حاملهدارلیک دیابتی (شکر کسللیگی)، حاملهدارلیک دورهسیده قانشکرینینگ آشیشی آرقهلی انیقلنهدیگن دیابت توری دیر. نسایی ولادی شفاکارلریدن قطارینینگ ایتیشلریچه، حاملهدارلیک دیابتی، حاملهدارلیک دورهسینینگ جیم کسللیکلریدن بیری بولیب، بعضا بیللی و بعضا ایسه نابیللی علایملر بیلن آنه همده جنیننینگ ساغلیگینی خوف آستیده قویه آلهدی.
بامیان وادیلری اُولکن قدیمی بودا و هیکللری بیلن مشهور بولیب، بوتون دنیا گه تنیلگن؛ بیراق بو تاش بیلن توله شان-شرف ایچیده حیات جیمجیت و قیین کیچهدی. شو غارلرنینگ ایچیده، بیر پیتلر بودا راهبلری عبادت قیلگن و یالغیزلنهدیگن جای بولگن، بیراق بوگون بالهلرنینگ ییغلش آوازی، تاش اوریلیشی و آنهلرنینگ لاله کویلری اېشیتیلهدی.
بواسیر یا-ده هموروئید، لغمان ده حاملهدار عیاللر آرهسیده کینگ ترقهلگن کسللیکلردن بیری دیر. اوشبو کسللیک کوپراق حاملهدارلیکنینگ سونگی آیلریده اورته گه کیلهدی، گرچند توغری شکلده جنین گه زیان ییتیشتیرمهیدی؛ لیکن آنه گه روحی و جدی فیزیکی باسیم، خارش و آغریققه سبب بولهدی.
امیدسیزلیک، توشکونلیک، اۉزینی پست بهالش، عایلهوی مناسبتلردن چرچش و آخر-عاقبت اۉزینی قدرسیز حس اېتیش همده عایلهده حقوقلرنینگ پایمال اېتیلیشی؛ گزارشده صحبت قیلگن قیزلرنینگ ایتیشیچه، عایلهلردهگی کمسیتیشلر عاقبتیده بو معمالر بیلن روپهره بولیب و تېنگ حقوقگه ایگه اېمسلر.
غزنی مملکتنینگ زراعتی ولایتلریدن بولیب، ۱۸ تومنگه ایگه بولیش بیلن ایکینچیلیک محصوللری ایکیلیشی و چاروهچیلیک اوچون یخشی بیر امکانیتنی یرهتگن. بو آرهده، عیاللرنینگ ایکینچیلیک فعالیتلری، چاروه باقیش و سوت محصوللری ایشلب چیقریلیشیدهگی اورنی، سیزیلرلی و تاثیرچین حسابلنهدی.
سلاموطندارنینگ ۲۴ نفر عیال بیلن اۉتکزگن صحبتلری شونی کورستهدی کی، عیاللرنینگ بندلیگی (ایش بیلن تأمینلنگنلیگی) عایلهلرنینگ مالیهوی باشقروویدهگی موفقیتنینگ اساسی عاملی دیر. ایشلهیاتگن عیاللر نهفقط عایلهنینگ خرهجتلرینی تأمینلشهدی اۉز حصهسینی قوشهدی، بلکی ذخیره قیلیش امکانیگه هم ایگه. بیراق ایشسیز عیاللر اقتصادی قرارلر قبول قیلیشده فعال رول اوینشگه قرهمی، «درآمدسیز مدیرلر» گه ایلنیشگن و بو اولرنینگ مالیهوی باشقرووینی مرکب معما گه ایلنتیرگن.
کابل ده ابن سینا کورهک کسللیکلری کسلخانهسیده سرطانننی کنترول قیلیش ملی برنامهسیده شفاکارلرنینگ ایتیشلریچه، عیاللر آگاهیسیزلیگی، دوالنیش مرکزلریگه وقتیده مراجعت قیلمسلیکلری و دوالنیش خذمتلر کملیگی سبب، مملکتدهگی عیاللر یاشیرین شکلده کوکرهک بیزی سرطانی قربانیسی بولهدی.
سلاموطندارنینگ ۲۰ نفر یاش (۱۲ قیز و ۸ اوغیل) بیلن اۉتکزگن صحبت نتیجهلری شونی کورستهدی کی، اوشبو یاشلر تیری و گوزهللیک معمالرینی دوالش اوچون تجارت محصولاتلریدن فایدهلنگن، بیراق ۱۵ نفری عکس تأثیریگه دوچ کیلگن. سۉنگی ییللرده ایشسیزلیکنینگ آشیشی و فیسبوک، اینستاگرام و تلگرام کبی اجتماعی ترماقلر کېنگهیشی بیلن گوزهللیک محصولاتلرینی ساتیش سیزیلرلی درجهده آشگن.
کوپچیلیک عیال حقلری بوییچه مناظرهلر اوسمیر قیزلر و اورته یاش عیاللر گه قرهتیلگن بولسهده، قری عیاللر بوتونلی چیتده قالگن. اولر، ییللر دوامیده عایلهلر و جمعیتنینگ تیهنچی بولگن عیاللر، بوگونگی کونده قشاقلیک، یالغیزلیک و دولت همده اجتماعی قۉللب-قوتلشنینگ یوقلیگیده یشهماقده. سلاموطندارنینگ ۲۵ نفر قری عیال بیلن آلیب بارگن صحبتلری شونی کورستهدی کی، بو عیالر یاش گه باغلیق جیم قهرمانلر حسابلنهدی؛ دایمی عذاب چېککن و حاضر سکوت بیلن اونیتیب قوییلگن عیاللر دیر.
عیاللر و قیزلرنینگ تعلیم آلیش حقوقی – انساننینگ اساسی حقوقیدن بیری بولیب، کوپلب خلقارا حجتلرده اونینگ اهمیتی تأکیدلب اوتیلگن. شونینگدیک، اسلامنینگ عیال و ایرککنینگ تعلیمدهگی تېنگلیگی حقیدهگی تاریخی قرهشی، قرآن آیتلری، حدیثلر و عملی دلیللر گه تیهنیب، اسلام هر دایم برچه عیاللر و قیزلر اوچون مناسب تعلیم امکانیتلرینی یرهتیشنی قۉللب-قوتلهگنینی کورستهدی.
کنر دهگی شفاکارلردن قطارینینگ ایتیشلریچه، تنهده کلسیم کملیگی سویک ضعیفلیگی، تیشلرنینگ بوزیلیشی، ساچ توکیلیشی و باشقه بیر قطار ساغلیق قیینچیلیکلرگه سبب بولهدی. اولرگه کوره، کلسیم و ویتامین دی کملیگی اینیقسه عیاللرده بیر قطار ساغلیق قیینچیلیکلرنی اورته کیلتیرهدی.
کوز فصلی یېتیب کېلدی، قیشلاقلر اېسه سریق برگلردن تیکیلگن لباسده آسایشته، قیسقه بیر بیرهمنی کوتیب آلگن. تیپهلیکلر اوستیده و باغلر آرهسیده برگلرنینگ شمالده رقصی شاعرلیک بیر منظره یرهتهدی؛ اما قیشلاق عیاللری اوچون بو گوزهللیک باشقه معناگه ایگه – بو ساووق، آچلیک و مشقتنینگ باشلنیشی بیلگیسی. شاخدن اوزیلگن هر بیر برگ یقینلشیب کېلهیاتگن قیشدن درک بیرهدی – بو قیش لای، شرایطنینگ یوقلیگی و آزیق-آوقت تنقیصلیگی آرهسیده حیاتنی قرانغو و آغیر بیر سفر گه ایلنتیرهدی.
شفاکارلرنینگ ایتیشلریچه، فیزیولوژیکی اوزگریشلر سبب ۴۰ یاشرلیکدن سونگ حاملهدارلیکده، عیاللر تنی تخصصی شکلده مراقبت بولیشگه نیازمند دیر. بو دورهده جسمی و روحی قیینچیلیکلر بولیب، اجتماعی و طبی حمایت بولمهگنی صورتده، عیاللرگه کوپینچه باسیم کیلیشی ممکن.
کنر یشاوچیسی زینب، ۱۰ ییلدن بیری عمکبچهسینینگ «جنایتی جزا»سینی تارتماقده. او ۱۸ یاشیده بولگنیده، عمکبچهسی اۉز قیشلاقلریده بیر جنجلده بیر کیشینی اولدیرگن. شوندن سۉنگ، ایکی عایله واسطهچیلرنینگ اشتراکیده زینبنی اوشبو حادثهنینگ قربانی قیلیش گه و اونی «بیردن» ده بیریش اوچون قرار قیلگنلر.
شفاکار متخصصلر علمی جهتدن چقهلاقنینگ جنسینی انیقلش آتهنینگ جنیتیک توزیلیشیگه باغلیق اېکنینی تأکیدلشسهده، سلاموطندار تامانیدن فقط قیز فرزندلی ۲۵ عیال بیلن اوتکزیلگن صحبتلر شونی کورستهدی کی، بو عیاللر کیتمه-کیت قیز توغیلگنیدن کېین جسمانی، آغزهکی، روحی زورهوانلیک و اجتماعی کمسیتیشلر گه دوچ کیلیشگن.
بلخ یشاوچیسی بولمیش ۶۰ یاشر نجیبه حقانی، اوز محنتی و سعیوحرکتی بیلن اوشبو ولایت مرکزی مزارشریف شهریده جایلشگن «کلبهی هوسانه» آتیدهگی کیچیک رستورانتنی موفقیتلی و تانیلگن بیر کسبوکار گه اَیلنتیره آلگن. اونینگ ایتیشیچه، ییتی ییل آلدین ایشینی ۲۰۰۰ دالر قرض آلیش بیلن کیچیک بیر اویده باشلهگن و حاضر ایسه رستورانتی کوچهیب و بو ییرده ۱۲ عیال و ۲ ایرکک ایش بیلن شغللنگن.
