وزیران امور خارجۀ کشورهای آلبانیا، آندورا، آسترالیا، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، کانادا، استونی، آلمان، آیسلند، کوزوو، مالاوی، مغولستان، نیوزیلند، سویدن، تونگا و بریتانیا امروز (جمعه، پنجم حمل/فروردین) یک بیانیۀ مشترک دربارۀ بستهماندن مکتبهای دانشآموزان دختر بالاتر از صنف ششم در افغانستان، صادر کردهاند.
وزیران امور خارجۀ این ۱۶ کشور که همه زناناند، در این بیانیۀ مشترکشان از امارت اسلامی خواستهاند که تصمیم اخیر خود دربارۀ بستن مکتبهای دخترانه را لغو و در آن تجدید نظر کند و به همه دسترسی برابر برای آموزش بدهد.
در بیانیه آمده است که بازگشایی مکتبها در بهار هر سال در افغانستان با امیدهای فراوان میلیونها دانشآموز همراه است تا با همصنفان و دوستان خود دیدار دوباره داشته باشند، روند آموزش را از سر گیرند و گامی دیگری را به سوی پیشرفت بردارند.
در بیانیه گفته شده است: «ما بهعنوان زنان و بهعنوان وزیران امور خارجه، از اینکه دختران دورۀ متوسطه به بالا در افغانستان بهار امسال از آموزش محروم میشوند، عمیقاً ناامید و نگران هستیم. تصمیم امارت اسلامی مبنی بر به تعویقانداختن آموزش دختران دورۀ متوسطه به بالا تا اطلاع بعدی به این دلیل نگرانکننده است که آنها بارها تعهد کردند که مکتبها را بهروی تمام دانشآموزان باز میکنند.»
در بیانیه از امارت اسلامی خواسته شده است که به تعهدات خود در برابر مردم افغانستان عمل کند و به کنوانسیونهایی که افغانستان به آنها پیوسته، پایبند بماند. در بیانیه نوشته شده است: «ما از امارت اسلامی میخواهیم که در تصمیم اخیر خود تجدید نظر و دسترسی مساوی به تمام سطوح آموزش در تمام ولایتهای کشور را تضمین کند. مشکلات عملی در مسیر اجرای یک سیاست آموزشی بدون تبعیض باید برطرف شود.»
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
در بیانیه گفته شده است: «ما از نزدیک ناظر خواهیم بود که آیا امارت اسلامی تضمینهای خود را عملی خواهد کرد یا خیر و ما آنان را براساس عملشان سنجش میکنیم، نه براساس گفتارشان.» وزیران امور خارجۀ ۱۶ کشور افزودهاند که گستره و میزان مشارکت کشورهایشان در افغانستان به عملیشدن تعهدات امارت اسلامی گره خورده است.
براساس بیانیه، دسترسی به آموزش یک حق بشریست که باید هر زن و دختری از آن برخودار باشد و بهطور مشخص آموزش دختران و توانمندسازی زنان به سبب زندهگی بهتر، چالشهای اقتصادی در خانواده را کاهش میدهد و سکویی برای اعمال حقوق اجتماعی و نمایندهگی سیاسی میشود.
در بیانیه آمده است: «زنان و دختران با آموزش خود در راه آبادی، رفاه، صلح، امنیت، عدالت اجتماعی و توسعۀ کشور سهم میگیرند. هیچ کشوری نمیتواند و نمیخواهد از پتانسیل و استعداد تمام مردمش استفاده نکند.»
در پایان بیانیه آمده است حقوق و فرصتهای انکارناپذیری که در دهههای اخیر برای دختران و زنان در افغانستان بهوجود آمده است، باید گسترش یابد و به دختران و زنان باید بهعنوان اعضای برابر جامعۀ افغانستان فرصت داده شود تا امیدهایشان شکوفا شود.
مکتبهای دخترانه سال گذشته پس از رویکارآمدن امارت اسلامی در بیستوچهارم اسد بسته شدند. امارت اسلامی در نخست اجازۀ بازگشایی مکتبهای دخترانه از صنف اول تا ششم را صادر کرد و سپس وعده داد که در سال جدید خورشیدی تمامی مکتبها بازگشایی خواهند شد.
چندی پیش نیز وزارت معارف امارت اسلامی اعلام کرد که در ماه حمل سال ۱۴۰۱ دروازههای تمامی مکتبهای سراسر کشور بهروی دانشآموزان پسر و دختر بازگشایی میشوند. قرار بود مکتبهای دخترانه پس از ماهها تعطیلی روز چهارشنبه، سوم حمل در سراسر کشور بازگشایی شوند، اما وزارت معارف در همان روز اعلام کرد که مکتبهای دورههای متوسطه و لیسۀ دختران تا امر بعدی همچنان بسته میماند.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
در اطلاعیۀ وزارت معارف امارت اسلامی آمده است که هرگاه مطابق شریعت، رسمورواج و فرهنگ افغانی لباس مکتب طرح شود، آنگاه براساس حکم رهبری امارت اسلامی مکتبهای متذکره آغاز خواهد شد.
بستهماندن مکتبهای دخترانه واکنشهای منفی گستردهیی ملی و بینالمللی را بهدنبال داشته است. به تازهگی ایالات متحدۀ آمریکا و متحدان غربیاش، تصمیم امارت اسلامی مبنی بر بازنشدن مکتبهای دورههای متوسطه و لیسه بهروی دختران را محکوم کرده و هشدار دادهاند. وزیران خارجۀ آمریکا، کانادا، فرانسه، ایتالیا، ناروی، بریتانیا و نمایندۀ اتحادیۀ اروپا در یک اعلامیۀ مشترک گفتهاند که این اقدام امارت اسلامی در تضاد با تضمینهای عمومی آنها به مردم افغانستان و جامعۀ جهانی بود.
این اعلامیه روز گذشته (پنجشنبه، چهارم حمل/فروردین) توسط وزارت امور خارجۀ ایالات متحدۀ آمریکا پخش شده است. در اعلامیه آمده که تصمیم امارت اسلامی بهخاطر بستن مکتبهای دخترانه، پس از ماهها تلاش جامعۀ جهانی برای پشتیبانی از آموزگاران و انتظار بازبودن مکتبها برای همۀ دانشآموزان، گرفته شده است.
در اعلامیه نوشته شده است: «این اقدام امارت اسلامی در تضاد با تضمینهای عمومی آنها به مردم افغانستان و جامعۀ جهانی بود. این تصمیم پس از ماهها تلاش جامعۀ جهانی برای پشتیبانی از کمک هزینۀ آموزگاران براساس این انتظار که مکتبها برای همه باز باشد، با توجه به علاقۀ بیشتر دانشآموزان و آموزگاران افغانستان گرفته شد.»
وزیران خارجۀ آمریکا و متحدانش با ابراز «تاسف» گفتهاند که این تصمیم زمانی گرفته شده است که دختران مشتاق افغانستان برای نخستن بار در هفت ماه گذشته به سمت مکتبهای خود میرفتند. آنها از حاکمان کنونی افغانستان خواستهاند که فوری از این تصمیم که عواقبی فراتر از آسیب آن برای دختران افغانستان خواهد داشت، عقبنشینی کنند.