حاملهدارلیک عیال نینگ حیاتیدهگی مهم و نازک دور بولیب آنه و جنین سلامتلیگی اوچون اولر گه علیحده اعتبار بیریشنی طلب قیلهدی. حاملهدارلیک پیتیده عیاللر نینگ تنهسی اولر نینگ سلامتلیگی اوستیگه تأثیر قیلهدیگن درجه ده اۉزگریشنی تجربه قیلهدی.
حاملهدارلیک دنیا گه ینگی حیات کېلتیریشنی افاده قیلسه ده؛ بیراق افغانستاندهگی عیاللر حاملهدارلیک حتا باله دنیا گه کېلتیریشلریدن سۉنگ سلامتلیکلرینی قولدن بیریش خوفی بیلن روپهره بولهدیلر.
سلاموطندار، حاملهدارلیک و باله دنیا گه کېلتیرگنیدن کېین طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمهگن ۳۳ عیال بیلن صحبت اۉتکزگن.
اوشبو عیاللر، طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمسلیک و یخشی دم آلالمسلیک چقهلاقلری نینگ قولدن بیریش، چقهلاق نینگ فلج بولیشی همده جسمانی و روحی کسللیکلر گه چلینیشلری گه سبب بولگنلرینی اېتهدیلر.
اوشبو ۳۳ عیال دن ۶ نفری، حاملهدارلیک پیتیده طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمسلیکلری طفیلی چقهلاقلرینی قولدن بیرگنلر، اولردن بیری نینگ چقهلاغی فلج دنیا گه کېلگن و باشقه ۲۶ نفری جسمانی کسللیکلر گه چلینگنلر.
بو گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن ۳۳ عیال دن ۱۱ نفری آگاهیسیزلیک، سکیز نفری اقتصادی قیینچیلیک و باشقه ۱۴ نفری اوی ایشلری اولر گه تحمیل بولیشنی، حاملهدارلیک و چقهلاق دنیا گه کېلتیریش دن سۉنگ طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمسلیک اصلی عاملی عنوان قیلهدیلر.
بیش باله آنهسی مرینا و تورت باله آنهسی ۳۰ یاشر فریبا، چقهلاقلرینی دقتسیزلیک و طبی امکانیتلردن آگاهیسیزلیکلری اوچون قولدن بیرگنلرینی معلوم قیلهدیلر.
مریا نینگ کوپهیتیریشیچه: «چقهلاغیمنی قولدن بیرگنیمدن تورت آی اۉتماقده، چقهلاق دنیا گه کېلتیریش کونیده اوی ده کیر یوماقده اېدیم، بیر دنیگه آغریق تاپیب و مینی کیلینیکّه آلیب باردیلر، چقهلاغیمنی قولدن بیردیم، آغیر ایش اۉزیم و چقهلاغیم گه ضرری بولگنینی بیلسم اېدیم آغیر ایش قیلمهی و چقهلاغیمدن مراقبت قیلر اېدیم.»
فریبا گه کوره: «باشیم آغریب و کوپ دارو استعمال قیلر اېدیم حاملهدار بولگنیمدن خبریم یوق اېدی، دارو استعمال قیلیش اوچون چقهلاغیمنی قولدن بیردیم، در حقیقت اۉزیم بیفرق اېدیم تېکشیرمهدیم و چقهلاغیمنی قولدن بیردیم.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
حاملهدار عیاللر سلامتلیکلری اوچون مناسب آوقتلنیب و طبی امکانیتلردن فایدهلنیشلری کېرهک.
گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن سکیز عیال نینگ ایتیشلریچه، اقتصادی قیینچیلیک و عایله دهگی ایرککلر نینگ آزیق-آوقت و حاملهدارلیک پیتیدهگی احتیاجلرینی تأمینلهی آلمسلیکلری اوچون کوپ قیینچیلیک بیلن دوچ بولگنلر.
حاملهدارلیک پیتیده اقتصادی قیینچیلیک باعث یخشی آوقتلنه آلمسلیک و طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمهگنیدن نالیدی گلجان: «اقتصادی قیینچیلیک باعث یعنی چقهلاق دنیا گه کېلتیرگنیمدن بیر هفته دن سۉنگ، گلدوزلیک قیلدیم اوستیگه باسیم کېلدی کوزلریم ضعیف بولدی حتا توغیش یقینیده دم آلسم اېدیم شفاکار ایشلش گه رخصت بیرمهگن اېدی، اوشه دقتسیزلیک باعث حاضرگه قدر کوز آغریق من و کوزیم ضعیف بولگن، چقهلاق دنیا گه کېلتیرگنیمدن کېین اونی یخشی آوقتلنتیره آلمهدیم.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
بو عیاللردن باشقه بیری سلیمه گه کوره: «اقتصادی قیینچیلیک باعث حتا توقیزینچی آی گه قدر تیکووچیلیک قیلیش گه مجبور اېدیم دم آلمهدیم، کییم یوویش، آوقت پیشیریش کبی اوی ایشلرینی اۉزیم قیلردیم، چقهلاق دنیا گه کېلتیریش دن ایکّی کون اول تندور گه نان پیشیردیم و چقهلاق دنیا گه کېلگنیدن کېین تورت یا ده بیش کون دم آلدیم و کېین ایسه توریب ایشلش گه مجبور بولدیم.»
شونینگدیک، اوشبو گزارش ده صحبت اۉتکزگن عیاللردن باشقه بیری مژده حاملهدارلیک پیتیده اقتصادی قیینچیلیگی حقیده بوندهی دیېدی: «اقتصادی قیینچیلیگیمیز کوپلیگی اوچون اوی دن تشقری باریب ایشلش گه مجبور من و هم اوی ایشلرینی قیلیش گه، شفاکارلر عملیات قیلیب چقهلاق نی آلیش گه مجبور بولدیلر چونکه چقهلاق جوده هم ضعیف اېدی. نه یخشی دم آلردیم و نه هم یخشی آوقتلنردیم هر کونی ایرتهلب دن آخشم گه قدر و حتا کیچهلر ایشلر اېدیم.»
افغانستانده عیاللر حتا حاملهدارلیک پیتیده اوی ایشینی قیلیش گه مجبور دیر، بو ایش اولر نینگ سلامتلیگی و چقهلاغی اوستیگه سلبی تأثیر قوییشی ممکن. بو قدیمی فکر-ملاحظهلر و حاملهدار پیتیده اولر نینگ احتیاجلریدن آگاهیسیزلیک اولر نی جسمانی و روحی قیینچیلیک بیلن دوچ قیلگن.
فاریاب ولایتی پشتونکوت تومنی یشاوچیسی هنگامه نینگ ایتیشیچه: «ایکّی بالهم بار و قیشلاق ده یشهی من قیین آنهم قیین آتهم بیلن بیرگهلیکده یشهیمیز، حاملهدارلیک پیتیده شاقه ایشلرنی قیلر اېدیم و قیین آنهم قنار سامانینی کوتاریب و سامانخانه ده بوشهتیشنی اېستهدی کېین ایسه چقهلاغیم سقط بولدی، خونریزلیک تاپیدم و دم آلمهدیم شفاکارلر اوچ کون بستری قیلدیلر و کېین ایسه اوی باردیم و بیر کون دم آلیشدن سۉنگ اوی ایشلرینی قیته دن اۉزیم قیلدیم.»
قندوز یشاوچیسی زهرا گه کوره: «حاملهدارلیگیمدن آلتی آی اوتمهگن اېدی حولیمیزده خشت بار اېدی اولرنی باشقه جای گه انتقال بیرماقده اېدیم و آغریق تاپتیم و نهایت کوچهیب و کوپ قیینچیلیک بیلن دوچ بولدیم، شفاکار گه مراجعت قیلدیم، شفاکار آغیر یوک کوتاریشینگ باعث چقهلاق سقط بولگنینی اېتدی.»
حاملهدارلیک عیال نینگ حیاتیدهگی مهم و نازک دور بولیب آنه و جنین سلامتلیگی اوچون اولر گه علیحده اعتبار بیریشنی طلب قیلهدی. حاملهدارلیک پیتیده عیاللر نینگ تنهسی اولر نینگ سلامتلیگی اوستیگه تأثیر قیلهدیگن درجه ده اۉزگریشنی تجربه قیلهدی.
بو گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن ۲۶ عیال، حاملهدارلیک و چقهلاق دنیا گه کېلتیرگنلریدن سۉنگ طبی امکانیتلردن فایدهلنه آلمهی و حاضر ساغلیق قیینچیلیگی بیلن روپهره بولگنلرینی اېتهدیلر.
۳۰ یاشر شگوفه نینگ ایتیشیچه: «بیرینچی حاملهدارلیک پیتیده اۉزیمدن یخشی مراقبت قیلمهدیم. حاملهدارلیک دن آلدین قیلهدیگن ایشلرنی حاملهدارلیک پیتیده هم قیلر اېدیم، مثال اوچون مناسب آوقتلنمسلیک، ترتیبلی اوخلهمسلیک. آغیر ایشلرنی هم قیلر اېدیم آغیر ایش پیتیده بیل آغریق بولیشیمنی سېزدیم.»
بیش باله آنهسی سکینه گه کوره: «حاضرگی کونده مینگ تکلیفیم بار، بیل، بویرهک و باش آغریق من، روحی قیینچیلیک تاپیلگن، بیران کون ضُعف قیلهمن، بیران کون اعصاب خراب بولهمن. اۉزیم گه اعتبار قیلسم اېدی آلتی آیلیک چقهلاق نی قولدن بیرمس اېدیم یا که بو قیینچیلیکلر گه چلینمس اېدیم.»
نسایی ولادیی شفاکارلری، عیاللر حاملهدارلیک پیتیده طبی امکانیتلردن فایدهلنیب و ترتیبلی طرزده شفاکار گه مراجعت قیلیشی درکار. آنه و چقهلاق نینگ سلامتلیگی اوچون باسقیچلی تېکشیرو، مناسب آوقتلنیش، جسمانی و روحی مراقبت بولیشلری کېرهک دیېدیلر.
اوشبو شفاکارلر نینگ ایتیشلریچه، عیاللر حاملهدارلیک و توغیشلریدن سۉنگ هم شاقه ایشلرنی قیلمسلیکلری لازم.
نسایی ولادی شفاکاری عاطفه بارکزی نینگ ایتیشیچه: «عیاللر حاملهدارلیک پیتیده کوپ قیینچیلیک نی تجربه قیلهدی، جدی مراقبت بولیشی درکار، بو مراقبتلر یخشی دم آلیش، شاقه ایشلرنی قیلمسلیک و یخشی آوقتلنیش دیر.»
نسایی ولادی شفاکارلریدن باشقه بیری سونیتا گه کوره: «حاملهدار بیر عیال مراقبت بولیشی لازم حتا حاملهدارلیک دن آلتی آی اول اۉزی و چقهلاق نینگ سلامتلیگی اوچون طبی تیارگرلیک کوریشی لازم، طبی امکانیتلردن فایدهلنیلمسه چقهلاق ضعیف بولیب و وقت نی تولدیرمسدن دنیا گه کېلیشی ممکن.»
خلقارا ساغلیقنی سقلش تشکیلاتی، افغانستانده هر ایکّی ساعت ده بیر عیال توغیش یا ده حاملهدار پیتیده وفات اېتیشلرینی بیلدیرگن بولسه ده؛ بیراق ساغلیقنی سقلش وزیرلیگی مسئوللری بو سۉزلرنی رد اېتیب ایتیشلریچه، سۉنگی بیش آی ایچیده ۳۰۰ عیال توغیش پیتیده وفات اېتگنلر که اۉتگن ییللر گه نسبتن آنهلر و چقهلاقلر نینگ اولیمی کمهیشیدن درک بیرهدی.
اسلام امیرلیگی ساغلیقنی سقلش وزیرلیگی سۉزلاوچیسی شرافت زمان، ساغلیق مرکزلرده عیاللر گه وقتیده دقت قیلینمسلیکنی اولر نینگ اولیم اصلی عاملی عنوان قیلهدی.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «کوپینچه پیتلر خلقارا ادارهلر ناتوغری معلوماتلرنی شریک قیلهدی، افسوس بیلن خلقارا ساغلیقنی سقلش تشکیلاتی نینگ معلوماتی توغری اېمس و اساسسیز دیر و افغانستان ساغلیقنی سقلش وزیرلیگی بوتوغریده کوپ خذمت کورستگن یالغیز نسایی ولادی بولیمیده ۳۵۰ کسلخانه قورگن و باشقه ۲۸۸ کسلخانه نینگ قوریش گه قرار قیلگن، اۉتگن بیش آی ایچیده یالغیز ۳۰۰ عیال وفات اېتگن و آنهلر و چقهلاقلر نینگ اولیمی کمهیگن سببی هم یخشی خذمت کورسهتیش و آنهلر نینگ وقتیده کسلخانه گه مراجعت قیلیشی دیر.»
توغیش پیتیده آنهلر و چقهلاقلر نینگ اولیمی و حاملهدار عیاللر نینگ ساغلیق قیینچیلیگیدن عینحالده خواطر بیلدیریلماقده که چېگره بیلمس شفاکارلر تشکیلاتی نینگ معلوماتی اساسیده، افغانستان ساغلیق بولیمیده بویوک قیینچیلیکلر بیلن روپهره دیر.