قویاش ۱۳۹۸– ییلی افغانستان نینگ سابق جمهور باشلیغی محمد اشرف غنی بیر فرمان صادر قیلیب، ۲۹ میزان‌نی اوزبیک تیلی ملی کونی اوله‌راق تعینله‌دی.
۲۹ میزان اوزبیک تیلی ملی کونی دیب تعین ایتیلیشی، مملکت بویلب قیزیق قرشی‌لنیب، اوتکن اوچ ییل جریانیده مملکت‌ده تورلی تدبیرلر اوتکزیلیب اوشبو کون‌دن طنطنه‌لی روشده نشانلندی. بیراق اوزبیک تیلی و ادبیاتی رواجلنیشی اوچون حکومت‌لر تامانیدن آلیب باریلگن سعی و حرکت‌لر ییترلی ایمس دیب ایتیله‌دی.
سونگی ایکی سنه جریانیده اوزبیک تیلی رواجلنیشی اوچون کوپلب آدیم‌لر کوتاریلگن، بو خصوصده ایسه اوزبیک فرهنگی‌لرینی حصه‌سی کوپ ایدی، لیکن افغانستان بویلب اسلامی امارت ایکینچی مراتبه قدرت نی قولگه آلیشی بیلن اوزبیک تیلی رواجلنیشی خصوصیده ایریم خواطرلرهم تاپیلگن.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
اوزبیک خلقی نینگ یوکسک یازووچی و شاعرلریدن بولمیش سید محمدعالم لبیب سلام‌وطندار بیلن اوتکزگن صحبتیده، اوتکن ایکی سنه جریانیده اوزبیک تیلی رواجلنیشی خصوصیده‌گی تلاش‌لرنی آلقیش‌له‌یدی، بیراق بو تلاش‌لرنی ییترلی بیلمه‌ی، تیل رواجلنیشی و کوچه‌یشی اوچون کوپراق اعتبار قره‌تیلیشینی طلب قیله‌دی.
لبیب جنابلری، اوزبیک تیلی ترقیاتی و بو تیل ده ادبی اثرلر کوپراق خلق ایتیلیشی اوستیگه تأکید ایته‌دی.
محمدعالم لبیب نینگ ایتیشیچه: «جمهوریت نینگ ایگیرمه ییلی جریانیده اوزبیک تیلیده ۵۰۰ گه یقین کته و کیچیک اثرلر چاپ بولیب چیققن، هم علمی و تدقیقی اثرلر هم شعر و حکایه توپلم‌لری، شونینگدیک کوپلب مقاله‌لر نشر ایتیلگن، اوتمیش ییل‌لر گه قره‌گنده کته رقم اگرچه ییترلی ایمس.»
شونینگدیک اوزبیک تیلیده حاضرگچه اوچ رمان یازگن امین الله نایل خانگیلدی اوزبیک تیلی ادبیاتی کوپلب رواجلنیشی اینیقسه، افغانستان ده بو تیل گه کوپراق رمان یازیلیشی اوچون دقت قیلینیشی لازم دیه تأکید ایته‌دی.
او سلام‌وطندار بیلن بولگن صحبتیده، اوزبیک تیلی و ادبیاتی رواجلنیشی خصوصیده بوندی فکر بیلدیره‌دی: «حاضرگی شرایط‌ده کوپراق اوقیش کیره‌ک، تیلی‌میزده یازیلگن کتاب‌لرنی اوقیش کیره‌ک و کتاب‌لر قیته قیته باستیریلیشی و چاپ‌دن چیقیشی کیره‌ک، هر اوی‌ده اوز تیلی‌میزده کتاب‌لر بولیشی کیره‌ک.»
عینی حالده، افغانستان بویلب اسلامی امارت حاکمیت گه ایریشگنیدن بویان، اوزبیک تیلیده یایین بیریب کیلگن ایریم میدیالر فعالیتی توخته‌تیلگن جمله دن «آیینه و باتور» تلویزیون‌لری، تخارده «بیرلیک» تلویزیونی و فاریاب‌ده «میمنه رادیوسی» فعالیتی توخته‌تیلگن ییتکیرمه‌لردن عبارت دیر.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
شونینگدیک اوتکن حکومت دوریده، ایریم وزیرلیکلر و دولت اداره‌لریده مطبوعات بولیمیده اوزبیکچه بولیمی هم آچیلگن ایدی، لیکن اسلامی امارت دوریده بولر قیته توخته‌تیلدی و بونگه علاوه افغانستان ملی تلویزیونیده، اوزبیکچه اخبارات دستوری هم حکومت تامانیدن توخته‌تیلیب قوییلگن.
افغانستان ملی تلویزیونی اوزبیکچه بولیمی مدیری حسیب کریمی نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «ییتی آی ایلگری یقین ۲۰ دقیقه‌گه قدر بیز اوزبیکچه ده خبر بیرر ایدیک، لیکن شو وقت‌نی تلویزیون رهبریتیده بولیب تورگن کیشی‌لر آلیب قویدی، بو اوزی بیزلرگه کتته بیر نقصان ایدی.»
باشقه تاماندن اولکه یشاوچیلری معارف بولیمیده، اوزبیک تیلی درسلیگی خصوصیده اعتبار قره‌تیلمسلیگیدن شکایت قیله‌دیلر.
تخار ولایتیده اوقیتووچیلردن عبدالکریم غریب اوغلی و عبدالله نینگ ایتیشیچه، بو ولایت مکتب‌لریده اوزبیک تیلی درسلیگی، کتاب و اوقیتووچی کمچیلیگی بیلن دوچ دیر.
عبدالکریم غریب اوغلی نینگ ایتیشیچه: «اداره‌لر تامانیدن اوزبیکی ده توجه ایتیلمه‌یدی، بعضی منطقه‌لرده معلم یوق و معلم بار منطقه‌لرده هم کتاب تاپیلمه‌یدی.»
تخار ده‌گی اوقیتووچیلردن باشقه بیری عبدالله گه کوره: «تخارنینگ ۱۶ ولسوالیگیده که ۷۵ فیصد نفوس‌نی اوزبیک‌لر تشکیل بیره‌دی، شاید ایکی الی اوچ فیصد معلم استخدام بولگن بولسه، معلم استخدام ایتیلگن منطقه‌لرده کتاب یوق، شو اوچون اوزبیکی تقسیم اوقات‌لردن چیقریلیب، اوزبیکی ده استخدام بولگن معلم‌لر باشقه مضمون‌لرنی تدریس قیله‌دی.»
ایتیش کیره‌ک که، اوزبیک تیلی و ادبیاتی رواجلنیشی بو توغریده حکومت نینگ ریجه‌لری و فکر_ملاحظه‌لرینی اورگه‌نیش اوچون سعی و حرکت قیلدیک لیکن اولر، بوتوغریده جواب بیریش گه تیار بولمه‌دیلر.
