د سلام‌وطندار سروې؛ ځوانان ژوند کې د کلاسیک او مُډرن سبکونو ګډه بڼه خوښوي

د ژوند سبک د ارزښتونو، د چلندونو، عادتونو او سلیقو ټولګې ته ویل کېږي چې د یوه کس، ډلې او ټولنې د ژوند بڼې ته د جوړښت ورکولو برخه کې مرسته کوي. د ژوند سبک کېدای شي، په دوو برخو ووېشو: ۱- د ژوند مډرن سبک، ۲-  د ژوند کلاسیک سبک. د ژوند مډرن سبک، د ژوند هغې بڼې ته ویل کېږي چې د نوې ټکنالوژۍ او ورځنۍ عصري بڼونو تر اغېزو لاندې وي.

له ۳۲ ځوانانو سره د سلام‌وطندار مرکې؛ ۲۵ یې د خوښې تفرېح ته لاسرسی نه‌لري

د هېواد په یوولس ولایتونو کې له ۳۲ نجونو او هلکانو سره د سلام‌وطندار د مرکو پایلې ښيي چې د یادو ځوانانو له ډلې، ۲۵ هغه یې، د خپلې خوښې تفرېحې ته لاسرسی نه‌لري. په دغه سروې کې د کابل، جوزجان، تخار، کندوز، بامیان، بادغیس، سرپل، فراه، کاپیسا، ننګرهار او فاریاب ولایتونو له ځوانانو سره مرکې شوې دي.

مطالعې ته د لېوالتیا کمښت؛ یو‌شمېر ځوانان: کتاب‌لوستلو ته انګېزه نه‌لرو

سلام‌وطندار د ځوانانو ترمنځ د مطالعې کچې ارزونې او مطالعې ته د انګیزې کمښت لاملونو موندلو په موخه له ۶۸ زده‌کوونکو او زده‌کړیالانو سره مرکې کړي چې پرمهال یې، موندل شوې، ډېری دغه ځوانان مطالعې سره لېوالتیا نه‌لري. د تخار اوسېدونکی حسیب‌الله چې زده‌کړیال دی، وايي، د پخوا په پرتله یې، مطالعې ته انګېزه کمه شوې او اوس ډېره کمه مطالعه کوي.

له ۳۵ مېرمنو سره د سلاموطندار مرکې؛ «ټول راته وايي چې زړه شوې یې»

سلام‌وطندار د هېواد په کچه له ۳۵ مېرمنو سره د دوی د ژوند د «پېغلتوب او ځوانۍ» دورې په اړه مرکې کړې چې د یادو مرکو پرمهال، دوی ویلي، پېغلتوب یې، داسې تېر شوی چې هېڅ پرې نه‌دي پوه شوي.

دغه مرکه‌کوونکې مېرمنې د خپل ژوند د دې مهم پړاو، له لاسه‌ورکولو له امله اندېښمنې او هغوی چې دغه پړاو له لاسه ورکړی، ارمانجنې دي.

د سلام‌وطندار موندنې؛ د کانکور ازموینې ګډونوالو شمېر نیمايي کم شوی

د سرپرست حکومت تر واکمنۍ لاندې سږکال د درېیم ځل لپاره هېواد کې د نجونو له ګډون پرته د کانکور عمومي ازموینه واخیستل شوه. دا دویم پرله‌پسې کال دی چې د افغان نجونو له ګډون پرته د کانکور ازموینه اخیستل کېږي.

که څه هم کانکور ازموینه کې د ګډونو شمېر کم شوی، خو د تېرو کلونو په پرتله د کانکور ازموینې نمرې لوړې شوې دي.

له افغانستان د وتلو هڅې؛ «غواړم المان ته لاړ شم، د همدې لپاره یې ژبه زده‌کوم»

سلام‌وطندار د ځوانانو ترمنځ د بهرنیو ژبو زده‌کولو لپاره د انګېزې موندلو په موخه د کابل د بهرنیو ژبو د زده‌کړې په پنځو مرکزونو کې د اوو مېرمنو په ګډون، له ۲۹ ځوانانو سره مرکې کړې دي. د یادو ۲۹ ځوانانو له ډلې، ۱۴ یې د انګلیسي ژبې پر زده‌کړې او ۱۲ زده‌کونکي الماني ژبه او پاتې درې نور بیا د روسي، عربي او اسپانیوي ژبو پر زده‌کړو بوخت دي.

له لوړو زده‌کړو د ځوانانو پاتې‌کېدو کچې ارزونه او پر ټولنه یې اغېزې

په یوې ټولنه کې د ځوانانو ترمنځ د زده‌کړو او ښوونې کچه د هماغې ټولنې د پرمختیا او بیاجوړونې بهیر سره مستقیمه اړیکه لري. په یوې ټولنه کې د زده‌کړو کچې او د لوستو ځوانانو شمېر، د یوې پرمختللې ټولنې ښکارندوینه کوي، د همدې لپاره دغه سروې له زده‌کړو د پاتې ځوانانو د کچې او افغان ټولنه کې یې د پایلو پر ارزونې راڅرخي.

اقتصادي کمزورتیا د افغان ځوانانو د واده‌کولو پر وړاندې لوی خنډ بلل کېږي

سلام‌وطندار د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې ۳۰ ځوانانو سره د مرکو پرمهال موندلې چې بېلابېل خنډونه لامل شوي چې واده یې وځنډېږي. د جنسیت له پلوه د واده مخنیوي لاملونو په اړه د سلام‌وطندار موندنې توپیر لري، ۱۲ مرکه کوونکو له ډلې څخه دوه یې د غوراوي حق او لس یې د مالي توان نه‌درلودل، هغه لاملونه بللي چې له کبله یې وادونه ځنډېدلې دي.

۲۰ځوانانو سره د سلام‌وطندار مرکې؛ ډېرو یې د مالي خپلواکي له امله پرمختګ کړی

مالي خپلواکي چې د ژوند بنسټ‌ییزو اړتیاو لپاره مهم بلل کېږي، افغانستان کې ډېری ځوانانو ته پر یوې ننګونې بدله شوې. مالي خپلواکي هغه شرایط دي چې یو کس هغه ته د رسېدو لپاره، هر ډول چې نوموړی غواړي، په خپلواکه او ازاده توګه ځان ورورسوي او په خپله خوښه ژوند وکړي.

د سلام‌وطندار د سروې پایلې؛ ۳۹.۱سلنه ځوانان وايي ژوند کې هدف نه‌لري

سلام‌وطندار د هېواد په ۱۲ ولایتونو کې له ۳۰۵ نجونو او هلکانو د دوی په ژوند کې د هدف لرلو کچې ارزونې په موخه سروې کړې چې د یادې سروې پایلې ښيي، ۶۰.۹سلنه ځوانان ژوند کې مشخص هدف لري او ۳۹.۱سلنه یې له هدف پرته ژوند کوي. ټولن‌پوهان د یوې ټولنې بنسټ‌ییز رکن ځوانان یادوي او وايي، د دوی فعالیتونه د یوې ټولنې وده کې اغېزمن رول لري.

د ځوانانو د هدف لرلو کچې ارزونه؛ ۶۰.۹سلنه ځوانان ژوند کې مشخص هدف لري

افغانستان کې ځوانان له بېلابېلو اقتصادي، ټولنیزو او تحصیلي ننګونو سره مخ دي چې کولای شي، د دوی پر هیلو او هدفونو اغېز ولري. دغه نظرپوښتنه، د ځوانانو د هدف لرلو  کچې ارزونې، د هدف احتمالي نه‌لرو لاملونو او د زده‌کړو، اقتصادي او ټولنیزو شرایطو سره یې ارتباط په تړاو شوې.

افغانستان کې د کوچۍ مېرمنو ژوند؛ «خاوند مې وايي، بل واده کوم، هلکان کم دي»

د ښځو  حقونو او ټولنیزې پراختیا ته په پام کوچۍ مېرمنې او نجونې لاهم د ژوند له بېلابېلو ننګونو او ستونزو سره لاس او ګرېوان دي. فقر، په کم عمر کې واده، ښوونیز او روغتیايي خدمتونو ته نه‌لاسرسی، نورې هغه برخې دي چې کوچۍ مېرمنو او نجونو ته یې ژوند سخت کړی دی.

افغاستان کې د مُلکیت حق ته د ښځو د لاسرسي څرنګوالي ارزونه

د مالکیت حق د فردي حقونو له ډلې دی چې هر انسان پورې تړاو لري او جنسیتي او نور توپیرونه نه‌شي کولای چې یو انسان له دې حق محدود او محروم کړي. خو د مخ پر ودې هېوادونو کې د ښځو مالکیت حق له خنډونو او ستونزو سره مخ دی.

د دې څېړنې بنسټ‌ییزه موخه افغانستان کې د مالکیت حق ته د ښځو لاسرسي کچې معلومول دي.

د سلام‌وطندار موندنې؛ د هلکانو په پرتله نجونې د انتخاب له حق محرومې دي

سلام‌وطندار په پلازمېنه کابل کې د کورنیو ترمنځ «نجونو او هلکانو» ته د غوراوي «انتخاب» حق ورکړې په تړاو له ۳۶نجونو او هلکانو سره مرکې کړې دي.

د مرکو پایلې ښيي چې په کورنیو کې د نجونو په پرتله هلکانو ته د غوراوي «انتخاب» حق ورکړې ته ډېر پام کېږي او نجونې ترې محرومې دي.

د کار او زده‌کړو مخنیوی؛ افغان مېرمنو کوچنیو اقتصادي فعالیتونو ته مخه کړې

افغانستان کې د تېرو نږدې درېوو کلونو پرمهال د ښځو پر زده‌کړو او کار محدودیتونه لامل شوي چې دوی ټولنې ته د ورګرځېدو او ځان‌بسیاینې لپاره په نورو برخو کې کار کولو ته مخه کړي. له یادو مېرمنو اووه یې په کندوز، شپږ یې په بدخشان، څلور یې جوزجان، پنځه یې فراه او یوه مېرمن هم په تخار کې فعالیت کوي.