سلاموطندارنینگ مملکت ۱۱ ولایتیده قشلاق و شهرلیک بولگن ۴۷ اوسمیر بیلن اۉتکزگن صحبتی اساسیده، قیشلاقدهگی اوسمیرلر شهرلیک اوسمیرلر گه نسبتن اوقیش قیینچیلیگی بیلن دوچ دیر.
بو گزارشده، قیشلاق و شهرلرده اوقیش خذمتلری فرقینی انیقلش اوچون، شهرلیک ۲۰ اوسمیر و قیشلاقلیک ۲۷ اوسمیر بیلن صحبت قیلینگن.
قیشلاقدهگی اوسمیرلر، کوپراق توقیزینچی صنفدن یوقاری مکتبلر، مرکزلر یوقلیگی و تعلیم امکانیتلری آزلیگی بیلن روپهره اېکنلرینی اېتگنلر.
قیشلاقلیک ۲۷ یاشدن ۱۳ نفری، تیریکچیلیک قیلهدیگن منطقهلریده تعلیمی مرکزلر یوقلیگینی اېتگنلر، اولرنینگ توقیز نفری مکتب باریش اوچون ساعتلرچه یول یوریشلرینی معلوم قیلگنلر. اوشبو یاشلر آرهسیده یالغیز بیش نفری مناسب تعلیم امکانیتلریدن فایدهلنماقدهلیکلرینی بیلدیرگنلر.
بدخشان ولایتی «اوگر بالا» تومنی یشاوچیسی ۱۸ یاشر احمد گه کوره، تومنلریده توقیزینچی صنفدن یوقاری مکتب یوقلیگی طفیلی اوقیشدن محروم قالگن.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «اوگر بالاده توقیزینچی صنفدن یوقاری مکتب یوق، شونی اوچون توقیزینچی صنفدن یوقاری اوقیش گه دوام بیره آلمهیمیز. فیضآباد مرکزی گه باریب اوقیشیمیز لازم، اویدن مکتبگه قدر باریب-کېلیش اوچون سکیز ساعت یول یوریشیمیز کېرهک.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
شونینگدیک، بادغیس ولایتی خارستان قیشلاغی یشاوچیسی ۱۶ یاشر احمدنینگ ایتیشیچه، محلهلریدن مکتب اوزاق بولگنی و ترانسپورت یوقلیگی طفیلی، ترتیبلی طرزده اوقیشی گه دوام بیره آلمسلیگیگه سبب بولگن.
اونگه کوره: «یشش اویمیز مکتبدن قریب ایکّی یریم ساعت اوزاق دیر و ترانسپورت هم یوق؛ کمبغللیک و اقتصادی قیینچیلیک اوچون مکتب درسلرینی یخشی اوقی آلمهیمن؛ چونکه امکانیتیمیز یوق دیر.»
باشقه تاماندن، شهرلردهگی اوقووچیلر تعلیم امکانیتلریدن راضیلیک بیلدیریب ایتیشلریچه، یشش اویلریدن مکتب اونچهلیک اوزاق اېمس همده کتابخانه و انترنت کبی اوقیش امکانیتلریدن فایدهلنه آلهدیلر.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
بلخ مرکزی مزارشریف شهریده ۱۱-صنف اوقووچیسی و ۱۷ یاشر محمدنصیر، اوقیش امکانیتلریدن یخشی فایدهلنماقدهلیگینی معلوم قیلهدی. اونینگ ایشانچی گه کوره: «مکتبدن سۉنگ کورس هم بارهمن؛ انگلیسچه گه قیزیقهمن و کمپیوتر گه هم؛ چونکه کېلهجکده ایش تاپیش و انگلیس فاکولتهسی و کمپیوتر اوچون جوده مهم دیر.»
کابل شهریده ۱۲-صنف اوقووچیسی الیاس دانش، شخصی و اجتماعی ترقیات اوچون شهردهگی قولیلیکلرنی اونملی دیب و کېلهجکده غایهلری گه ایریشیش یول اتهیدی. اونینگ کوپهیتیریشیچه: «کابل شهریده امکانیتی یخشی بولگن کوپینچه کتابخانهلر و کورسلر بار؛ ملَکهلی اوقیتووچیلری بار اینیقسه کانکور و انگلیسچه کورسلریده، ولایتلر گه نسبتن صفتلری یخشی دیر.»
شو بیلن بیرگه، شهرلیک و قیشلاقلیک اوسمیرلردن بیرقطاری، مکتبلرده مسلکی اوقیتووچیلر آزلیگینی قۉشمه قیینچیلیکلریدن اتهب بیر اوقیتووچی نیچه مضمون درس بیریشینی اېتهدیلر.
کاپیسا مرکزی محمودراقی شهری یشاوچیسی ۱۷ یاشر احمدفریدون و فاریاب ولایتی قیصار تومنی یشاوچیسی نجیبالله، یشش اویلریدن مکتبلر اوزاق بولیشیگه علاوه؛ بوتون مضمونلری اوچون مسلکی اوقیتووچی یوقلیگینی اېتهدیلر.
احمدفریدوننینگ کوپهیتیریشیچه: «تورت مضمون نی یالغیز بیر اوقیتووچی درس بیرهدی. استادلر مسلکی اېمس و کوپینچهلری مسلکلری گه ضد مضمونلرنی درس بیریشهدی.»
نجیبالله گه کوره: «مکتبلریمیزدهگی اوقیتووچی مسلکی اېمس؛ مسلکی اوقیتووچیلر یوقلیگی طفیلی ایریم قیینچیلیکلر بیلن دوچ میز.»
اجتماعی مسئلهلر بیرمانی راشد صدیقینینگ ایتیشیچه، قیشلاق و شهرلرده تعلیم امکانیتلریدن فایدهلنیش فرقلی بولگنی، اوقووچیلر آرهسیده اوقیش انگیزهسی کمهیشیگه سبب بولهدی. اونگه کوره: «اوقووچیلردن اوقیش فرصتینی آلیب و مملکتنی سوادسیز جمعیت گه ایلنتیریشی ممکن.»
تعلیم و تربیه ایش بیلرمانی ناهید عنایتنینگ ایشانچی گه کوره، شهرلر و قیشلاقلرده تعلیم امکانیتی تېنگ بولمهگنی قیشلاقلیک ییگیتلرنینگ بیلیم یورتلر گه یول تاپه آلمسلیگیگه سبب بولیب و اولر آرهسیده ایشسیز بولگنلر سانی کوپهیگن. اونینگ ایتیشیچه: «بو موضوع طفیلی شهرلیک یاشلر اقتصادی و ایش فرصتلریدن یخشی فایدهلنیشی گه سبب بولهدی و قیشلاقلیک ییگیتلر بو کبی فرصتلردن فایدهلنه آلمهی و آرهلریده ایشسیز بولگنلر سانی کوپهیشیگه باعث بولهدی.»
سرپرست حکومت معارف وزیرلیگینینگ معلوماتی اساسیده، حاضرگی کونده افغانستان مقیاسیده ۱۸ مینگ ۳۰۰ دولت مکتبی فعال دیر و سۉنگی اوچ ییلده افغانستاننینگ تورلی شهرلری و قیشلاقلریده ۳۰۰ ینگی مکتب، سواد اورگهتیش مرکزلری و محلی صنفلر قوریلگن.
سرپرست حکومت معارف وزیرلیگی سۉزلاوچیسی منصوراحمد حمزهنینگ ایتیشیچه، حکومت یشاوچیلر اۉرتهسیده تعلیم امکانیتلرینی تېنگلشتیریش اوچون سعی-حرکت قیلماقده. اونگه کوره: «اۉتگن ییللرده سواد اورگهنیش اوچون قریب ۱۳ مینگ اوقووچی جذب بولگن اولر ارا قریب بیش مینگ اوقووچی یالغیز اۉتگن ییلده مکتبلر گه شامل بولگنلر.»
شهرلر و قیشلاقلرده اوقیش امکانیتی فرقلی بولیشی همده شهر و قیشلاقلردهگی مکتب و عالی درگاهلرده تعلیم صفتی پسلیگی، انچه ییلدن بیری افغانستاننینگ تعلیمی تېزیمیدهگی کتّه معمالردن سنلهدی و تعلیم و تربیه ایش بیلرمانلرینینگ ایشانچی گه کوره، تعلیم تېزیمینی تېنگلشتیریش اوچون بو فرقلر گه چېک قوییلیشی کېرهک.