ملګري ملتونه سبا د افغانستان د بشري وضعیت په اړه غونډه جوړوي

ټاکل شوې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا د روانې اوونۍ د دوشنبې په ورځ د سویس په پلازمېنه جینوا کې په افغانستان کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه غونډه جوړه کړي. د ملګرو ملتونو ځانګړی استازی ریچارډ بنېټ به دې غونډې ته په افغانستان کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه خپل راپور وړاندې کړي.

مجبوریت او بې‌وزلي؛ کابل کې د لاسي‌توکو پلورونکې: اوبه پلورم، خو څوک یې نه‌اخلي

د کابل پر سړکونو د لاسي‌توکو یوشمېر ښځینه پلورونکې وايي، د وزګارتیا، بې‌وزلي ډېرېدو او سرپرست نه‌لرلو له امله اړ شوي چې په لارو او کوڅو کې لاسي‌توکي وپلوري. معصومه چې د کابل په یوه څنډه کې ماسک پلوري، سلام‌وطندار ته وايي، د کارموندلو لپاره یې د کابل ښاروالي ترڅنګ د بېلابېلو دفترونو ور ورټکولی، خو په وینا یې، چا یې غږ نه دی اورېدلی.

د سلام‌وطندار موندنې؛ هېواد کې یوازې یو د «امن کور» فعال دی

د سلام‌وطندار د موندنو پر بنسټ هېواد کې د مخکیني حکومت پر مهال د ښځو لپاره د رامنځته شویو ۲۷ امن کورونو له ډلې یې اوس یوازې یو فعال دی او پاتې نور یې تړل شوي دي.

سلام‌وطندار دغه موندنې د مخکیني حکومت پر مهال د امن کورونو یا د ښځو ملاتړو مرکزونو د مخکینیو مسولانو سره د مرکو له لارې ترلاسه کړي دي.

د ښځو پر کار بندیز افغانې مېرمنې له سختو اقتصادي ستونزو سره مخامخ کړي

یوشمېر افغانې ښځې چې مخکې یې د پوهنې وزارت په ګډون، د ښځو حقونو په ملاتړو بنسټونو، نادولتي موسسو، پوهنتونونو، رسنیو او مخابراتي شرکتونو کې کار کاوه وايي، له هغه وروسته یې چې پر کار بندیز لګېدلی، وزګاره شوي او سختې اقتصادي ستونزې تجربه کوي.

کندوز او بادغېس کې دوو ښځو ځان‌وژنه کړې او فاریاب کې د دوو نورو مړي موندل شوي

په کندوز او بادغېس کې محلي سرچینو او مسوولانو سلام‌وطندار ته ویلي چې په دغو ولایتونو کې دوو ښځو ځانونه را ځړولي او ژوند ته یې د پای ټکی ايښی دی.
په کندوز کې محلي سرچینې وايي چې یوې ځوانې ښځې د پنجشنبې په شپه د کندوز ښار د درېیمې امنیتي حوزې اړوند په حمیدبای سیمه کې ځان را ځړولی او وژلی دی.

پر ښځو د محدودیتونو دوام یو‌شمېر نجونې په کم عمر کې واده ته اړ کړي

د ښځو حقونو یو‌شمېر فعالانې وايي چې د ښځو حقونو ملاتړ بنسټونو په ځانګړې توګه د ښځو چارو وزارت د فعالیتونو درېدو له امله د جبري او په کم عمر کې د ودونو کره شمېر په لاس کې نه‌لري، خو په وینا یې، هغه اطلاعات او راپورونه چې دوی ته رسېدلي، ښايي چې هېواد کې د جبري او کم عمر کې د ودونو شمېر زیات شوی دی.

هېواد کې د نویو زېږېدلو «انومالي» ماشومانو شمېر زیات شوی

کابل کې د فرانسې طبي انسټیټیوټ او د «ماشوم روغتیا» روغتون کې یو‌شمېر ډاکټران وايي چې هېواد کې د انومالي ماشومانو شمېر زیات شوی دی.

د کابل د ماشوم روغتیا روغتون کې د عمومي جراحي متخصص محمدحنیف تسل وايي چې په منځنۍ کچه هره ورځ دغه روغتون کې یو ماشوم له «مقعد» پرته پیدا کېږي چې دوی یې جراحي عملیات کوي.

 هرات کې د «عالي دي، افغاني دي» په نوم نندارتون پرانېستل شو

 هرات کې د کاپیسا شرکت له لوري د «عالي دي، افغاني دي» په نوم د کرنیزو تولیداتو او لاسي توکو درې ورځنی نندارتون پرانېستل شو.

دغه نندارتون چې نن پنج‌شنبه د غبرګولي یوولسمه هرات ښار کې جوړ شوی، په ۱۳۲ غرفو کې بېلابېلې دویزې جامې، ګاڼې، د انځورګرۍ تابلوګانې، زینتي لوښي د خوړو مسالې او تازه مېوې نندارې ته کېښودل شوي دي.

بلخ کې د ښځو ځانګړی بازار؛ ښځینه هټۍ‌والې: خرڅلاو نه‌لرو

د بلخ مرکز مزارشریف ښار کې د «خدیجه‌الکبرا» په نوم د ښځو دویم ځانګړي مارکېټ کې هټۍ‌والې وايي چې کاروبار یې پیکه او پېرودونکي نه‌لري.

دغه مارکېټ چې ټولې هټۍ‌والې یې ښځې دي، د مزارشریف ښار څخه په واټن کې جوړ شوی دی. هټۍ‌والې شکایت کوي چې له ښار څخه د دغه بازار د لرې‌والې له امله خرڅلاو نه‌لري او نه هم څوک د پېر لپاره ورځي.

بدخشان کې یوې نجلۍ ځان‌وژنه کړې

بدخشان کې محلي سرچینې وايي چې نن یکشنبه د غبرګولي اوومه د یاد ولایت مرکز فیض‌اباد اړوند سیمه کې یوې نجلۍ ځان‌وژنه کړې ده.

د سرچینې په وینا، یادې نجلۍ د فیض‌اباد ښار د درېیمې حوزې اړوند شورابک سیمه کې سیند ته ځان اچولی او ځان‌وژنه یې کړې ده.

د عشق‌اباد ناستې پای؛ د افغانستان اقتصادي زیربناوو پر بیارغونه ټينګار شوی

د ترکمنستان پلازمېنې عشق‌اباد کې د اروپايي ټولنې او مرکزي اسیا د ځانګړیو استازیو له ناستې وروسته په یوې خپره شوې خبرپاڼه کې د افغانانو پر ملاتړ او د افغانستان د اقتصادي زېربناوو پر بیارغونه ټينګار شوی دی. د خبرپاڼې په یوې برخه کې افغانستان کې د ټول‌ګډونه حکومت پر جوړېدو او د ښځو او نجونو د کار او زده‌کړو محدودیت پر لرې‌کېدو ټينګار شوی.

تخار کې یوې درویشت کلنې ښځې ځان وژلی

د تخار امنیتي مسوولان وايي چې د دغه ولایت په ینګي‌کلا ولسوالي کې یوې ځوانې ښځې ځان وژلی دی.
د تخار د امنیې قومانداني ویاند عبدالمبین ساپي سلام‌وطندار ته ویلي چې دا پېښه نن (د غبرګولي پنځمه، د جمعې ورځ) د ینګي‌کلا ولسوالي په کفترعلي سیمه کې شوې ده.

د افغان نجونو پر زده‌کړو بندیز؛ «د دې لپاره چې وزګاره او کور کې بندیوانه نه‌شم، قابلګي لولم»

سحر ساپۍ چې د اقتصاد پوهنځي د څلورم کال زده‌کړیاله او اول‌نومره وه، وايي چې غوښتل یې سوداګره او د پوهنتون استاده شي، خو اوس یې قابلګي ته مخه کړې ده.
سحر وايي چې په سختۍ سره یې درې کاله پوهنتون ولوست او کورنۍ به یې د زده‌کړو لپاره پیسې پور کولې، خو په وینا یې، اوس اړ ده چې د خپلو پورونو پرې کولو لپاره قابلګي ولولي.

د ناروې د کډوالو شورا مشر: هیله‌مند یم ښځینه کارکوونکې بېرته خپلو دندو ته وګرځي

د ناروې د کډوالو شورا (NRC) مشر یان ایګلنډ سلام‌وطندار ته وايي چې د ا.ا چارواکو سره تر لیدنې وروسته هیله‌مندی دی چې د یاد بنسټ ښځینه کارکوونکې بېرته خپلو دندو ته وروګرځي.

یان ایګلنډ پرون چهارشنبه د غبرګولي درېیمه افغانستان ته د خپل سفر پر مهال کندهار کې د ا.ا له چارواکو سره لیدلي دي.