سلاموطندارنینگ هېچ قچان مسئول موسسهلر تامانیدن رویخط گه آلینمهگن ۱۹ نفر عیال صنعتکار بیلن آلیب بارگن صحبتلری شونی کورستهدی کی، بو عیاللر تیگیشلی رویخط گه آلیش موسسهلری حقیده بیخبر بولگنی سببلی، اوشبو موسسهلرنینگ دستورلری و قۉللب-قوتلاوچی امتیازلریدن محروم قالیشگن.
سلاموطندارنینگ افغانستانده عیاللر سودا و صناعت اتاقی بیلن اۉتکزگن صحبتی شونی کورستهدی کی بو نهاد صناعت کار و تدبیرکار عیاللرنی تنیش اوچون کېنگ قمراولی تېکشیرو گه ریجهسی یوق؛ بیراق عوضیده خبردارلیک قیلیش اوچون وقتینچهلیک کمپاینلرنی اۉتکزهدی؛ بیراق اوشبو گزارشده صحبت قیلگن عیاللر بو کمپاینلردن خبرسیزلیکلرینی ایتگنلر.
اوشبو گزارشده ۱۹ عیال بیلن صحبت قیلینگن، اولر مونچاق توقیش، کییم تیکیش، اویمهکارلیک، چرمه تیکیش همده اوی شرایطیده آزیق-آوقت محصولاتلری تیارلش ساحهلریده فعالیت یوریتماقده. بو عیاللرنینگ ایتیشیچه، ایشلری جوده هم قیین بولسهده، بیراق بازار یوقلیگی و نرخی کملیگی باعث، قول صناعتلرینی ساتیش بیلن عایله و تیریکچیلیک اساسی احتیاجلرینی تأمینلهی آلمهیدیلر.
کابللیک ۱۸ یاشر زحل، تعلیمدن محروم قالگن قیزلردن بیری و قول صناعتینی ایشلب چیقریش بیلن عایلهسینینگ احتیاجلرینی تأمینلهیدی. او شوندهی دیېدی: «مونچاق توقیش، چنته تیکیش و قول صناعتی ایشلری بیلن مصروف من. باشقه ایشیم یوق. بیز گه یاردم بیرسینلر یا که جهازلریمیزنی ساتیش گه همکارلیک قیلسینلر، پول مصرف قیلیب بولرنی تیارلهگن میز.»
پروان یشاوچیسی ۱۷ یاشر عارفه، ایکی ییلدن بیری اوی آوقتلرینی تیارلش بیلن شغلنماقده. او رسمی ایشچی صفتیده تنیلمهگنی سببلی کېلهجگیدن خواطر بیلدیرهدی. اونگه کوره: «هر کیم ترقی قیلیشنی اېستهیدی، کورگزمهلر گه اشتراک ایتیشنی خواهلهیدی، شونینگ اوچون ثبت بولیشیمیز کېرهک. اېندیلیکده عیاللر اوچون شرایط بیر آز قیین؛ بیز هم تلاش قیلماقدهمیز و بیزنی قۉللب-قوتلهسینلر.»
لغمان یشاوچیسی ۳۶ یاشر سونیا، آلتی ییلدن بیری تیکوچیلیک بیلن احتیاجلرینی تأمینلب کیلماقده ایتیشیچه، محصولاتلرینی ساتیش اوچون سودا اصولیدن خبرسیزلیگی طفیلی کوپ مجاز تاپه آلمهگن. او شوندهی دیېدی: «آلتی ییل بولهدی تیکوچیلیک قیلهمن، مونچاق توقیش و مهرهدوزلیک قیلهمن؛ کوپ قیین؛ چونکه مجاز تاپه آلمهیمیز، اویده ایشلهیمیز، محصولاتنی ساتیش اوچون مجاز تاپیشیمیز کېرهک.»
گزارشده اشتراک ایتگن عیاللرنینگ ایتیشیچه، قۉللب-قوتلنگن حالده، عایلهلرینینگ اقتصادی یانیده، محلی و ملی اقتصادیات رواجلنیشی بولیمیده هم سیزیلرلی رول اوینشلری ممکن.
کابللیک ۲۵ یاشر عاطفه و پنجشیرلیک ۲۸ یاشر مروارید، عایلهلرینینگ سرپرستی بولگن ایکی قیز، باغلیق ارگانلردن ایشلرینی قۉللب-قوتلشنی سورهیدیلر.
عاطفه شوندهی دیېدی: «مونچاق توقیمن. ثبت بولسک یخشی بولردی. دولت تامانیدن قۉللب-قوتلنمسلیک سببلی عیاللر ایشیگه سلبی تأثیر قویگن. بیزنی تن آلسهلر و همکارلیک قیلسهلر، بیر ایرکک کبی ایشلب و اقتصاد رواجلنیشی گه حصه قوشه آلهمیز.»
مروارید هم فکرینی شوندهی بیان قیلهدی: «ایشیمیز قول صناعتی دیر؛ اوی کییملرینی تیکهمن. حمایت قیلسهلر خورسند بولهمیز و دولت اوچون هم قووانچ دیر – افغانستان عیاللری ایرککلر قطاریده ایشلسه، حمایت قیلسینلر؛ چونکه اوزیم عایله سرپرستی من.»
اقتصادشناسلر و عیال حقوقی فعاللری، ملی و محلی اقتصاد رواجلنیشی اوچون عیاللرنینگ رولی مهم دیب ایتیشلریچه، حکومت مناسب ریجهلری بیلن تدبیرکار عیاللرنی قۉللب-قوتلهی آلهدی.
اقتصاد شناس عبدالنصیر رشتیا بو توغریده فکرینی شوندهی بیان قیلهدی: «باشقه مملکتلرده کیچیک و اورته ایشلر ایچکی ناخالص تولیدلرنی تشکیل بیرهدی و هم ایش فرصتلرینی یرهتیش و مملکتلرده اساسی رول اوینش سبب بولگن. حکومت مالی منبع اورگهتیش و بازار قیدیریش بیلن بوندهی ایشلریدن حمایت ایتیب بیلهدی.»
عیال حقوقی فعالی تهمینه منگلنینگ ایتیشیچه: «آزیق-آوقت، شیرینلیک و قول صناعتی بولیمیده فعالیت آلیب بارهیاتگن عیاللر، بیمه، قانونی قۉللب-قوتلنمسلیک و محصولاتلرینی ساتیش اوچون بازار یوقلیگی کبی معمالر بیلن روپهره دیر. ایش امنیتلری یوق و چیککن زحمتلری انابت گه آلینمهیدی.»
برچهسی بیلن، افغانستانده عیاللر سودا و صناعت اتاقی همده ایشلاوچیلر صنفی اتفاقی مسئوللری، عایلهلرنینگ اقتصادینی تأمینلهیدیگن عیاللر قۉللب-قوتلنیشیگه تأکیدلهیدیلر. اولر گه کوره، دولت و نادولت نهادلرده ثبتنام قیلیشدن خبرسیزلیگ، بو عیاللرنینگ کوپینچه نرسهلردن محروم قالیشیگه سبب بولگن.
افغانستان ایشلاوچیلر صنفی اتفاقی باشلیغی رازمحمد احمدی شوندهی دیېدی: «افغانستان ایشلاوچیلر صنفی اتفاقی مرکزی کینگشی، مملکت مقیاسیده ایشلاوچیلر حقوقیدن دفاع قیلیش اوچون ایشلهیدی، هردایم تدبیرکار عیاللر قۉللب-قوتلنیشی اوچون مثبت فکرلرینی بیلدیریب و کنفرانسلر، تلویزیونلر و باشقه یېتکرمهلرده بولردن حمایتینی بیلدیرگن.»
افغانستانده عیاللر سودا و صناعت اتاقی مدیره هیئت سرپرستی فریبا نصیرینینگ ایتیشیچه: «ثبت نام قیلیشدن خبرسیزلیک، کوپینچه ایشلهیدیگن، زحمت چیکهدیگن عیاللر، حتا احتیاجلرینی تأمینلهی آلمسلیککه سبب بولگن. عیاللرنی قۉللب-قوتلاوچی نهادلر ثبت نام قیلگن و رسمی تجارتی بولگن عیاللرنی حمایت قیلهدی. یخشی ایشلهیدیگنلر ثبت نام قیلیش اوچون مسجدلر و مردمی کینگشلر آرقهلی خبردارلیک قیلهمیز و اولر بیزنی حمایتی دستورلریمیزدن فایدهلنسین دیب.»
خلقارا تشکیلاتلرنینگ گزارشلریگه کوره، افغانستاندهگی عیاللر اقتصاد اینیقسه سودا ساحهسیده اېنگ آز سهمی بولگن.
