مسئله بیانی
مهاجرت؛ انسانیت تاریخی پیدا بولگنیدن تا حاضرگی کونگچه تورلی یوللر و اسلوب‌لر بیلن دایما آدم‌لر گه همراه بولیب کېلگن حادثه دیر. آدم‌لر شخصیت، جمعیت، کلتور، اقتصاد و سیاسی تورلی بهانه‌لر سبب مهاجرت یولینی تنله‌یدی. بیر جمعیت ده اقتصادی قیینچلیک و امیدسیزلیک طفیلی یاشلر مهاجرت قیلگن حالده او جمعیت نینگ آرتگه قالگنیدن درک بیره‌دی؛ شونی اوچون اوشبو تدقیقات ده‌گی اساسی مسئله عایله‌لر نمونه صفتیده نظرگه آلینگن، هر بیر عایله دن نیچه کیشی مهاجر بولگن و کوپراق قیسی زمان‌لرده مهاجرت یولینی تنله‌گنلر. شونینگدیک یاشلر نینگ مهاجرت یولینی تنلش، بو تدقیقات ده بحث گه آلینگن باشقه موضوع‌لر دن بیری دیر.
تدقیقات تاریخی
اولکه مقیاسیده ایش‌سیزلیک طفیلی یاشلر نینگ مهاجر بولیشی و مملکت نی ناقانونی طرزده ترک اېتیشلری و یامان عاقبت‌لری، مهاجر یاشلر و قیتگن کیشی‌لر نینگ احوالی حقیده اېریم گزارش‌لر ترقه‌لگن؛ بیراق هر بیر عایله دن نیچه کیشی مهاجر بولگن؟ عایله‌لر نینگ اعضالری کوپراق قیسی زمان‌لرده مهاجرت یولینی تنله‌گن، قنچه عایله‌لر یاکه فقرالر مهاجرت قیلیب و مملکت نی ترک اېتیش گه قرار قیلگن، حاضرگچه بوتوغریده برچه تامانلمه تدقیقات اۉتکزیلمه‌گن. شو سبب بو تدقیقات ده تنلنگن نمونه صفتیده عایله‌لر رقمی بیللی و کېین اېسه قیسی چاغ‌لر ده آدم‌لر کوپراق مهاجرت قیلیب و مملکت نی ترک اېتیش گه آدم‌لر نینگ علاقه‌سی و نهایت تورلی سبب‌لر باعث عایله اعضالری مملکت نی ترک اېتگن عایله‌لر حقیده بحث اېتیله‌دی؛ بو ینگی و عین پیتده اوشبو تقدیقاتی گزارش مهم‌لیگینی کورسته‌دیگن نرسه دیر.
تدقیقات سوراولری
عایله‌نگیزده مهاجرت قیلگن بار می؟
عایله‌نگیزدن نیچه کیشی مهاجرت قیلگن؟
عایله اعضالرینگیز اېنگ کوپ قچان مهاجرت قیلیش گه یوز کېلتیرگن؟
عایله اعضالرینگیز نیمه سبب یا که سبب‌لر مهاجرت قیلگن؟
مهاجرت یولی یره‌تیلگن حالده، مهاجرت قیله‌سیز؟
تدقیقات غایه‌لری
عایله‌لر اۉرته‌سیده یاشلر نینگ مهاجرت رقمینی تېکشیریش؛
مملکت نی ترک اېتیش گه قرار قیلگن کیشی‌لر نینگ رقمینی انیقلش؛
یاشلر نینگ مملکت نی ترک اېتیش سبب‌لرینی تاپیش؛
یشاوچیلر نینگ انیق قیسی زمان ده کوپراق مهاجرت قیلگنلرینی انیقلش؛
یاشلر نینگ مملکت نی ترک اېتیش جمعیت اوچون عاقبتی؛
تدقیقات زمانی
اوشبو گزارش نی تیارلش ۲۰۲۴ ییل بیر مارچ دن باشلنیب و ۱۶ اپریل گچه یکونلنگن.
تدقیقات اسلوبی
گزارش سوژه‌سی و توپلنگن معلومات اساسیده، بو تدقیقات میدانی (سوراو توزیع) بولیش بیلن عملگه آشیریلیب و SPSS دستوریدن قوللنیلیب تحلیل و بیان قیلینگن.
تدقیقات قیینچیلیکلری
افغانستان ده تدقیقات اۉتکزیش قوله‌ی بیر ایش اېمس، بو تدقیقات جریانیده اېریم قیینچیلیک‌لر بیلن روپه‌ره بولدیک:
۱. تدقیقات اوچون جمعیت ده‌گی کیشی‌لر نینگ یاردم بیرمسلیگی؛
۲. تدقیقات امکانیتی آزلیگی؛
۳. تدقیقات اۉتکزیش اوچون انسانی کوچ آزلیگی؛
تدقیقات اۉزگریش‌لری
یاش، تحصیل درجه‌سی، مهاجرت، یاشلر، عایله و عاقبتی.
گزارش خلاصه‌سی
سلام‌وطندار عایله‌لر اۉرته‌سیده یاشلر نینگ مهاجر بولشی و عاقبت‌لرینی تېکشیریش اوچون، کابل ده ۳۱۲ عایله بیلن صحبت اۉتکزگن. اوشبو سوراو گه ۳۶.۵ فایزی ۱۸ دن ۲۴ یاشر، ۳۶.۹ فایزی ۲۵ یاشر، ۱۶.۳ فایزی ۳۱ دن ۴۰ یاشر و ۱۰.۳ فایزی ۴۰ دن یوقاری یاش ده بولگن کیشی‌لر قتنشگن.
بو تېکشیرو میدانی (سوراو توزیع) بولیش بیلن اۉتکزیلگن، توپله‌نیلگن معلومات اساسیده ۳۱۲ عایله دن ۷۶.۵ فایزی عایله اعضالری مهاجرت قیلگنینی اېتگن.
۳۱۲ عایله دن ۲۳۸ عایله، اعضالریدن بیری مهاجرت قیلگنینی اېتگن، اولر نینگ ۴۹.۹ فایزی عایله اعضالریدن بیری مهاجرت قیلگن، ۲۷ فایزی ایکّی کیشی دن کوپراق عایله اعضالری مهاجرت قیلگن و شونینگدیک سوراو گه قتنشگنلر نینگ ۲۶ فایزی گه کوره، عایله اعضالری نینگ ایکّی اعضاسی مهاجرت قیلگن.
اوشبو سوراو گه قتنشگن ۲۳۸ عایله دن ۶۱ فایزی ایناغه‌سی مهاجرت قیلگن، ۱۵ فایزی سینگیل‌لری مهاجرت قیلگن، سوراو گه قتنشگنلر نینگ بیش فایزی ایر ورینتینی تنله‌گنلر. شونینگدیک سوراو گه قتنشگنلر نینگ سکیز فایزی فرزندلری مهاجرت قیلگنینی اېتگنلر. اوشبو عایله‌لر نینگ ییتّی فایزی گه کوره، قیز و اوغیل‌لری مهاجرت قیلگن. بیش فایزی ایر ورینتینی تنله‌گن.
اوشبو سوراو گه قتشنگنلردن، مهاجرت زمینه‌سی یره‌تیلگن حالده، مهاجرت قیله‌سیلر می دیب سوره‌لگن؟
سوراو گه جواب قیترگنلردن ۸۳ فایزی «هه» ورینتینی تنله‌گن و یخشی حیات قوریش و قیینچیلیک‌لردن قوتیلیش اوچون افغانستان نی ترک اېتیش گه قرار قیلگن. سوراو گه جواب قیترگنلردن ۱۷ فایزی مملکت ده قالیش‌لرینی اېتگن.
گزارش تفصیلات
سلام‌وطندار عایله‌لر اۉرته‌سیده یاشلر نینگ مهاجرت میزانی و عاقبت‌لرینی تېکشیریش، اولر نینگ مهاجر بولیش دلیلی، هر بیر عایله دن نیچه کیشی مهاجر بولگنینی انیقلش، قنده‌ی مهاجرت قیلیش و یاشلر نینگ مملکت نی ترک اېتیش گه علاقه‌مندلیک سببی، کابل ده تېکشیرو یولگه قوییب و ۳۱۲ عایله بیلن صحبت اۉتکزگن. سوراو گه جواب قیترگن ۳۱۲ عایله دن اوشبو سوراو گه ۳۶.۵ فایزی ۱۸ دن ۲۴ یاشر، ۳۶.۹ فایزی ۲۵ یاشر، ۱۶.۳ فایزی ۳۱ دن ۴۰ یاشر و ۱۰.۳ فایزی ۴۰ دن یوقاری یاش ده بولگنلر قتنشگنلر.
بو معلومات نینگ ۳۳.۳ فایزینی تشکیل بیرگن ۱۰۴ کیشی نینگ عایله اعضالری سانی ۷ دن ۱۰ کیشی بولگن. سوراو گه جواب قیترگن ۸۰ کیشی عایله اعضالری نینگ سانی ۵ دن ۷ کیشی بولیب و شونینگدیک ۵۳ کیشی که ۱۷ فایزنی تشکیل بیره‌دی، عایله اعضالری سانی ۳ دن ۵ کیشی بولگن ورینت نی تنله‌گن. سوراو گه جواب قیترگنلر نینگ ۲۴ فایزینی تشکیل بیرگن ۷۵ کیشی، عایله اعضالری ۱۰ کیشی دن آرتیق بولگنینی اېتگن.
۳۱۲ عایله ارا، ۲۳۸ عایله ۷۶.۵ فایزنی تشکیل بیره‌دی؛ عایله اعضالری مهاجرت قیلگنینی اېتگنلر. ۲۳۸ کیشی دن ۱۴۶ عایله ۴۷ فایزنی تشکیل بیره‌دی، عایله اعضالریدن بیری مهاجرت قیلگنینی بیلدیرگن، اولر نینگ ۲۷ فایزی عایله اعضالریدن ایکّی کیشی دن آرتیق و شونینگدیک سوراو گه جواب قیترگن ۲۶ کیشی عایله اعضالریدن ایکّی کیشی مهاجرت قیلگنینی اېتگن.
عایله اعضالری مهاجرت قیلگن ۲۳۸ عایله، عایله اعضالریدن کیم مهاجرت قیلگن سوراو گه جواب، اولر نینگ اکثریتی ایناغه ورینتینی تنله‌گن که ۶۱ فایزنی تشکیل بیره‌دی. ایناغه دن سۉنگ سوراو گه جواب قیترگنلر نینگ ۱۵ فایزی سنگیل ورینتینی تنله‌گن. سوراو گه جواب قیترگنلردن بیش فایزی ایرنی تنله‌گنلر. شونینگدیک سوراو گه جواب قیترگنلر نینگ سکیز فایزی باله‌سی مهاجر بولگنینی اېتگن. بو عایله‌لر نینگ ییتّی فایزی قیز و اوغیل باله‌لری مهاجرت قیلگنینی بیلدیرگن. تورت فایزی آته ورینتینی تنله‌گنلر.
سوراو گه جواب قیترگن ۲۳۸ عایله دن ۱۶۰ کیشی که ۶۷ فایزنی تشکیل بیره‌دی، عایله اعضالری نینگ بیرینچی اعضاسی مهاجر بولگنیدن ایکّی یریم ییل بوله‌یاتگنینی بیلدیرگن. شونینگدیک ۷۸ کیشی که سوراو گه قتنشگنلر نینگ ۳۳ فایزینی تشکیل بیره‌دی، عایله اعضالری نینگ بیرینچی عضوی مهاجر بولگنیدن اوچ ییل دن کوپراق اوتماقده‌لیگینی اېتگن.
عایله اعضالری مهاجر بولگن ۷۷ فایز عایله گه کوره، سۉنگی اوچ ییل و افغانستان ده سیاسی اوزگریش دن کېین عایله اعضالری کوپراق مهاجر بولگن. شونینگدیک سوراو گه جواب قیترگن ۲۳ فایز عایله‌لر اوچ ییل دن کوپراق عایله اعضالری اېنگ کوپ مهاجر بولگنینی اېتگن.
سوراو گه قتنشگن عایله‌لردن، عایله اعضالری نینگ نیمه دلیل یا که دلیل‌لر باعث مهاجرت قیلگنی سوره‌لگن؟ ۷۷ کیشی که ۳۱.۸ فایزنی تشکیل بیره‌دی، اقتصادی قیینچلیک، خوفسیزلیک و کېله‌جک اوچون امیدسیزلیکنی عایله اعضالری نینگ مهاجرت قیلیش دلیلی عنوان قیله‌دیلر. اولر نینگ ۳۰.۶ فایزی یالغیز اقتصادی قیینچلیک دیب جواب قیتریشگن. شونینگدیک اولر نینگ ۲۶ فایزی کېله‌جک اوچون امیدسیزلیک ورینتینی تنله‌گن و اولر نینگ ۱۱.۶ فایزی خوفسیزلیک و تهدید باعث مهاجر بولگنینی اېتگنلر.
اوشبو تېکشیروو ده، عایله اعضالری نینگ قنده‌ی مهاجرت قیلیشی سوره‌لگن سوراو گه جواب قیترگن ۱۲۰ کیشی که ۵۱ فایز عایله‌لرنی تشکیل بیره‌دی، عایله اعضالری قانونی شکلده مهاجرت قیلگنینی اېتگن. شونینگدیک اولر نینگ ۴۹ فایزی سوال گه جواب ناقانونی مهاجرت قیلگنینی معلوم قیلگنلر.
بو سوراو کابل ده یولگه قوییلگن اېدی، ۳۱۲ عایله قتنشگن، اولر دن مهاجرت زمینه‌سی یره‌تیلگن حالده، مهاجرت قیله‌سیز می دیب سوره‌لگن؟ ۳۱۲ عایله دن ۲۵۸ کیشی که ۸۳ فایز نی تشکیل بیره‌دی، «هه» ورینتینی تنلب و یخشی حیات کیچیریش اوچون افغانستان نی ترک اېتیش گه قرار قیلگنلرینی اېتگن. سوراو گه جواب قیترگنلر نینگ ۱۷ فایزی مملکت نی قیته قوریش و رواجلنتیریش اوچون قالیش‌لرینی بیلدیرگن.
تکلیف‌لر
اوشبو سوراو نینگ نتیجه‌سینی نظرگه آلیب قوییده‌گی تکلیف‌لر بیریله‌دی:
یاشلر نینگ مهاجر بولمسلیگی اوچون اولر گه ایش فرصت‌لری یره‌تیلیشی.
کېله‌جک اوچون یاش‌لرنی ترغیب بولیشی.
ناقانونی مهاجرت عاقبت‌لری حقیده آگاهی‌لیک بیریلیشی.
