شماری از دام‌پزشکان، می‌گویند که خشونت و بی‌توجهی در برابر حیوانات به ویژه سگ‌های رهاشده در محیط‌های عمومی، در افغانستان به شدت رایج است. آن‌ها، می‌افزایند که این وضعیت نشان‌دهنده‌ی کم‌بود فرهنگ نگه‌داری و رفتارنکردن درست با حیوانات در میان مردم است.
سلام‌وطندار در باره‌ی خشونت در برابر حیوانات با ۳۸ تن در کابل گفت‌وگو کرده است که نتیجه‌ی آن نشان می‌دهد همه‌ی آن‌ها گواه حیوان‌آزاری در پیرامون شان از سوی کودکان و بزرگ‌سالان بوده اند.
شماری از باشندگان کابل، در باره‌ی افزایش خشونت در برابر حیوانات به ویژه سگ‌ها در خیابان‌ها، می‌گویند که گواه ازبین‌رفتن حیوانات توسط موتر و نادیده‌گرفتن آن توسط رانندگان بوده اند. به گفته‌ی آنان، ایجاد این مشکل تنها محدود به کودکان نیست؛ بل بزرگ‌سالان نیز در این خشونت‌ها نقش دارند.
فیروزه که در منطقه‌ی «خیرخانه»ی شهر کابل زندگی می‌کند و گربه‌ی خانگی دارد، در باره‌ی آزارواذیت حیوانات چنین می‌گوید: «من بیش از حد شاهد حیوان‌آزاری در جامعه‌ی ما بوده‌ام؛ حتا دیده‌ام که موتر را از سر سگ تیر کرده و خود شان رفته اند؛ حتا آدم‌های بزرگ‌سال را دیده‌ام و به نظر من کسی که بالایش ظلم شده باشد، سر حیوانات ظلم می‌کند.»
تهمینه، باشنده‌ی منطقه‌ی «مکروریان» شهر کابل، می‌گوید که علاقه و ترحم بسیاری بر حیوانات دارد و به خوبی از حیوان خانگی‌اش مراقبت می‌کند؛ اما تا کنون بر هیچ حیوانی که در جاده‌ها هستند، کمکی نکرده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
او می‌افزاید: «خیلی حیوانات را دوست دارم؛ یک گربه هم دارم؛ برش نان و غذا می‌دهم و برای واکسین می‌برم؛ ولی تا کنون به حیواناتی که در بیرون در سرک‌ها و کوچه‌ها و پس‌کوچه‌ها هستند، هیچ غذا نبرده‌ام؛ هرچند دلم برشان می‌سوزد.»
همین گونه، جواد، باشنده‌ی منطقه‌ی «سینماپامیر» شهر کابل، با ابراز نگرانی از وضعیت حیوانات خیابانی، به بی‌توجهی حکومت و مردم به این حیوانات اشاره می‌کند و می‌گوید: «حیوانات به ویژه سگ‌ها و گربه‌ها در محیط‌های باز ضعیف و لاغر می‌شوند و کسی به حال شان رسیدگی نمی‌کند.»
افرادی که در این گزارش گفت‌وگو کرده اند، خواستار توجه بیشتر به رفاه حیوانات خیابانی و ایجاد برنامه‌های حمایتی به آنان، اشاره دارند.
زهرا، باشنده‌ی منطقه‌ی «قلعه‌ی فتح‌الله» شهر کابل، نگران وضعیت حیوانات خیابانی است و باور دارد که آن‌ها جزء جدایی‌ناپذیر از طبیعت به شمار می‌روند و به آنان باید توجه جدی صورت گیرد. او در این باره می‌گوید: «آزاردادن حیوانات و بی‌تفاوتی به آن‌ها، بی‌تفاوتی به زندگی است و آن‌ها نیز حق دارند.»
سمیرا، باشنده‌ی منطقه‌ی «خیرخانه»ی شهر کابل، به این باور است که برخی افراد از آسیب‌رساندن به حیوانات لذت می‌برند و این رفتار نادرست نشان‌دهنده‌ی نبود هم‌دلی و احساس مسئولیت در برابر حیوانات بی‌دفاع است.
او، می‌گوید: «مردم از آزارواذیت حیوانات خوش شان می‌آید و هیچ احساس و عاطفه نسبت به حیوانات ندارند؛ مسئولیت که هیچ ندارند و به آن‌ها هیچ مهم نیست که یک حیوان در سرک و کوچه‌ها گرسنه است، مریض است، چه رقم است. هیچ کس در فکر حیوانات نیست.»
فائزه، باشنده‌ی منطقه‌ی «کارته چهار» شهر کابل، می‌گوید که حیوانات در زیست‌گاه طبیعی شان باید زندگی کنند و از زندگی اجبار به دور باشند. «ما به سادگی حیوانات را از زیست‌گاه طبیعی شان خارج کرده و به محیط‌های انسانی می‌آوریم. فکر می‌کنم هر حیوانی در محیط طبیعی خودش خوش‌حال‌تر است. وقتی حیوانات کوچک را در جعبه‌ها یا قفس‌ها قرار می‌دهیم، آن‌ها اهلی می‌شوند؛ ما در واقع آن‌ها را در زندان نگه می‌داریم. دقیقاً این همان احساسی است که من دارم؛ اگر قرار بود حیوان خانگی داشته باشم، ماهی را در آکواریوم نگه می‌داشتم.»
در همین حال، عالمان دین، بیان می‌کنند که در دین اسلام هر موجود زنده‌ای قابل احترام است و آموزه‌های دینی بر اهمیت هم‌دلی و توجه به حقوق حیوانات در جامعه تأکید دارند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
روح‌الله رحیمی، عالم دین، می‌گوید: «از نظر دین اسلام، هر زنده‌جانی قابل احترام است. نظر به دین اسلام، حتا در حدیث آمده است که پیامبر اعظم می‌فرماید که یک سگ زبان خود را کشیده بود و از دست گرمی نزدیک بود بمیرد، یک فرد از چاه آب گرفت و به این سگ داد و باعث عدم مرگ آن سگ شد و پیامبر به او گفت بر تو بهشت است در نتیجه‌ی آب‌دادنت به یک سگ. قرآن گفته که شما انسان‌ها میتوانید از سگ و حیوانات دیگر برای انتقال اموال تان استفاده کنید؛ ولی به شرطی که به آن‌ها رسیدگی کنید و از حد معمول بیشتر سوار نکنید.»
با این حال، روان‌شناسان، قدرت‌نمایی از سوی بزرگ‌سالان، کم‌بود عاطفه در افراد، اختلال‌های ضداجتماعی و تربیت‌نشدن سالم را، از دلیل‌های حیوان‌آزاری می‌دانند. سویتا حبیبی، روان‌شناس، می‌گوید: «قدرت‌نمایی در بزرگ‌سالان که در گذشته‌ها سرکوب شده و این آزارواذیت در حیوانات را به نحوی احساس کنترل می‌کنند و خشونت‌هایی که در کودکی و بزرگ‌سالی تحمل کرده اند و تربیت نادرست و کم‌بود هم‌دلی، اختلالات ضداجتماعی هم باعث این کار می‌‌شود.»
کارشناسان محیط‌زیستی، نیز بر اهمیت حفظ حیات وحش و ارتباط آن با اکوسیستم تأکید دارند. خاطره حسینی، کارشناس محیط‌زیستی، می‌گوید: «حفظ حیات وحش نه تنها به معنای حفاظت از گونه‌ها، بل که حفظ ثبات و تعادل اکولوژیکی است. حیات وحش جزء جدایی‌ناپذیر از محیط زیست بومی ما است و ارتباط مستقیم با سلامت کلی اکوسیستم دارد.»
با این همه، نعمت‌الله بارکزی، مشاور امور فرهنگی شهرداری کابل، از گردآوری ۲۵ هزار سگ از محیط‌های عمومی خبر می‌دهد. «سال گذشته ۲۵ هزار سگ را جمع‌آوری کردیم و به ساحه‌ی گزک انتقال دادیم. سگ‌های ماده را رحمش را کشیدیم و سگ‌های نر را عقیم‌سازی کردیم و سگ‌های ملوث به سگ دیوانه را به شکل معیاری از بین می‌بریم.»
گفتنی است که حیوان‌آزاری به عنوان یکی از مسائل جدی و نگران‌کننده در جوامع مختلف، همواره وجود داشته و این در حالی است که انسان‌ها همواره در پی ساختن جهان بهتر برای خود هستند و حیوانات به عنوان موجودات بی‌‌پناه، اغلب مورد توجه جدی قرار نمی‌گیرند.
