د پروان یوشمېر اوسېدونکي وايي چې له څه مودې راهیسې د دغه ولایت په بېلابېلو سیمو کې د «لېوني سپیو» داړل زیات شوي دي.
د پروان د ګلبهار کلي اوسېدونکی۳۶کلن حشمتالله چې لېوني سپي داړلی او د پروان ۱۰۰بستریز تخصصي روغتون ته د واکسین لپاره ورغلی، وايي، که دغه ولایت کې د لېوني سپیو مخه ونه نیول شي، په لویه ستونزه به بدله شي.
د سلاموطندار پښتو فېسبوکپاڼه وڅارئ
نوموړي وویل: «شاوخوا ۸:۳۰ بجې د شپې وې چې زه یې وداړلم، دواړه پېښې مې درد کوي. هغه سیمه کې چې زه ژوند کوم، دوه ماشومان یې هم داړلي دي.»
په ورته مهال د ګلبهار کلي یو بل اوسېدونکی ۵۸کلن اقاګل چې په تازهګۍ سره سپي داړلی وايي: «ځکه هغه سپی چې حمله کوي، ښايي لېونی وي، د همدې لپاره غواړم چې واکسین وکړم. غوښتنه مو دا ده چې یو تدبیر ولري چې د همدغو کوڅهډبو سپیو څخه په امن وي.»
د پروان د ۱۰۰بستریز تخصصي روغتون سرطبیب عبداخلیل حیدري پروان کې د سپیو داړلو پېښو ته په اشارې سره وايي چې هره ورځ په منځنۍ کچه ۲۰ هغه کسان چې سپیو داړلي وي، دغه روغتون ته مراجعه کوي.
د نوموړي په وینا، په وروستیو ۱۴ میاشتو کې دغه روغتون کې د سپیو داړلو څه باندې ۱۵۰۰ پېښې ثبت شوي دي. نوموړي وویل: «د عامې روغتیا ریاست، د چاپېریال ساتنې او خپله ښاروالي باید یوه پرېکړه وکړي چې د دغو سپیو مخه ونیول شي.»
د پروان د عامې روغتیا ریاست د روغتیايي چاپېریال مسوول نصرالله تیموري وايي، تېر کال دغه ولایت کې د کوڅهډبو سپیو د لهمنځه وړلو کمپاین په لاره اچول شوی و، خو د چاپېریال ساتنې ادارې یې مخه نیولې ده.
هغه وویل: «موږ په دې لټه کې یو چې درمل چې د استریکنین پوډر دی، ترلاسه یې کړو، ځکه کوڅهډب سپي زیات شوي او له بل لوري د چاپېریال ساتنې ادارې بند کړي او ویلي یې دي چې باید عقیم شي.»
د پروان د چاپېریال ساتنې ادارې رییس حفیظالله منصور وايي، ښاروالي، د روغتیا ریاست د حیواني روغتیا او کرنې اداره باید دغه ولایت کې د سپیو د نسل زیاتېدو مخه ونیسي، خو د دغه ولایت د کرنې ریاست بیا وايي چې د امکاناتو نشتون له کبله یې تراوسه دغه کار نه دی کړی.
د پروان د کرنې ریاست د حیواني ورغتیا کلینیک امر محمدعارف عقیل سلاموطندار ته وايي: «زموږ مسوولیت درملنه ده چې د سپیو ربي واکسین تطبیقېږي، د ربي واکسین تېر کال موږ ته نه و راغلی او سږکال هم د وزارت له لوري نه دی راغلی.»
کارپوهان وايي چې د چاپېریال توزان ساتنې او د سپي داړلو ګواښونو مخنیوي لپاره اړتیا ده چې د سپیو وژلو پر ځای دوی واکسین شي او د نسل زیاتېدو مخه یې ونیول شي.
د پروان پوهنتون د چاپېریال ساتنې څانګې استاد عزیزاقا عزیزي وايي چې د لېونیو سپیو د زیاتېدو مخنیوي لپاره اړتیا ده چې د کرنې ریاست هغو سپیو ته چې په کورونو کې ساتل کېږي، د واکسین تطبیق جبري کړي.