تینچلیک توغریسیده‌گی بالقوه سعی و حرکتلر و جینوا نینگ ۲۰۲۰ ییغینی افغانستان تینچلیک پروسه‌سی خصوصیده ایجابی اَدیم‌لر بولگن. شونده‌ی بیرحالده، تینچلیک پروسه‌سی موفقیت‌لیککه ایریشگن صورتده، افغانستان اقتصادی برقرارلیککه ییتیشگونگه قدر کوپ یولی بار.
فساد گه قرشی کوره‌ش جامعه و دولت آره‌سیده علاقه‌لرنی کوچه‌یتیریش اوچون کلیدی دولتی نهادلرده اصلاحات کیلتیریش و ظرفیت نی یوقاری ایلتیش و افغانستان ده دایمی تینچلیک نی تأمین قیلیش کوپ اونملی دیر.
فساد نی آلدینی آلیش و فاسدلرنینگ قانون گه تاپشیریش اوچون افغانستان نینگ خلق‌ارا قانونی وعده‌لری، اصل ده فساد گه قرشی بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ۲۰۰۳- ییل کنوانسیونی دن ریشه آلهدی؛ افغانستان مذکور کنوانسیون نی ۲۰۰۴- ییل ۲۰- فبروری آیی ده امضالب و ۲۰۰۸- ییل ۲۵- اگست ده اونینگ تصویب قیلدی.
افغانستان فساد گه قرشی کوره‌ش گه یوتوقلرگه ایریشگن، بیراق بو مملکت نینگ فساد گه قرشی غالب چیقیش گه کوپ یولی بار. فساد گه قرشی کوره‌ش قیین بیر پروسه دیر که اونگه قانون قوییش، نهادلرنی کوچ‌لنتیریش، سیستم ایجاد قیلیش، دیجیتالی بولیش، سیاسی اراده موجودلیگی و شونینگدیک تینچلیک و خوفسیزلیک شامل بوله‌دی. بولرگه علاوه، مذکور مملکت بو توغریده موفقیت گه ایریشیش اوچون منبعلر و خلق‌ارا همکارلرنینگ حمایتی گه نیازی بار.
افغانستان نهادلرینی قیته قوریش گه شغللنگن بیرحالده، دانمارک اوتگن ایکی دهه‌ده قانون و عدالت بولیمی ده بو مملکت نینگ اصلی حمایتچی‌لریدن بیری بولیب و بو مملکت نینگ یانیده تورگن. دانمارک «فساد برابریده صفر تحمل» سیاستی بیلن هم دولت نینگ ایچکی خره‌جتلری و هم خلق‌ارا رواجلنتیریش بودجه‌لریدن قولله‌نیش اوچون افغانستان ده فساد گه قرشی اقدام‌لردن حمایت قیلیش گه اصلی نقش اوینه‌گن.
دانمارک افغانستان ده بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ رواجلنتیریش برنامه‌لریگه همکارلیک قیلیش بیلن، فساد گه قرشی کوره‌ش، تنیق‌لیک ایجاد قیلیش و بیرلیکدن مالی حمایت قیلگن.
(ACTION) پروژه‌سی نهادلر کوچ‌لنتیریلیشی و عمومی مشارکت کوپه‌یشی اوچون اهالی نینگ تعاملی و افغانستان عدلی و امنیتی نهادلریده ایشانچ قوریش دن حمایت قیلهدی.
اوشبو پروژه دولتی بولیم‌لرده یوقاری درجه ده فساد گه قرشی کوره‌ش اوچون ظرفیتلر یوقاری کیتیشی گه اداری فساد گه قرشی کوره‌ش عدلی مرکزیدن حمایت قیلیب و
بو پروژه نینگ عمومی مشارکت بولیمی ده دولت گه ایشانچ قیلیش یخشی‌لنیشی اوچون مدنی جماعه‌چیلیککه همکارلیک قیلهدی.
کوریا جموریتی شو توغریده، رواجله‌نیش مسیری نی تیزلشتیرگن؛ مذکور مملکت ۱۹۵۰ دهه اوروشی نینگ توپراغیدن توریب و رواجله‌نیش و اقتصادی همکارلیک تشکیلاتی (OECD) و رواجله‌نیش و یاردم کمیته‌سی نینگ اعضالیگی گه کیلدی. بو مملکت بونچه ییل‌لر جریانیده فساد گه قرشی قنده‌ی کوره‌شیش خصوصیده کوپینچه تجربه و بیلیم گه ایگه بولگن.
دانمارک تامانیدن مالی یاردم بوله‌دیگن (ACTION) پروژه‌سی، کوریا جمهوریتی نینگ ایلچی‌خانه‌سی و سئول ده یوان‌دی‌یی پالیسی مرکزی نینگ همکارلیگی بیلن باش‌قاره‌لاوچیلیک دفتری، اداری فساد گه قرشی کوره‌ش عدلی مرکزی و فساد گه قرشی کوره‌ش اوچون ایجاد ایتیلگن ینگی کمیسیون بیلن تجربه‌لرنی اَلمشتیریش بیر برنامه یولگه قوییلگن.
قوشمه ییغین، کوریا جمهوریت مدنی حقوقی (ACRC) و فساد گه قرشی کوره‌ش کمیسیونی فساد نی آلدینی آلیش اوچون راهبردی ابزارلردن قنده‌ی فایده‌لنگنی نی کورستدی. بو ابزارلرگه اوشبو ایکی مورد شامل بوله‌دی:
- سعی و حرکت‌لردن نظارت قیلیش اوچون فساد گه قرشی ابتکارلرنی انیق‌لش (AIA) و عمومی نهادلرده فساد نی آلدینی آلیش.
- قانونلر و لایحه‌لرده فساد خطری نی کوتاریش اوچون، فساد خطرینی تیکشیریش (CRA)
اوشبو اسباب‌لر ای‌سی‌آرسی «ACRC» گه موفق بیر سازوکار ایجاد قیله آلدی.
ای‌سی‌آرسی اوتگن ایکی دهه‌ده بو یول آرقه‌لی، دولتی و خصوصی تشکیلات‌لرنی فساد گه قرشی کوره‌شیش نی نهادینه قیلیش و فساد گه قرشی اجرایی ایش‌لرنی انجام بیریش‌گه وادار قیلگن.
کوریا تجریه‌سی فساد گه قرشی بولگن سعی و حرکت‌لرنی دولت فعالیت‌لریده کوچلی قیلهدی.
افغانستانده فساد اساسی بیر مسله دیر؛ افغانستان جینوا ییغینیده فساد گه قرشی مبارزه قیلیشی دن ایشانچ بیرگن. اوشبو موضوع افغانسان‌گه یاردم بیریش چهارچوبه‌سیده خلق ارا جماعه‌سی نینگ اساسی شرط لریدن بیری حساب لنه‌دی.
فساد گه قرشی کوره‌شیش و دایمی کینگی‌تیریش «اس‌دی‌جی» گه قول تاپیش اوچون بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی‌گه اصلی بیر مسله دیر. «اس‌دی‌جی» فساد و تینچ جماعه آره‌سیده دایمی و بیللی بیر پیوند ایجاد قیلهدی.
اوشبو نهاد و اونینگ مقصدلری رشوه کمه‌یتیریلیشی، نهادلرنی کوچلی قیلیش و معلومات‌لرگه قول تاپیش ارزشلی ایستک‌لردن دیر، حاضرگی شرایط ده پایدار توسیعه گه قول تاپیش هم اونملی دیر.
فساد گه قرشی کوره‌ش زور ایش دیر و طولانی سعی و حرکت و تعهد گه نیازی بار، بو دواملی بیر جریان دیر کیم یالغیز دولتی نهادلر مشارکتی‌گه ایمس، بلکیم نهادلرنینگ جواب قیتیریشی، تینیق‌لیک و مسوولیت‌نی بوینیگه آلیش اوچون اهالی نینگ شریک بولیشی‌گه نیاز دیر.
باش قاره‌لاوچلیک دفتری، فساد گه قرشی کوره‌ش کمیسیونی و اداری فساد گه قرشی کوره‌ش عدلی مرکزی نینگ فساد گه توسیق بولیش، تیکشیریش و بوتوغریده بولگن دوسیه‌لرگه دقت قیلیش اوچون عملی ایش‌لرنی انجام بیرگنیدن خرسند میز.
فساد گه قرشی کوره‌شیش اوچون نهادلرنی مبارزه قیلیشی نیاز دیر و ظرفیت توزه‌تیش آرقه‌لی دایمی شیوه ایجاد ایتیله‌دی.
دانمارک و کوریا جمهوریتی، بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ کینگی‌تیریش برنامه‌سی آرقه‌لی افغانستانده نهادلرنی کوچلی قلیش و تورلی فسادلرنی نابود قیلیش اوچون سعی و حرکت‌لریگه دوام بیره‌دی؛ بو مسله اساسی دیر و بوتون اوینچی‌لر آره‌سیده هماهنگ‌لیک و جمعی سعی و حرکت بولیشی کیره‌ک.
ایلگری‌گه بولگن یول‌نی زور بولیشی ممکن، بیراق بیز بو مملکت بیلن فساد گه قرشی کوره‌شیش اوچون یاردم بیریب و بیردم‌لیک ده حرکت قیلگنده بو مقصد گه قول تاپه آله‌میز.
منبع: بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی
یازووچی‌لر:
۱- ناتالیا فینبرگ
ناتالیا فینبرگ دانمارک نینگ افغانستانده‌گی ایلچیسی دیر. او، بو پست گه انتصاب ایتیلگنیدن آلدین، فلسطین نینگ رام الله منطقه‌سیده دانمارک نماینده‌لیگی نینگ باشلیغی صفتیده ایش قیلگن.
خانم فینبرگ، دانمارک تشقی ایشلر وزیرلیگی نینگ ایریم بولیم‌لریده وظیفه انجام بیرگن. او، کامپلای اوگاندا بوییچه دانمارک ایلچیسی و داکای بنگلادیش بوییچه دانمارک ایلچی‌لیگی نینگ اورین باسری صفتیده خذمت قیلگن.
۲- شی تی هو
جناب شی تی هو کوریا جمهورلیگی نینگ افغانستانده‌گی ایلچیسی دیر. جناب شی تی هو کوپ ایشله‌گن بیر دیپلمات دیر و کوریا تشقی ایشلر وزیرلیگی‌ده کمیده ایکی دهه خذمت قیلگن.
۳- عبدالله الدرداری
عبدالله الدرداری، افغانستان بوییچه بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ کینگی‌تیریش برنامه‌سی نماینده‌سی دیر.
او، یو ان دی پی گه قوشیلمه‌سدن آلدین دنیا بانکی نینگ ییریک مصلحتچی‌سی و غربی آسیا بوییچه بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ اجرایی کاتبی نینگ اورین باسری و اقتصادی و اجتماعی کمیسیونی‌ده ییریک اقتصادی ایش بیلرمان صحفتیده ایش قیلگن. جناب الدرداری، سوریه باش وزیری نینگ اورین باسری و برنامه توزه‌تیش کمیسیونی باشلیغی صفتیده فعالیت قیلگن.
عبدالله الدرداری، ییریک کارشناس‌لیک سندینی خلق ارا رابطه‌لر و اقتصاد بولیمیده جنوبی کالیفرنیا بیلیم یورتی و لندن اقتصاد بیلیم یورتی دن قولگه کیلتیرگن. شونینگدیک، او دکتراسینی آمریکا نینگ ریچموند بیلیم یورتی‌ده اقتصاد بولیمیده یکونلنتیرگن.
