې ناروغي د ماشومانو د اخته کېدو مخه ونیسي.
د ا.ا د سوداګرۍ او صنایعو وزارت په یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې افغانستان په تېرو یوولسو میاشتو کې د یو میلیارډ او ۷۱۷ میلیونه ډالرو په ارزښت سوداګریز توکي بهر ته صادر کړي دي.
افغانستان د نړۍ په کچه شپږم هېواد دی چې د اقلیمي بدلونونو له امله له نورو ډېر اغېزمنېږي. دغه بدلون په وروستیو کلونو کې د هېواد په کچه کرنیز حاصلات کم کړي، تر ځمکې لاندې اوبو کچه ټیټه شوې، د بېموسمه سېلابونو له امله میلیونونو وګړو ته د سر او مال سخت زیانونه اوښتي او د وچکالۍ له امله خلک د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شوي دي.
د وینې ملي بانک مسوولانو وایي، د عامه پوهاوي نه لرلو او د خلکو نه پاملرنې له امله د هرې ورځې په تېرېدو سره په هېواد کې د تلاسیمیا او هېموفیليا ناروغانو شمېر مخ په زیاتېدو دی.
د وینې ملي بانک رییس محمدناصر صادق سلاموطندار ته ویلي چې اوس د هېواد په کچه څه باندې دولس زره کسان پر تلاسیميا ناروغي او شاوخوا ۱۱۳۰ نور هم پر هېموفیليا ناروغي اخته کسان ثبت شوي دي.
د زابل د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست مسوولان وايي چې دغه ولایت کې سږکال د انګورو په حاصلاتو کې زیاتوالی راغلی دی.
په افغانستان کې د بېوزلۍ او وزګارتیا په زیاتېدو سره د کډوالۍ نړیوال سازمان یا IOM له اندېښنې سره هممهاله د کابل یوشمېر اوسېدونکو چې په تېرو دوو کلونو کې یې دندې له لاسه ورکړي او اوس له ناوړه اقتصادي وضعیت سره مخامخ دي، سلاموطندار ته ویلي چې څو ځله یې د کار موندلو هڅه کړې، خو پیدا کړی یې نهدی.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
