د لغمان مرکز او یوشمېر ولسوالیو کې صنعتکارې مېرمنې وايي، دغه ولایت کې د ښځو بازار نیمهګړې چارې دې بشپړې شي.
د مسوولانو په وینا، دغه ولایت کې شاوخوا ۵۰۰ مېرمنې په فردي ډول کاروبار کوي او یوشمېر دغه مېرمنې چې د خوراکي توکو او د ښځینه جامو ګنډلو په څېر بېلابېل توکي تولیدوي، سلاموطندار ته وايي، محصولات یې، د پام وړ بازار نهلري.
د هرات زېږنتون کې یوشمېر ډاکټرانې وايي چې د دغه ولایت په لرې پرتو سیمو کې ډېری مېرمنې د وینې «RH منفي» ګروپ په اړه د عامه پوهاوي نشتون له کبله خپل ماشومان له لاسه ورکوي.
د دوی په وینا، د هرات ولایتي روغتون او زېږنتون کې د مېرمنو د اراېچ منفي وینې ګروپ تشخیص لپار روغتیايي دولتي مرکز شتون نهلري.
فاریاب کې یوشمېر هغه مېرمنې چې د کورنۍ سرپرستي ور په غاړه ده او لاسي صنایع تولیدوي، خپل بد وضعیت څخه شکایت کوي او وايي، ګڼو اقتصادي ستونزو سره مخ دي. له دوی څخه ځینې وايي له نورو ترلاسه شوې مرستې پلوري څو ژوند پرې مخ ته یوسي.
هېواد کې ډېری ځوانان تحصیلي څانګې د کورنیو په خوښه او یا د خپلې لېوالتېا له مخې ټاکي، خو ټاکل شوې څانګې څخه تر فراغت وروسته دغه ځوانان د دندو په موندلو کې پاتې راځي او اړ دي چې د خپلې رشتې خلاف دنده وکړي. سلاموطندار په دغه راپور کې له هغو ځوانانو سره مرکې کړي چې د تحصیلي رشتو خلاف دندې کوي او وزګاره دي.
یلدُز مسرور ۳۰ کاله وړاندې فاریاب کې زېږېدلې او له تېرو ۱۵ کلونو راهیسې یې، دغه ولایت کې رسنیز فعالیتونه کړي دي. له خبریالۍ سره د هغې مینه له ټولو سختیو او ستونزو سره مل وه، خو دا د ټولو ناخوالو پر وړاندې درېدلې او خپله هیله یې، له لاس نهده ورکړې. مسرور د خبریالۍ پرمهال هڅه کړې چې خپل شخصي ژوند او مسلکي چارو ترمنځ انډول وساتي.
افغانستان کې د خپلوانو ترمنځ وادونه د کورنیو جوړښتونو له امله دود او پراخ دي؛ خو دغه وادونه جینیتکي ناروغۍ له ځان سره لري چې د سختو ناروغیو او د اولادونو روغتیا ګواښلی شي.
سلاموطندار په دغه راپور کې له لسو هغو مېرمنو او خاوندانو سره مرکې کړي چې په خپلو کې یې، وادونه کړې دي.
سلاموطندار له ۲۲ مېرمنو سره مرکې کړې چې خاوندان یې، په سمه توګه د کورنۍ سرپرستي نهکوي او خپل مسوولیتونه سر ته نهرسوي.
دغه مېرمنې چې د ژوند اړتیا برابرولو برخه کې له ګڼو ستونزو سره لاس او ګرېوان دي، د خاوندانو له ناسم او له تاوتریخوالي ډک چلند هم شکایت لري.
د کابل بادامباغ کې د کرنیزو او مالدارۍ محصولاتو ۳۱م خزاني نندارتون یوشمېر ګډونوالوالې مېرمنې وايي، د نندارتونونو جوړول د دوی بازارموندنې ته زمینه برابره کړې او باید دې برخې ته ډېر پام وشي. ۲۰کلنه سویتا د روپاني شرکت کارکوونکې ده. دا وايي، یاده کارخونه کې څه باندې ۶۰ کسان کار کوي.
په یوې څنډه کې ناسته ده او ورو خپل درسونه لولي؛ د ښوونځي پرانېستلو ته په تمه ده؛ نږدې ورغلم او له سلام ویلو وروسته مې ترې نوم وپوښت؛ په مسکا یې، ځواب راکړ او وویل «بهار یم، د شپږم ټولګي زدهکوونکې.»
۱۲کلنه بهار د کابل اوسېدونکې ده او د روان ښوونیز کال وروستۍ میاشتې یې دي. دا چې ښوونیز کال په پای ته رسېدو دی، ناهیله ده او له سرپرست حکومت غواړي چې نجونې زدهکړو ته پرېږدي.
د بامیان یکاولنګ ولسوالي یوې څنډه کې له زدهکړو او کار محرومې یوې مېرمنې ته زدهکړو او کار زمینه برابره شوې.
ربابه واحدي کلونه وړاندې د ۵۰زره افغانیو په لګښت د «بامیکا» په نوم د ښځو لپاره د خیاطي زدهکړې او کار لپاره کارخونه جوړه کړې چې اوس پهکې مېرمنې هم خیاطي زدهکوي او هم کار کوي.
هېواد کې له شپږم ټولګي پورته د نجونو زدهکوونکو پر وړاندې تر امرثاني پورې د ښوونځیو له تړلکېدو وروسته، ګڼشمېر نجونو زدهکوونکو پر لیکه یا انلاین بڼه د زدهکړو لار نیولې.
یوشمېر دغه نجونې زدهکوونکې سلاموطندار ته وايي، که څه هم په انلاین توګه خپلې زدهکړې کوي، خو په وینا یې، هېواد کې په حضوري بڼه د خپلو زدهکړو راتلونکې ته اندېښمنې دي.
سلاموطندار له ۱۸هغو ځوانانو سره چې نشهلرونکي درمل کاروي، مرکې کړي او د مرکو پایلې ښيي چې دغه درمل په ټيته بیه پیدا کېږي او لاسرسی ورته اسانه دی. دې مرکو کې ځوانانو سلاموطندار ته ویلي چې نشهلرونکي درمل د پلازمېنې کابل په ګډون د هېواد په هره برخه کې د درملو عمده پلورونکو او د مواد خرڅوونکو څخه په اسانه توګه اخیستلی شي.
پر روماتېزم ناروغي یوشمېر اخته ښځې شکایت کوي چې په روغتونونو، په تېره دولتي هغو کې د دې ناروغي د درملنې امکاناتو ته لاسرسی نهلري او وايي، په یادو روغتونونو کې د امکاناتو کمښت او د دوی کمزوری مالي وضعیت لامل شوي چې درملنه یې پاتې شي. د کابل اوسېدونکې شبنم لس کاله کېږي چې پر روماتېزم ناروغي اخته ده. هغه وايي، د پښو او لاسونو سخت دردونه او د وجود د غړیو نه خوځښت یې ځوروي.
د تریخي ناروغي په اړه نه پوهاوی او په ښځو کې د دې ناروغي نه تشخیص لامل شوی چې پرې اخته یوشمېر ښځې په خپل سر درمل وخوري. سلاموطندار په دغه راپور کې له اوو ښځو سره چې د تریخي پر ناروغي اخته دي، مرکې کړي او دا یې موندلې چې هغوی د معدې او سینه کې د درد او ستړیا له کبله د خپلسرو درملو خوړلو ته مخه کړې او په وینا یې، د معدې درد یې ورسره ارام شوی هم دی.
یوشمېر هغه بېسرپرسته مېرمنې چې د ښځو پروړاندې د محدودیتونو له لګولو وروسته یې، د عوایدو سرچینې له لاسه ورکړي، وايي، اوس د خلکو په کورونو کې پاککاري کوي.
مریم چې دا یې، مستعار نوم دی، د هرات اوسېدونکې ده او د ښوونځیو له تړلکېدو راوروسته پر ژورخپګان اخته شوې. هغه وايي: «له هغه ورځ راهیسې چې ښوونځي تړل شوي، هېڅ ځواک او ارام نهلرم؛ فکر کوم څه مې ورک کړي. نور هېڅ هېله نهلرم؛ فکر کوم چې هر څه مې له لاسه ورکړي دي.»
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
