شیوه یا سبک زندگی سالم شامل تغذیه‌ی متوازن، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی، مدیریت استرس و تنظیم فعالیت‌های روزمره می‌شود. سلام‌وطندار به منظور بررسی این شیوه‌ی زندگی میان جوانان، با ۳۶ جوان در ولایت‌های جوزجان، فاریاب، بامیان، بادغیس، لغمان، بلخ، هرات، تخار و کابل، گفت‌وگو کرده است.
از میان این جوانان، ۲۱ تن گفته اند که زندگی منظمی دارند و فعالیت‌های روزمره‌ی شان را با دقت انجام می‌دهند؛ در حالی که ۱۵ تن دیگر افزوده اند که به دلیل چالش‌هایی مانند شرایط اقتصادی یا کم‌بود فرصت، از سبک زندگی سالم فاصله گرفته اند.
جوانان گفت‌وگوشده در این گزارش، بر اهمیت خوراکی‌های سالم، فعالیت‌های منظم بدنی و روابط اجتماعی، تأکید کرده اند. هم‌چنان، شماری از این جوانان استفاده‌ی خوراکی‌های سالم و مناسب را برای داشتن زندگی بهتر مهم می‌دانند و به رعایت این نکته در وعده‌های غذایی خود اشاره می‌کنند.
هدیه، باشنده‌ی فاریاب که به مصرف خوراکی‌های سالم برای بهبود سلامت خود اهمیت می‌دهد، می‌گوید: «در برنامه‌ی غذایی، ما روزانه از انواع غذاهای سالم استفاده می‌کنیم؛ مانند برنج، گوشت، منتو و لوبیا بیشتر استفاده می‌کنیم و در مواقع خاص از غذاهای بیرون نیز بهره می‌گیریم.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
حمیرا، باشنده‌ی بادغیس، نیز که به مصرف خوراکی‌های سالم برای بهبود سلامت خود اهمیت می‌دهد، می‌گوید: «برنامه‌ی غذایی من عمدتاً شامل غذاهای سالم مانند برنج و حبوبات است و گه‌گاهی از غذاهای فست‌فود و بیرونی نیز استفاده می‌کنم.»
در میان این جوانان، برخی بر اهمیت فعالیت‌های بدنی برای داشتن زندگی سالم تأکید می‌کنند و هر روز با انجام فعالیت‌های بدنی، زندگی خود را شاداب‌تر می‌کنند.
شبنم، باشنده‌ی بلخ که به ورزش علاقه‌مند است، در باره‌ی عادت‌های ورزشی خود می‌گوید: «به طور روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به پیاده‌روی می‌روم و نزدیک به سه روز در هفته به باش‌گاه می‌روم و تمریناتم را انجام می‌دهم. فعالیت ورزشی مورد علاقه‌ام فوتبال است.»
رحمت‌الله، باشنده‌ی فاریاب، نیز که به ورزش علاقه‌مند است، در باره‌ی عادت‌های ورزشی خود می‌گوید: « ورزش، بخشی اساسی زندگی است و باید به آن توجه کنیم. من شخصاً در این اواخر به ورزش‌های رزمی علاقه‌مند شده‌ام و زمان معینی را برای ورزش اختصاص داده‌ام.»
سبک زندگی سالم به تغذیه‌ی مناسب و فعالیت‌های بدنی محدود نمی‌شود، بل شامل مجموعه‌ای از رفتارها و عادت‌هایی است که به بهبود وضعیت جسمی و روانی و روابط اجتماعی جوانان منتهی می‌شود.
زرغونه، باشنده‌ی جوزجان که از روش‌های متفاوتی برای کنترل استرس خود کار می‌گیرد، می‌گوید: «من تلاش می‌کنم مشکلات و استرسم را از طریق نمازخواندن، مطالعه‌کردن، قدم‌زدن یا ورزش‌کردن مدیریت کنم تا بتوانم استرسم را کاهش دهم.»
حلیمه، باشنده‌ی کابل، نیز که روش‌های متفاوتی برای کنترل استرس دارد، می‌گوید: «قدم‌زدن در پارک‌ها، کوچه‌ها و بازار خیلی استرس مرا کم می‌کند.»
شماری از جوانان گفت‌وگوشده، بر اهمیت روابط اجتماعی در زندگی روزمره نیز تأکید می‌کنند. محمد، باشنده‌ی کابل و احمدمنیر، باشنده‌ی فاریاب، در باره‌ی اهمیت روابط خانوادگی و دوستی می‌گویند.
محمد، می‌گوید: «روابط خانوادگی و دوستی به من بسیار ارزش‌مند است و تلاش می‌کنم این روابط را حفظ کنم.»
احمدمنیر، نیز می‌گوید: «ارتباط با دوستان و خانواده اهمیت زیادی دارد؛ چون انسان نمی‌تواند تنها زندگی کند و نیازمند تعامل با دیگران است و من هم این اصول را رعایت می‌کنم.»
در کنار این جوانان که در باره‌ی فعالیت‌های منظم شان برای سلامت و رفاه صحبت می‌کنند، جوانانی نیز هستند که به دلیل‌های مختلف، فعالیت‌های زندگی شان مختل شده است. آن‌ها، چالش‌های اقتصادی و کم‌بود زمان را از مشکلات سبک زندگی ناسالم خود عنوان می‌کنند.
عبدالرئوف، جوانی از کابل، در این باره می‌گوید: «ما نمی‌توانیم غذاهای گران‌قیمت به خود و خانواده‌ی مان تهیه کنیم؛ بنابراین، بیشتر از مواد غذایی ارزان‌قیمت مانند ترکاری و کچالو استفاده می‌کنیم.»
محمد فقیرزی، جوانی از لغمان، نیز در این باره می‌گوید: «به دلیل مشغله‌های زیاد، فرصت کافی برای ورزش ندارم و فقط هفته‌ی یک بار فوتبال بازی می‌کنم.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
شماری از پزشکان، به این باور اند که جوانان برای داشتن زندگی سالم در قدم نخست باید از غذاهای سالم استفاده و ورزش کنند. مداد دانشور، پزشک، در این باره می‌گوید: «اولین راهکار برای داشتن زندگی سالم، استفاده از غذای سالم مانند میوه‌جات، سبزی‌جات، غذاهای پروتئین‌دار و غذاهای کم‌چرب است. هم‌چنین، جوانان نباید از غذاهای بیرونی و فست‌فودها زیاد مصرف کنند. علاوه بر تغذیه‌ی مناسب، باید هر هفته حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش منظم انجام دهند.»
به باور جامعه‌شناسان، انتخاب‌های درست می‌تواند به داشتن زندگی سالم کمک کند و تکنولوژی نقش مهمی در تغییر سبک زندگی ایفا کرده است. شعیب احمدی، جامعه‌شناس، می‌گوید: «سبک زندگی سالم، انتخاب‌های صحیح است و هر چیزی که به بهبود زندگی کمک کند، سبک سالم محسوب می‌شود؛ از رفتارها و عادات گرفته تا خوراک. تکنولوژی هم تأثیر زیادی دارد؛ چون بیشتر وقت افراد با وسایل تکنولوژیک سپری می‌شود.»
سویتا حبیبی، روان‌شناس، نیز برای داشتن زندگی سالم بر اهمیت داشتن اهداف مشخص در زندگی تأکید می‌کند. «در مرحله‌ی اول، داشتن برنامه‌ی مشخص کمک می‌کند که استرس کاهش یابد؛ چون نگرانی از آینده کم می‌شود. مسیر مشخص بر اساس هدف می‌تواند در کنترل اضطراب مؤثر باشد.»
جوانان در حالی در باره‌ی سبک زندگی سالم صحبت می‌کنند که سازمان جهانی بهداشت در مقاله‌ای اعلام کرده که سبک زندگی سالم، مجموعه‌ای از رفتارها و اقدامات است که هر فرد برای حفظ سلامت جسمی و روانی، پیش‌گیری از بیماری‌ها و انجام اقدامات درمانی مناسب باید انجام دهد.
