د غزني د مرکز «عليلالا» دښت کې د نیزې وهلو سلګونه مینهوال سر اټول شوي، څو د دغه ولایت د نیزې وهلو ټیم وهڅوي؛ د نیزې وهلو لوبه، غېږ نیونه او دې ته ورته نورې لوبې، د غزني او د هېواد د سوېلي ولایتونو د خلکو له فرهنګ سره تړلي دي.
۵۰کلن فدامحمد سلطاني د غزني د نیزې وهلو لوبډلې غړی دی. هغه د دغې دودیزې لوبې په اړه له سلاموطندار سره خبرو کې وايي چې دامهال غزني کې د نیزې وهلو لږترلږه ۲۰۰ لوبډلې فعالیت لري.
نوموړي وویل: «مختلف ټیمونه شته، دولس کسیزه سیالۍ شته، څلور کسیزه سیالۍ شته، شپږ کسیزه سیالۍ شته، موږ په هره سیالۍ کې برخه اخیستې او ګډون به کوو، موږ کولی شو په سیالۍ کې برخه واخلو، شپږو کسیزه سیالۍ کې هم امکانات شته. په غزني کې، یوه لوبډله دوه لوبډلې نهدي، زموږ په غزني کې لږترلږه دوه سوه ټیمونه شته، پداسې حال کې چې د خلکو اقتصاد کمزوری دی، نور ټول یوازې خپل اسونه کور کې ساتني، اقتصاد کمزوری دی، دوی مېله نهشي نیولی.»
خو د فدامحمد سلطاني یوازینۍ اندېښنه غزني کې د نیزې وهوونکو د هڅولو لپاره د اسانتیاوو نشتوالی دی. هغه له حکومته غواړي چې دغه ولایت کې د نیزې وهلو لپاره یو معیاري سپورټي لوبغالی جوړ کړي.
نوموړي وویل: «موږ سرچینې نهلرو. موږ په ټولو ولایتونو کې د افغانستان دننه، حکومت باید له موږ سره مرسته وکړي. موږ له خپل حکومت څخه هم غوښتنه کوو چې زموږ لپاره یو میدان جوړ کړي. په هر ولایت کې د اسونو د سپرلۍ لپاره یو میدان شته، خو موږ په غزني ولایت کې یو هم نهلرو.»
د غزني ښار په یوه بله څنډه «نواباد» سیمه کې د ځوانانو او سپینږیرو یوه ډله د «ډبرې غورځولو» په نوم د لوبې په میدان کې راټول شوي او هر یو یې هڅه کوي چې خپله ډبره د «ګودې» په نوم یوې لویې ډبرې ته نږدې وغورځوي.
سلاموطندار پر اېکسپاڼه هم وڅارئ
د سلاموطندار پښتو فېسبوکپاڼه وڅارئ
د «ډبرې غورځولو» په نوم د لوبې دوه لوبغاړي حیدرعلي او چمن وايي، دغه لوبه غزني کې او په ځانګړې توګه د دغه ولایت په هزاره مېشتو سیمو کې د نارینهوو لپاره د رخصتیو په ورځو کې یوه غوره تفریح ده.
حیدرعلي وویل: «دا یوه لوبه ده چې د ډبرې غورځولو په نوم یادیږي، نور و وزګارتیا هم ساعتتیري ده. شپږ نفري او اته نفري هم کېږي او سېسټم داسې دی چې هر څوک چې ډبره غورځوي، هغه یې له هغه چا څخه اخلي چې کندې ته نږدې وي. دا ۱۲، ۱۵، ۲۰ شمېرل کېږي. څوک چې له دې څخه ډېره ګټه پورته کوي، لوبه ګټي. اوس کاکا مخکې دی.»
چمن هم وویل: «زه له ټولو مخکې یم. زه له ټولو څخه مخکې یم. زموږ په سیمه کې دا عادي خبره ده چې پنځلس یا شل کلن هلکان لوبه وکړي، خو ما پخپله په لسو یا پنځلسو کلونو کې لوبه کړې. اوس مې په یاد دي چې زه له ماشومانو سره لوبې کوم، که څه هم د شپې ناوخته ده، یوازې د ورځې لپاره. له یوې خوا، موږ لوږه ماتوو او ورځ تېروو.»
د دغو دودیزو لوبو ترڅنګ، ظفرخان هغه ځوان دی چې له توپ ډندې او غورسي سره مینه لري. دی سلاموطندار ته وايي، د غزني په کلیو کې د امنیت ټینګښت لامل شوی چې خلک دودیزو لوبو ته پام ډېر کړي.
هغه وویل: «غورسی دا هغه لوبه ده چې موږ له نېکهمرغه میراث پاتې دی، مخکې امنیت نهو، جنگونه وو، دومره لاسرسی نهوو، اوس د امن فضا خپره ده. کله د توپ ډنډې لوبه او کله غورسی لوبه ترسره کوو چې واقعا ډېر مینهوال هم لري.»
د غزني د بدني روزنې او سپورټ امریت د دودیزو لوبو مدیر ابوذر محمودي وویل، په تېر یوه کال کې غزني کې تر ټولو ډېرې دودیزې لوبې شوي. ده زیاته کړه چې سږکال هم د دودیزو لوبو د ودې لپاره لوی پروګرامونه ترلاس لاندې لري.

نوموړي وویل: «د غزني په مرکز او ولسوالیو کې د نیزې وهلو ۲۴ پروګرامونه ترسره شوي، موږ په جاغوري ولسوالي کې د ډبرو غورځولو څلور سیالي درلودې، موږ په مرکز او جاغوري کې څلور د غشيویشتلو سیالي درلودې، موږ د غورسي یوه لوبه، په مرکز کې یوه د رسۍ کشولو لوبه درلوده او د نیزې وهلو په سیالۍ کې چې د هېواد په مرکز کې د پنځو ولایتونو ترمنځ ترسره شوه، غزني ولایت دوهم مقام خپل کړ.»
په همدې حال کې د غزني د بدني روزنې او سپورټ امر بلال مجاهد هم سلاموطندار ته وویل چې دودیزې لوبې دغه ولایت کې ډېر مینهوال لري او امریت یې له دغو لوبو ملاتړ کوي.
هغه وویل: «په غزني ولایت کې، موږ ملي او دودیزې لوبې لرو، لکه د ډبروغورځولو لوبه، د ډبرو وهلو لوبه، د غشي ویشتلو لوبه، د کمر غېږ نیولو لوبه او د نیزې وهلو لوبه. الحمدلله، موږ له ولایتونو، له مرکز او حتی له پاکستان څخه ښې لاستهراوړنې لرو. ځکه چې دا لوبې ډېر مینهوال لري، موږ هڅه کوو چې دا لوبې پراخې کړو ځکه چې دا زموږ او ستاسو لپاره محلي او ملي لوبې دي، او موږ هڅه کوو چې دا لوبې په غزني ولایت کې هم پراخې کړو.»
د یادونې ده چې تېرو کلونو کې د امنیت او له دودیزو لوبو د مسوولانو د ملاتړ نشتوالی هغه مهم لاملونه دي چې په دلیل یې ولایتونو کې د ځوانانو ترمنځ دغه لوبې کمرنګه شوې وې.