اوتگن بیر ییل‌ده مملکت نینگ اجتماعی و مدنی بولیم‌لریده کوپ اوزگریشلر اورته گه کیلدی. اجتماعی بولیم‌ده کیلگن اینگ بویوک اوزگریش ایسه، جماعه‌ده عیاللر نینگ اورنی اوزگریشی و اولر نینگ فعالیتی قنده‌یلیگی ایدی. قویاش ۱۴۰۰-ییل نینگ دستلبکی ۵ آییده عیاللر سونگی ۲۰ ییل کبی جماعه‌ده فعالیت قیله‌ر ایکنلر و جماعه نینگ تورلی بولیم‌لریده ایش گه مصروف ایکنلر، اسلامی امارت قدرت‌نی قولگه آلیشی بیلن عیاللر گه ینگی چیکلاو یره‌تیلیب و اولرنینگ جماعه ده‌گی حضوری چیکلندی.
عیال حقوق فعال‌لری نینگ سلام‌وطندار گه ایتیش‌لریچه، اسلامی امارت قدرت گه ایریشیدن آلدین، عیاللر سیاسی، ایش، تحصیل، تعلیم حقوقی گه ایگه ایدیلر؛ بیراق اسلامی امارت ینگی قانون‌لر یره‌تیش بیلن عیاللر نینگ اجتماع‌دن اوزاقلشتیرگن.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
عیال حقوق فعالی راضیه بارکزی قویاش ۱۴۰۰-ییل‌نی عیاللر اوچون یخشی ییل بولمه‌گن‌لیگی و قویاش ۱۴۰۰-ییل نینگ اورته‌لریده، اولر اساسی حقلریدن محروم ایتیلگن‌لرینی ایته‌دی. اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «۱۴۰۰-ییل تأسف بیلن یخشی ییل ایمس ایدی. بیز همه نرسه حتی عیاللر نینگ دستلبکی حقوقینی قولدن بیردیک. عیاللر اوچون اختصاص بیریلگن خاتین قیزلر وزیرلیگی لغو بویلب و اورنیده امر معروف ونهی منکر وزیرلیگی ایجاد بولدی.»
جماعه‌ده عیاللر نینگ سیاسی مشارکت و ایش حقی حاضرگچه تعریف بولمه‌گن و اسلامی امارت رسمی‌لری بوتوغریده آیدین‌لیک کیریتمه‌گن. اسلامی امارت دایم جماعه‌ده عیاللر گه سهم بیریش خصوصیده تأکید قیلیب کیلگن. اسلامی امارت سوزلاوچیسی نینگ اورین باسرلریدن بلال کریمی نینگ ایتیشیچه: «ایشله‌یدیگنلر مخصوص جای‌لرده استخدام بولگن‌لر و کیله‌جکلرده نیازلی جای‌لرده عیاللر استخدام قیلینه‌دی، اولر مسلک‌لری اساسیده استخدام بوله‌دیلر هیچ قنده‌ی تشویش یوق دیر.»
عین حالده، قویاش ۱۴۰۰-ییل جریانی‌ده شونینگدیک تحصیلی و تعلیمی بولیم‌لر وقتینچه‌لیک تنزل گه روپه‌رو بولدی، که قیزلر نینگ بیلیم یورت و مکتبلر گه باریشلری اوچون یره‌تیلگن چیکلاولر باعث، اوشبو ایکی بولیم نیچه پیتگچه نابیللی تقدیرده قرار تاپگن ایدی.
دولتی بیلیم یورت‌لر نیچه آی‌دن کیین، قیز و ایرکک اوقووچیلر نینگ درسی تایم‌لری علیحیده باشلنسه؛ بیراق گزارش‌لر اساسیده اوقیتووچیلر و طلبه‌لر گه یره‌تیلگن چیکلاولر، اوشبو قشر نی افغانستان‌دن تحصیلی کیله‌جکلری خصوصیده خواطرلنتیرگن.
دولتی بیلیم یورت طلبه‌لریدن بیری شایسته عمری، گرچند بیلیم یورت گه کیتیش خصوصیده خورسند کورینه‌دی؛ لیکن اوقووچیلر اوچون یره‌تیلگن چیکلاولردن قطاری نی قبول قیلنیمس دیدی. اونینگ ایتیشیچه: «اوزگریشدن کیین طلبه‌لر زیریکیشدی. کیمسه نینگ اوتمیش کبی کیله‌جککه امیدی یوق. اوتمیش‌لرده درس اوقیش اوچون کوپ تلاش قیلر ایدیک، حاضر طلبه‌لر و استادلر اونچه‌لیک قیزیقیشمه‌یدی.»
شونینگدیک ۲۰ ییل‌دن کیین اورته گه کیلگن مسئله‌لردن باشقه بیری ایسه مدنی وضعیت دیر، اوتمیش ۲۰ ییل‌ده مدنیت نینگ کوچلنتیریش اوچون کوپینچه ایشلر صورت تاپدی.
بو ییل بامیان ولایتی‌ده بودا بیلن بیر کیچه دستوری اوتکزیلیشی اوچون رخصت بیریلمه‌دی، شاعرلردن حمایت قیلیش اوچون ادبی برنامه‌لر یولگه قویلمه‌دی و شونیندیک اشوله‌لر گه ایش‌لری گه اوزگریش کیلتیریش اوچون دستور بیریلدی.
شونینگدیک مملکت نینگ تاریخی و مدنی نمادی حساب لنگن نوروز بیرمی نشانلمسلیگی کوتیله‌دی.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
اسلامی امارت بو توغریده ایتیشیچه، اولر نوروز بیرمیدن نشانلمسه‌لرده، لیکن اوشبو مراسم نشانله‌نیشی اوچون توسقینلیک قیلیشمه‌یدی.
شونده‌ی بیرحالده، مدنیتچیلر مدنی مناسبت‌لر نینگ یولگه قویلمه‌یشیدن خواطر بیلدیب ایتیش‌لریچه، ممکلت مدنیتی نی کوچلنتیریش اوچون مدنی ارزشلر نینگ کوچلنیشی کیره‌ک.
اسلامی امارت، مملکت بویلب اجتماعی و فرهنگی تریب کوچه‌یتیریلیشینی تأکید ایتسه‌ده؛ بیراق کوریلسین اولر بیرگن وعده‌لری گه قنچه‌لیک عمل قیلیشه‌دی.
