له هغه وروسته چې د ایران د سوېلي خراسان د ګمرک عمومي مدیر وویل چې له دې لارې افغانستان ته د سوداګریزو توکو ټرانزیټ درې برابره زیات شوی، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوولان هم وايي چې له ۱۴۰۲ کال راهیسې د افغانستان تر نیمايي زیات واردات د ایران د چابهار او عباس بندر له لارو کېږي.
د کابل-کندهار لویه لاره یوه مهمه لاره ده چې د هېواد سوېلي ولایتونه له مرکز کابل سره نښلوي. د کابل-کندهار د لويې لارې یوه مهمه برخه له غزني ولایت څخه تېرېږي او د دې لويې لارې دواړو غاړو ته د دغه ولايت له لسو زياتې ولسوالۍ پرتې دي.
خو د دې لويې لارې له بيارغونې سره پر دې لاره د ټرافيکي پيښو کچه په بېسارې توګه زياته شوې ده.
د پروان، کاپیسا او پنجشېر یوشمېر اوسېدونکي په دغو ولایتونو کې د ناسالمو ماشومانو د زېږون شمېر ډېروالي په اړه اندېښنه ښيي.
د کاپیسا د تګاب ولسوالي اوسېدونکی عبدالخلیل توحیدیار چې د یوه معلول ماشوم پلار دی وايي، مېرمن یې خپله وه او ښايي د ناسالم ماشوم د زېږون یو لامل همدا وي.
په افغانستان کې د سرطان ناروغي د تشخیص او درملنې مرکز مسوولان د سرطان له نړیوالې ورځې سره هممهاله په افغانستان کې د متخصصو کادرونو، جلا روغتونونو، درملو، تجهیزاتو او بسترونو له نشتوالي او مالي ستونزو سر ټکوي.
د پنجشېر د لرې پرتو سیمو یوشمېر اوسېدونکي وايي چې ګڼشمېر ماشومان په دغه ولایت کې پر خوارځواکۍ اخته شوي او روغتیايي خدمتونو ته هم لاسرسی نه لري.
د پنجشېر د درې ولسوالي اوسېدونکې شهلا چې درې ماشومان یې پر خوارځواکۍ اخته دي، له مسوولانو غواړي چې پر دې ناروغي د ماشومانو د اخته کېدو مخه ونیسي.
د ا.ا د سوداګرۍ او صنایعو وزارت په یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې افغانستان په تېرو یوولسو میاشتو کې د یو میلیارډ او ۷۱۷ میلیونه ډالرو په ارزښت سوداګریز توکي بهر ته صادر کړي دي.
افغانستان د نړۍ په کچه شپږم هېواد دی چې د اقلیمي بدلونونو له امله له نورو ډېر اغېزمنېږي. دغه بدلون په وروستیو کلونو کې د هېواد په کچه کرنیز حاصلات کم کړي، تر ځمکې لاندې اوبو کچه ټیټه شوې، د بېموسمه سېلابونو له امله میلیونونو وګړو ته د سر او مال سخت زیانونه اوښتي او د وچکالۍ له امله خلک د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شوي دي.
د وینې ملي بانک مسوولانو وایي، د عامه پوهاوي نه لرلو او د خلکو نه پاملرنې له امله د هرې ورځې په تېرېدو سره په هېواد کې د تلاسیمیا او هېموفیليا ناروغانو شمېر مخ په زیاتېدو دی.
د وینې ملي بانک رییس محمدناصر صادق سلاموطندار ته ویلي چې اوس د هېواد په کچه څه باندې دولس زره کسان پر تلاسیميا ناروغي او شاوخوا ۱۱۳۰ نور هم پر هېموفیليا ناروغي اخته کسان ثبت شوي دي.
د زابل د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست مسوولان وايي چې دغه ولایت کې سږکال د انګورو په حاصلاتو کې زیاتوالی راغلی دی.
په افغانستان کې د بېوزلۍ او وزګارتیا په زیاتېدو سره د کډوالۍ نړیوال سازمان یا IOM له اندېښنې سره هممهاله د کابل یوشمېر اوسېدونکو چې په تېرو دوو کلونو کې یې دندې له لاسه ورکړي او اوس له ناوړه اقتصادي وضعیت سره مخامخ دي، سلاموطندار ته ویلي چې څو ځله یې د کار موندلو هڅه کړې، خو پیدا کړی یې نهدی.
د کابل ښار د دشتبرچي سیمې د فروشګاه تمځای یوشمېر اوسېدونکي شکایت کوي چې په دې سیمه کې پر نشهيي توکو اخته کسان ډېر شوي دي. دوی سلاموطندار ته ویلي چې روږدي کسان دغلته تر مروارید پله لاندې را ټولېږي او د سیمې اوسېدونکي یې له غلاوو او ځورونو تر پوزې راغلي دي.
د سلاموطندار له لوري د را ټولو شویو معلوماتو له مخې، په وروستیو اوونیو کې د ترور او وژنو پېښې زیاتې شوي او ټولیزې رسنۍ یې هره ورځ یو یا تر هغه زیات خبرونه خپروي. د دغو پېښو له ډلې تازه هغه یې د هلمند په لښکرګاه ښار کې د تېر حکومت د ملي امنیت ریاست د یوې کارکوونکې بيبي زهرا وژل کېدل دي.
کندهار کې د نورو کلونو په پرتله سږکال د غنمو په حاصلاتو کې د پام وړ زیاتوالی راغلی چې کروندګر یې راتلونکو کلونو کې د غنمو کښت ته هیلهمند کړي دي.
د یاد ولایت دامان ولسوالي چې د غنمو کښت له پلوه نوم لري، تېره اوونۍ پهکې د غنمو لو پیل شوی او لاهم دوام لري.
په کابل کې د اندراګاندي روغتون مسوولان وايي چې د تېرې یوې میاشتې په پرتله اوس دغه روغتون ته د هغو ورتلونکو ماشومانو شمېر چې پر نسناستې ناروغي اخته شوي، ۴۰ سلنه زیات شوی دی.
د دغه روغتون د اوپيډي څانګې مسوول پایندهمحمد صالحي وايي، هره ورځ له ۱۰۰ ډېر ماشومان چې پر نسناستې اخته شوي، دغه روغتون ته ورځي او یوشمېر یې بسترېږي.
د جبلالسراج د سمنټو کارخونې رییس محمدصابر حمزه سلاموطندار ته ویلي چې د دې کارخونې د تولید ظرفیت په یوه ورځ کې له ۲۰ ټنو څخه ۷۰ ټنو ته لوړ شوی دی.
د هغه په وينا، په دې کارخونه کې شاوخوا ١٦٥ تخنيکي او عادي کارکوونکي په دوو دورو کې کار کوي، خو زیاتوي چې د دې کارخونې ماشینونه اوس زاړه شوي دي.
د خوست د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ ریاست مسولان وايي چې، سږ کال د غنمو په حاصلاتو کې د تېر کال په پرتله ۲۰ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
د یاد ریاست مسوولانو سلاموطندار ته ویلي، که څه هم سږ کال د مرکز ترڅنګ د یوشمېر ولسوالیو فصلونه د ږلۍ له کبله زیانمن شوي، خو بیا هم د غنمو حاصلات کې د پام وړ زیاتوالی راغلی دی.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
