د مسلې بیان
افغانستان کې ځوانان له بېلابېلو اقتصادي، ټولنیزو او تحصیلي ننګونو سره مخ دي چې کولای شي، د دوی پر هیلو او هدفونو اغېز ولري. دغه نظرپوښتنه، د ځوانانو د هدف لرلو کچې ارزونې، د هدف احتمالي نهلرو لاملونو او د زدهکړو، اقتصادي او ټولنیزو شرایطو سره یې ارتباط په تړاو شوې. ځوانان چې د یوې ټولنې او هېواد د پرمختګ اصلي ځواک بلل کېږي، په سمه د دوی د هدفونو او ننګونو پېژندنه کولای شي، د سیاستونو تنظیم او حمایتي پروګرامونو لپاره ګټور واوسي.
نظرپوښتنه کې دا موضوع څېړل شوې چې د افغانستان ځوانان ژوند کې کومې موخې او هدفونه لري او کوم لاملونه کولای شي، د دې هدفونو پر ټاکلو، یا نه ټاکلو اغېز ولري.
د څېړنې مخینه
که څه هم د افغان ځوانانو د هدفونو په اړه د ځینو بنسټونو لهخوا څه نا څه علمي کارونه شوي او راپورونه خپاره شوي، خو په مشخصه توګ د رسنیو له لوري په اماري توګه څېړنه نهده شوې، هغه څه چې هڅه کېږي، دې څېړنه کې به په هراړخیز ډول وڅېړل شي.
د څېړنې اصلي پوښتنې
- څو سلنه ځوانان په ژوند کې مشخص هدفونه لري؟
- ژوند لپاره د ځوانانو اصلي هدفونه څه دي؟
- څه لامل کېږي چې ځینې ځوانان ژوند کې مشخص هدفونه ونهلري؟
د څېړنې هدفونه
- د هدف لرو په اړه د ځوانانو وضعیت ارزونه
- د هغه موضوعاتو بیانول چې لامل کېږي، ځوانان هدف ونهلري
- ژوند کې د هدف نهلرو څرنګوالی
- د هغو ځوانانو شمېرې چې ژوند کې هدف لري او نهلري
د څېړنې نېټه
دغه څېړنه د ۲۰۲۴کال د مې میاشتې له ۲۳مې د همدې کال د جون میاشتې تر څلورمې نېټې شوې.
د څېړنې ننګونې
د دې څېړنې د بهیر پرمهال له لاندنیو ننګونو او خنډونو سره مخ شوي یوو!
- د دې نظرپوښتنې پرمهال ځوانان په ځانګړې توګه نجونې ځوان ویلو ته نهحاضرېدې
- ډېری ګډونوالو «ځوانان» د هدف او هیلو ترمنځ توپیر نهشوای کولای
- ډېری ځوانانو د دې نظرپوښتنې پوښتنو ته د ځوابویلو انګېزه نهدرلوده
د څېړنې متغیروونه
هدف، ځوانان او راتلونکې
د راپور لنډیز
سلاموطندار د هېواد په ۱۲ ولایتونو کې له ۳۰۵ ځوانانو «نجونو او هلکانو» سره مرکې کړې چې څه باندې ۶۰.۹سلنه یې د ژوند بېلابېلو برخو کې مشخص هدفونه لري او څه باندې ۳۹.۱سلنه یې بیا راتلونکې ته د ناهیلۍ له کبله له خپلو هدفونو لاس په سر شوي او ځانونه بېهدفه ځوانان بولي.
د دې سروې ګډونوال د عمر بېلابېلو کچو کې دي چې ډېری یې له ۲۰ تر ۲۵کلونه عمرونه لري او د دې سروې د ګډونوالو ۴۵.۹سلنه برخه جوړوي.
د ګډونوالو د زدهکړو کچه هم توپیر لري چې ډېری، هغه یې، لومړنۍ زدهکړې لري او ۴۲.۶سلنه دي. د سروې ۷.۵سلنه هم نالوستې دي. د سروې ۵۸سلنه ګډونوال ښځې او ۴۲سلنه یې نارینه دي.
یاده نظرپوښتنه د هېواد په ۱۲ ولایتونو شوې چې جوزجان د ۱۹.۳۴سلنه ګډونوالو په لرلو ډېر او تخار د ۴.۳سلنه ګډونوالو سره درلودو، تر ټولو لږ شمېر ګډونوال لري.
بشپړ راپور
سلاموطندار د هېواد په ۱۲ ولایتونو کې د ۳۰۵ نجونو او هلکانو ترمنځ ژوند کې د هدف لرلو کچې ارزونې په موخه نظرپوښتنه کړې.
یاده نظرپوښتنه د هېواد په ۱۲ ولایتونو شوې چې جوزجان د ۱۹.۳۴سلنه ګډونوالو په لرلو ډېر او تخار د ۴.۳سلنه ګډونوالو سره درلودو، تر ټولو لږ شمېر ګډونوال لري.
په دې نظرپوښتنه کې د ځوانانو جنسیت او سواد کچه هم ارزول شوې چې ۵۸سلنه یې نجونې او ۴۲سلنه یې نارینه دي.
د سروې ۴۲.۶سلنه ګډونوال زدهکوونکي، ۳۲.۷سلنه لېسانس، ۱۷سلنه له دولس ټولګي فارغ او ۷.۵۴سلنه هم نالوستې دي.
د سروې ۴۵.۹سلنه ګډونوال له ۲۰ تر۲۵کلونو عمر لري، ۳۰.۱۶سلنه، د ۱۰ او ۲۰ کلونو ترمنځ، ۱۳.۱۱سلنه د ۲۵ او ۳۰ کلونو ترمنځ عمر لري او له ۳۰ تر ۳۵کلونو هم ۱۰.۸۱سلنه ګډونوال دي.
د سروې پایلې ښيي چې د سروې ګڼشمېر ګډونوال ژوند کې مشخص هدفونه لري چې څرګندوي، تحصیلي او شغلي وضعیت ښهوالي لپاره لېوالتیا لري. په همدې حال کې د پام وړ یو سلنه ځوانان راتلونکې ته د هیلو نهلرلو له امله، ژوند کې بېهدفه دي. دغه موندنې د دې ښکارندوینه کوي چې راتلونکې ته د هیلهمندۍ لوړولو لپاره ځوانانو ته د ټولنیز او اقتصادي ملاتړ اړوند فرصتونو رامنځته کولو ته اړتیا ده. زدهکړو ته پام او د شغلي مهارتونو لوړول، د بېهدفۍ کچې راټیټولو او د ځوانانو هیلهمندۍ او انګېزې لوړولو لامل کېږي.
د سروې وړاندیزونه
- ځوانانو ته په ځانګړې توګه د هېواد لروپرتو سیمو کې ځوانانو ته د تحصیلي او ښوونیزو پروګرامونو او بورسیو برابرول او معیاري زدهکړو لپاره د ښوونیزو مرکزونو پراختیا
- د کار بازار اړوند ښوونیزو او کاراموزۍ دورې رامنځته کول او دولتي او خصوصي سکټور سره په همکارۍ ځوانانو ته د شغلي فرصتونو برابرول.
- په ښوونځیو او پوهنتونونو کې د مسلک او اکاډمیکو مشورو ورکولو خدمتونه چمتو کول، څو د مناسب مسلک او تعلیمي اهدافو او لارو په ټاکلو کې د ځوانانو سره مرسته وکړي او د لارښوونې پروګرامونه رامنځته کړي چې ځوانان په مختلفو برخو کې بریالي خلکو سره ونښلوي.
- د تعلیمي سرچینو او معلوماتو رامنځته کول او وېش چې د ځوانانو سره د اهدافو په ټاکلو او د دوی راتلونکي لپاره پلان کولو کې مرسته کوي او نلاین پلیټ فارمونه او ډیجیټل کتابتونونه رامنځته کوي چې ځوانانو ته اجازه ورکوي، تعلیمي سرچینو ته لاسرسی ومومي.
- د پرمختیایي پروګرامونو پليکول چې د هېواد ټولنیز او اقتصادي وضعیت په ښه کولو کې مرسته وکړي او ځوانانو ته د ښه راتلونکي لپاره امید ورکړي، د ژوند کیفیت لوړ کړي او د ځوانانو لپاره خوندي او باثباته چاپېریال رامنځته کړي، څو د بېهدفۍ احساس کم کړي او وده وکړي.
- د دې وړاندیزونو په پليکولو سره، دا ممکنه ده چې د ځوانانو په ژوند کې د هدف ټاکلو وضعیت ښه کولو کې مرسته وکړي او د دوی د ودې او پرمختګ لپاره بنسټ چمتو کړي.