سونگی کون‌لرده بلخ مرکزی مزارشریف شهریده قشاقلیک کوپه‌یشی سبب، باله‌لردن کوپ قطاری ایش قیلیش گه مجبور بولگنلر.
مزارشریف ده قشاقلیک طفیلی باله‌لردن کوپ قطاری تعلیم‌دن اوزاق قالیب، عایله خره‌جتی نی تامین‌لش اوچون ایرتنگ‌دن آخشم‌گچه سرک‌لرده ایشله‌ی‌دیلر.
مزارشریف شهریده سرک‌لرده پلاستیکی بوتل‌لر نی توپله‌یدیگن ۱۰ یاشر امید نینگ ایتیشیچه، مکتب گه باریب کیله‌جک‌ده داکتر بولیش نی ایسته‌یدی؛ بیراق سکیز کیشی‌لیک بیر عایله نینگ خره‌جتی نی تامین‌لش اوچون، ایش قیلیش گه مجبور بولگن دیر.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
امید نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «بوتل توپله‌یمن، باشقه نیمه قیله‌ی؟ کونده ۵۰ یا-ده ۱۰۰ افغانی قولگه کیلتیره‌من. قولگه کیلتیرگنیم پول بیلن زغال و چوب آله‌دیلر. باشقه نیمه قیله‌یلیک اویده نان کیلتیره‌دیگن هیچ کیم یوق. اوی نینگ نان و ایشی مینی بوینیم‌گه. کیله‌جک‌ده بیر معلم یا-ده داکتر بولیش نی ایسته‌یمن؛ بیراق حاضر ایسه درس اوقه‌آلمه‌یمن.»
شونینگدیک ایشچی باله‌لردن باشقه بیری نصرالله و عبدالرووف، نادارلیک و قشاقلیک طفیلی ترکاری ساتیش و یوک تاشیش ایشلری بیلن مشغول‌لر.
نصرالله نینگ ایتیشیچه: «ترکاری ساته‌من. کونده ایکی یوز یا-ده ایکی یریم یوز قولگه کیلتیره‌من و قولگه کیلتیرگنیم پول بیلن نان و باشقه نرسه‌لر نی اوی گه آلیب باره‌من. آته‌م مردی‌کارلیک قیله‌دی و عایله‌ده ۷ کیشی‌یز.»
شونینگدیک عبدالرووف نینگ ایتیشیچه: «کونده ۶۰ یا-ده ۷۰ دانه نان آلیب باره‌من. آتم مردی‌کارلیک قیله‌دی. عایله‌ده ۹ کیشی‌یز و مین کونده غلتک‌ران‌لیک قیله‌من.»
شونده‌ی بیرحالده، مزارشریف‌ده باله‌لر حق‌لری بیلرمانی تقی واحدی باله‌لر نینگ روان و جسمی گه اشاره‌لب و ایتیشیچه، باله‌لر نینگ ایش قیلیشی، اولر ذهنی نینگ رشدی نی کند بولیشی گه سبب بولیب و شونینگدیک جوان بولگنلری پیت‌ده هم اثری قالیشی ممکن.
عین حالده، بلخ ایش و اجتماعی ایشلر ریاست رئیسی نصیر‌احمد ابوخالد نینگ ایتیشیچه، دولت ایشچی باله‌لر نینگ قیین‌چیلیگی نی حل قیلیش اوچون بودجه‌سی یوق؛ لیکن دنیا تشکیلات‌لر نینگ همکار‌لیگی‌ده اوشبو باله‌لر گه یاردم بیریلیشی اوچون سعی و حرکت قیله‌دیلر.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
اونینگ ایتیشیچه: «قریب ۳ آی آلدین یونیسف و اکتید دفتری نینگ همکارلیگی بیلن بیر سروی آرقه‌لی بیز ۶۹۶ باله نی سروی قیلدیک. یونیسف ۲۰۲۳-ییل‌ده ایشچی‌لری نی کوپه‌یتیریب سرک‌لرده‌گی ایشچی باله‌لر نی توپلب و اولر اوچون تعلیمی مرکزلردن قطاری نی ایجاد قیلیب درس بیریش گه قرار آلگن. شونینگدیک یونیسف بیلن صحبت قیلدیک و یونیسف هم همکارلیک قیلیش خصوصیده سوز بیردی.»
شونده‌ی بیرحالده، باله‌لر نی قوتقریش صندیغی اوتگن آی ایتگن ایدی که، اقتصادی قیین‌چیلیک‌لر و هوا وضعیتی طفیلی قوروق‌چیلیک، عایله‌لری ایکینچیلیک قیله‌دیگن ۱۳ میلیون ۲۰۰ باله نینگ حیاتی نی خطر بیلن روپه‌ره قیلگن.
باشقه بیر تاماندن، افغانستان ده نادارلیک کوپه‌یشی و ایچکی مهاجرت‌لر سبب، باله‌لردن کوپ قطاری سرک‌لر و بویوک و کیچیک ایش‌خانه‌لرده ایش قیلیش گه مجبور بولگنلر.
