محدودیت‌های آموزشی و کاری؛ شماری از زنان در کابل به خیاطی رو آورده اند

پس از فروپاشی حکومت پیشین و بازماندن دختران و زنان از آموزش و کار، شماری از آن‌ها برای فرار از ناخوشی ناشی از ماندن در خانه، به کار در بخش صنایع دستی و خیاطی رو آورده اند. در این گزارش، سلام‌وطندار با ۳۰ زن گفت‌وگو کرده است که پس از روی‌کارآمدن حکومت سرپرست، به آموختن خیاطی رو آورده اند.

نگاهی به وضعیت زنان در افغانستان

در حوزه‌ی اجتماعی، با ۳۰ زن در باره‌ی حق مهر شان، ۱۷ زنی که حق میراث شان را دریافت نکرده اند، ۳۰ دختری که در خانه مورد تبعیض جنسیتی قرار گرفته اند، ۱۸ زنی که شوهران شان چندهمسره اند، ۱۹ زن مطلقه، ۴۱۲ زن که از سوی هم‌جنس شان مورد خشونت قرار گرفته اند و ۳۲۷ زنی که با گونه‌های خشونت در اجتماع روبه‌رو شده اند، گفت‌وگو شده است. بر اساس این یافته‌ها، زنان از حقوق اولیه و اساسی شان در محیط خانه هم محروم اند.

زنان متضرر از گونه‌های خشونت: با گذشت ماه‌ها پرونده‌های ما بررسی نشده است

در نزدیکی دادگاه عالی، زنان زیادی برای پی‌گیری پرونده‌های شان حضور دارند؛ اما بنابر محدودیت‌های خانوادگی و اجتماعی حاضر به گفت‌وگو با ما نشدند. زحل را نیز در نزدیکی دادگاه عالی دیدم؛ او همانند ده‌ها زن دیگر سرگردان و سراسیمه دنبال پرونده‌اش است. «۱۲ سال پیش پدرم گفت اگر در تنور هم بیفتی، باید با این مرد ازدواج کنی.»

شماری از زنان در کابل به کارکردن و کارآفرینی رو آورده اند

این دختران، برای این که از اندوه بودن در خانه و دوربودن از امکانات تحصیلی فرار کنند، در دنیای مجازی حضور پیدا کرده اند و به گونه‌ی آنلاین کار می‌کنند. آن‌ها، در بخش‌های فروش لوازم آرایشی، کتاب و خبرنگاری آنلاین کار کرده و از این طریق به زندگی شان معنا می‌دهند.

کاهش چشم‌گیر میزان درآمد زنان هنرمند در افغانستان؛ «دست‌آورد نداریم»

۱۱ زن نقاش که در این گزارش با آن‌ها گفت‌وگو شده است، می‌گویند که هنر نقاشی، راهی برای بیان افکار، خواسته‌ها، نقدها، زیبایی‌بخشیدن به زندگی و تصویری از گلایه‌ها و شکوه‌های درونی آنان است؛ اما پس از تحولات اخیر در کشور و با وضع محدودیت‌ها بر زنان و نقاشان، نمی‌توانند چهره، اجسام زنده و جنبه‌های انتقادی را، به تصویر بکشند.

یافته‌های سلام‌وطندار از گفت‌وگو با ۳۰ زن؛ ۱۹ تن گفته نتوانسته اند مهر خود را به دست بیاورند

در گفت‌وگویی که سلام‌وطندار با ۳۰ زن در کابل و شماری از ولایت‌ها در باره‌ی گرفتن یا نگرفتن حق مهر شان انجام داده است، ۱۹ تن آن‌ها می‌گویند که نتوانسته اند مهر خود را به دست بیاورند و ۱۱ تن دیگر اما مهر شان را دریافت کرده اند. از این میان، هشت تن آن‌ها با رضایت شوهر و سه تن نیز، با دشواری زیادی توانسته اند این حق شان را به دست بیاورند.

خشونت زن علیه زن؛ از میان ۴۱۲ زن ۸۴ درصد از سوی هم‌جنس خود با خشونت روبه‌رو بوده اند

یافته‌های سلام‌وطندار از نظرسنجی ۴۱۲ دختر و زن در ۲۶ ولایت افغانستان نشان می‌دهد که ۸۴ درصد اشتراک‌کنندگان این نظرسنجی از سوی هم‌جنس خود با خشونت روبه‌رو بوده و ۱۶ درصد دیگر در پاسخ به پرسش‌های این نظرسنجی گفته که هیچ خشونتی تا کنون از سوی هم‌جنس شان ندیده اند.

بررسی میزان خشونت زنان در برابر زنان  

۵۳ درصد از زنانی که از سوی هم‌جنس شان با خشونت مواجه شده اند، گفته ‌اند که بیش‌تر در محیط خانه و ۴۷ درصد دیگر گفته اند که در محیط بیرون از خانه تجربه‌ی اعمال خشونت از سوی هم‌جنس‌شان را داشته‌ اند. ۴۲ درصد  از کسانی که در محیط خانه با خشونت مواجه بوده، گفته اند که این خشونت را در خانه‌ی پدر متحمل شده؛ در حالی که ۵۸ درصد دیگر گفته‌ اند که پس از آغاز زندگی مشترک در خانه‌ی شوهر شان، بر آن‌ها خشونت‌های روانی و فیزیکی اعمال شده ‌است.

یافته‌های سلام‌وطندار از گفت‌وگو با ۱۸ کارمند زن اداره‌های دولتی نشان می‌دهد که آن‌ها «منفک» شده اند

پس از روی‌کارآمدن حکومت سرپرست امارت اسلامی در افغانستان، کارمندان زن در اداره‌های دولتی تا اطلاع بعدی خانه‌نشین شدند؛ اما مسئولان حکومت سرپرست بارها گفته که این زنان منفک نشده؛ بل خانه‌نشین شده اند و به گونه‌ی منظم معاش دریافت می‌کنند.

یافته‌های سلام‌وطندار؛ آموزگاران زن در کودکستان‌ها در وضعیت دشوار اقتصادی به سر می‌برند

سلام‌وطندار با ۱۴ آموزگار زن در کودکستان‌ها گفت‌وگو کرده است که ۱۲ تن در کودکستان‌های دولتی کار می‌کردند و در جریان یک سال پسین از وظیفه‌های شان برکنار شده اند. یافته‌های سلام‌وطندار نشان می‌دهد که همه آموزگاران زن در کودکستان‌ها که در این گزارش با آن‌ها گفت‌وگو شده است، اکنون در وضعیت دشوار اقتصادی به سر می‌برند.

سرگذشت «زنان افغان» در ۲۰۲۳

هم‌زمان با آغاز روزهای نخست سال ۲۰۲۴، اما نمی‌توان از آن چه در ۲۰۲۳ بر زنان افغانستان گذشت، چشم‌پوشی کرد؛ چیزهایی که بخش بزرگی از حقوق زنان در این کشور را گرفته است. به همین دلیل، در این گزارش به ‌سرگذشت زنان افغان بر اساس گزارش‌های پژوهشی و روایتی که رادیو سلام‌وطندار از گفت‌وگو با زنان افغان در ولایت‌های گوناگون کشور تهیه و پخش کرده است، می‌پردازیم.

گفت‌وگو با ۱۶ کارمند زن در ارتش حکومت پیشین؛ زنان برکنارشده با وضعیت بد اقتصادی روبه‌رو اند

سمیرا، یکی از این زنان که در جاده‌های شهر کابل دست نیاز به دیگران دراز می‌کند، می‌گوید که ۱۲ سال در حکومت پیشین در بخش‌های مختلف ارتش ملی وظیفه اجرا کرده و در جریان کار، تحصیلاتش را نیز تا کارشناسی ارشد ادامه داده است؛ اما پس از تغییر نظام، برای نجات فرزندش از گرسنگی به تکدی‌گری رو آورده است.

بررسی وضعیت دانش‌جویان دختر پس از بسته‌شدن دانش‌گاه‌ها

سلام‌وطندار به‌ منظور بررسی وضعیت دانش‌جویان دختر پس از بسته‌شدن دانش‌گاه‌ها در افغانستان، ۳۰۷ دانش‌جو  را در ۲۷ ولایت به ‌عنوان جامعه‌ی آماری هدف بررسی قرار داده تا نمونه‌وار بتواند وضعیت آن‌ها را تحلیل کند. در فرایند این پژوهش، ۳۰۷ دانش‌جو به‌ گونه‌ی آنلاین سهم گرفته و به پرسش‌های پژوهش پاسخ داده است.

دانش‌آموزان دختر فارغ از صنف ششم: امارت اسلامی دروازه‌های مکتب‌های ما را باز کند

سلام‌وطندار با ۲۳ دانش‌آموز دختر فارغ از صنف ششم گفت‌وگو کرده است که ۱۹ تن آن‌ها می‌گویند از این که آموزش شان ناتکمیل خواهد ماند، ناامید اند و چهار تن دیگر برای بازشدن مکتب‌ها به روی شان، ابراز امیدواری می‌کنند. تمامی این ۲۳ دانش‌آموز دختر، از حکومت سرپرست امارت اسلامی، می‌خواهند که دروازه‌های مکتب‌های شان را باز کند.

افغانستان و چالش حقوق‌بگیران؛ کاهش یا افزایش!؟

یافته‌های سلام‌وطندار از گفت‌و‌گو با ۲۱ زن که در حوزه‌های فعال برای زنان کار می‌کنند، نشان می‌دهد که معاش ماهانه‌ی ۱۸ تن آن‌ها کاهش یافته است. دو تن از این زنان که یکی پزشک و دیگری خبرنگار است، می‌گویند که مقدار معاش شان کاهش نیافته است؛ اما در پرداخت آن تأخیر صورت می‌گیرد و تنها یک پزشک زن گفته که تغییری در مقدار معاش ماهانه‌اش نیامده است.

رفتار متفاوت با دختران و پسران؛ «به دلیل بی‌توجهی خانواده، خود را بیگانه می‌پندارم»

سلام‌وطندار در باره‌ی رفتارهای خانواده، با ۳۰ دختر در ولایت‌های مختلف کشور گفت‌وگو کرده است و بیش‌تر این دختران گفته‌ اند که اعضای خانواده‌ با آنان رفتار دوگانه دارند و به پسران خانواده بیش‌تر از دختران اهمیت می‌دهند. از میان این دختران، ۲۲ تن گفته که در خانه مورد تبعیض جنسیتی قرار گرفته اند که این مسئله روی روان آنان تأثیر منفی گذاشته است.