د ننګرهار په یوولسو ولسوالیو کې پر نږدې ۶۵ زره هېکټاره ځمکې طبیعي ځنګلونه چې میوهلرونکي او نامیوه لرونکي بوټي لري، اباد دي. د ننګرهار د کرنې، اوبو لګونې او مالدارۍ ریاست د ځنګلونو د ساتنې په برخه کې قومي تړې مهمې بولي او وايي، هڅه کوي چې د حکومت ترڅنګ، ولسونه هم خپله ونډه واخلي.
د اسلامي امارت د ټرانسپورټ او هوايي چلند وزارت نن په یوه خبرپاڼه کې د پاکستان له نړیوال هوايي شرکت (پيآیاې) او کامایر نه غوښتي چې د کابل-اسلاماباد ترمنځ د ټکټونو بیې دې را کمې کړي.
د دغه وزارت خبرپاڼه لیکي، یاد شرکتونه باید د خپلو ټکټونو بیې له هغو معیارونو سره برابرې کړي چې د اسلامي امارت له واکمنېدو مخکې ورته ټاکل شوي وو.
د تېر حکومت له سقوط او د اسلامي امارت په راتګ سره ګڼشمېر هېوادوال په دې هڅه کې دي چې له هرې ممکنې لارې له هېواده ووځي او نورو هېوادونو ته پناه یوسي. خو داسې شکایتونه هم شته چې کمېشنکاران د زیاتو پیسو په بدل غوښتونکو ته ویزې او ټکټونه برابروي. د ایران د ویزې یوه غوښتونکي چې نه غواړي هویت یې په ډاګه شي، سلاموطندار ته ویلي چې د کمېشنکارانو له لاسه یې ویزه نه ده ترلاسه کړې او اوس یې لپاره کندهار ته ځي.
یوشمېر هېوادوال وایي چې په هېواد کې د وړو په ګډون د لومړنیو خوراکي توکو بیې دوه برابره شوي او خلک یې د پېرلو وس نه لري چې اړوند چارواکي یې باید مخه ونیسي.
د هېواد په ګڼو ولایتونو کې د لومړنیو توکو د بیو لوړېدو له امله د خلکو اندېښنې ډېرې شوې دي. شاهولي چې د بادغیس ولایت اصلي اوسېدونکی او د مخکیني حکومت کارکوونکی دی، د لومړنیو توکو د بیو لوړېدو له امله شکایت لري. هغه چې د ۲۰کسیزې کورنۍ یوازینی ډوډۍ راوړنکی دی، وایي چې په را روان ژمي کې د خوړو او ځان تودېدو لپاره څه نه لري.
د کامایر هوايي شرکت مسوولان وايي چې له څو ورځو راهیسې د پاکستان له لوري د نویو قوانینو په لګولو سره دوی ته اجازه نه ورکول کېږي چې له کابل څخه اسلاماباد ته مسافر ولېږدوي. دوی زیاتوي چې د نوي لګول شوي قانون له مخې او تر نامعلوم وخته یوازې د پيایاې هوايي شرکت کولای شي چې د کابل او اسلاماباد ترمنځ الوتنه وکړي.
د اقینې بندر د تېلو پلورونکو ټولنه چې په شمالي ولایتونو کې د تېلو او نفتي توکو سوداګرو څخه جوړه ده او په دغه ولایتونو کې د تېلو او نفتي موادو پر کاروبار بوخت دي، وايي چې د بانکي سیستم د پاشلو له امله دغه ټولنه د له منځه تلو په حال کې ده.
د برېټانیې ډیلي مېل ورځپاڼې راپور ورکړی چې د مخکیني ولسمشر محمداشرف غني ساتونکی عطا شریفي چې د حکومت د سقوط پر مهال نه دی بریالی شوی له غني سره یوځای له هېواد بهر ووځي او اوس چې یې په افغانستان کې یوه خوندي ځای کې ځان پټ کړی وایي، داسې سندونه لري چې ولسمشر له پیسو ډکو بیکونو سره تښتېدلی دی.
د لوګر یوشمېر اوسېدونکي وايي چې د جمهوریت له سقوط سره سم په دغه ولایت کې د سلګونو پروژو کار په ټپه درېدلی او له ګڼو ستونزو مخ دي. د لوګر اوسېدونکي خیرالله او محمداجان وایي، هغه پروژې چې د لارو پخېدل، د اوبو څاګانو کیندل، د کرنیزو کانالونو اېستل او ځینې نورې پهکې شاملې دي، د خلکو لپاره ګټورې تمامې شوي او په اوینا یې، ژرترژره باید بېرته پیل شي.
د هرات صنعتي ښار ګوټي که د «کابل فولاد» کارخونې مسوول عصمتالله وردګ وایي چې دغه کارخونه یې ۱۲ کاله وړاندې جوړه کړې او ۲۰ میلیونه ډالره پانګونه یې پرې کړې. عصمتالله وردګ وایي چې هېواد کې د وروستیو بدلونونو، د بانکونو تړل پاتې کېدو، د خامو موادو نهشتون او په کارخونه کې د تولید شویو مواد نه خرڅلاو لامل شوی چې د یادې کارخونې فعالیتونه په ټپه ودرېږي.
د ننګرهار په اتو ولسوالیو حصارک، شېرزاد، خوګیاڼو، پچيراګام، هسکهمېنه، کوټ، اچین او سپینغر ولسوالیو کې پر شاوخوا ۱۱۶۹۰هکټاره ځمکه د جلغوزیو طبعي ځنګلونه اباد دي چې سږ کال یې په حاصالاتو کې ۲۵ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
په فاریاب کې د اقینې بندر یوشمېر سوداګر په دغه بندر کې د «ټيسيارسي/TCRC» په نوم د یوه بهرني شرکت له غیرقانوني اخاذۍ څخه شکایت کوي او وایي چې دغه مافیايي شرکت د تېلو او ګازو د کیفیت اروزنې په پلمه، د سوداګرو له هر یو ټُن مال څخه ۸ ډالر غیرقانوني اخاذي اخلي.
د افغانستان غالۍ د نړۍ په ډېرو هېوادونو کې د پلور ښه بازار لري، خو اوس یې بهر ته صادرات بند شوي دي. د غالیو د صادراتو ټولنې د اټکل مدیر عبدالودود خان وايي، د اسلامي امارت په راتلو سره د غالیو صادرات په ټپه ولاړ دي او په کور دننه یې هم په پلور کې کموالی راغلی.
د برښنا شرکت د نشراتو سرپرست احمدمسعود نېکزاد د وارداتي برښنا د پورونو زیاتېدو خبر ورکوي.
نېکزاد وايي، د برښنا شرکت د ایران، ازبکستان، تاجکستان او ترکمنستان شاوخوا ۶۲ میلیونه ډالره پوروړی دی، په داسې حال کې چې دغه شرکت یوازې ۵۰ میلیونه ډالره بودیجه لري.
نږدې یوه اوونۍ کېږي چې د غور ولایت مرکز فیروزکوه ښار برښنا پرې شوې او د دغه ښار اوسېدونکي په تروږمۍ کې شپې تېروي چې لامل یې په یاد ولایت کې د تېلو نهشتون او د تېلو له قراردادي څخه د برښنا شرکت پور نه ورکول دي.
رویټرز خبري اژانس خبر ورکړی چې د افغانستان بانک ډالري زېرمې د پخواني حکومت له سقوط څو اوونۍ مخکې په خلاصېدو وې.
رویټرز د هغو راپورونو پر بنسټ چې د افغانستان نړیوالو ملاتړو ته جوړ شوي وو، ویلي چې په افغانستان بانک کې د نغدو پیسو د کموالي او اقتصادي ناورین لامل د بانک د مخکیني مشرتابه کمزوری مدیریت و.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
