همزمان با نگرانی سازمان بینالمللی مهاجرت از دسترسینداشتن بیشتر شهروندان افغانستان به خدمات درمانی معیاری، شماری از شهروندان در کابل و ولایتهای دایکندی و بدخشان، از نبود خدمات درمانی معیاری در مرکزهای درمانی شکایت دارند.
تمنا، باشندهی منطقهی «دارالامان» شهر کابل که برای درمان خواهرش به شفاخانهی عاجل ابنسینا آمده است، میگوید که دو ماه میشود برای بسترکردن خواهرش به این شفاخانه مراجعه میکند؛ اما هنوز نتواسته است او را بستری کند. این بیماردار، از نبود امکانات تشخیصی در این شفاخانه نیز شکایت میکند.
او میافزاید: «بسیار مراجعه کردیم. خواهرم در جگرش آبله است، نیاز به عملیات دارد، دو ماه پیش دوسیهاش را ترتیب کردیم، گفتند در نوبت باشید به شما زنگ میزنیم. حالا وضعیت خواهرم بسیار خراب میشود در خانه. با این که تمام معاینات او را در بیرون انجام دادهایم، این بسیار مشکل است.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
شعیب، باشندهی ولسوالی دهسبز کابل، نیز برای درمان پسر کاکایش به شفاخانهی عاجل ابنسینا آمده است. او میگوید که به دلیل نبود خدمات درمانی معیاری، ناچار شده است از ولسوالی دهسبز به شهر کابل بیاید؛ اما این شفاخانه نیز امکانات درمانی مورد نیاز بیماران را ندارد.
شعیب میافزاید: «مشکلات زیاد است، تمام مصرف بیمار دوایش/دارویش است. ما دوا را از بیرون میخریم، مردم اقتصاد خوب ندارند، معاینات که هزینهی زیاد میخواهد و ما در بیرون از شفاخانه انجام میدهیم؛ در حالی که این وظیفهی دولت است که به مریضان ارائهی خدمات کند.»
شفاخانهی عاجل ابنسینا که از شفاخانههای بزرگ در پایتخت است، در پنج بخش به بیماران خدمات بهداشتی ارائه میکند. این شفاخانه، ۱۹۰ بستر و روزانه بیش از ۷۰۰ مراجعهکننده دارد.
مسئولان شفاخانهی عاجل ابنسینا، کمبود بستر، پزشک، دارو و دیگر امکانات درمانی در این شفاخانه را، میپذیرند و میگویند که نزدیک به چهار ماه میشود این شفاخانه با کمبود دارو روبهرو است و بیش از ۳۰ درصد داروی مورد نیاز را در اختیار ندارد.
محمداسلام حلیمی، سرطبیب این شفاخانه، به سلاموطندار میگوید: «هماکنون بیش از ۵۰ بیمار در نوبت است که باید بستری و علمیات شوند؛ ولی ما بستر نداریم که این بیماران را بستری کنیم. در کنار این، پس از قطعشدن کمکهای صلیب سرخ، ما با کمبود دارو روبهرو شدهایم؛ داروهایی که خیلی مهم و حیاتی است و ممکن نبود این داروها زندگی مریض را با خطر روبهرو کند.»
در کنار کابل، شماری از باشندگان دایکندی و بدخشان، نیز از دسترسینداشتن به خدمات درمانی شکایت دارند. علی، باشندهی ولسوالی سنگتختوبندر دایکندی، میگوید که نبود دارو، کادر پزشکی و دیگر امکانات درمانی، بیمارداران در این ولسوالی را ناچار کرده است تا بیماران شان را به مرکز ولایت ببرند.
او میافزاید: «به جز تابلیتهای عادی دیگر چیز ندارد، نزد داکتر که میروم، نسخه میدهد که از بیرون بگیرید؛ در حالی که من توان اقتصادیام آن قدر نیست که از بیرون دوا بخرم. مرکزهای درمانی کم است، گاهی مریض جان خود را از دست میدهد تا به مرکز ولایت یا یک ولسوالی دیگر برسانیم.»
همین گونه، عبدالقدوس، باشندهی ولسوالی شکی بدخشان، میگوید: «من چند وقت پیش مریض شدم، رفتم و داکتران درست تشخیص داده نمیتوانند که این را چه شده است. دارو هم نیست، من برای سلامتیام از کابل دارو خواستم. این برای بیمارداران خیلی سخت است. امکانات درست نیست.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
با این حال، مسئولان در وزارت صحت عامه، کمبود کادر پزشکی در مرکزهای درمانی را رد میکنند و میگویند که بیش از ۸۰ درصد شهروندان به خدمات بهداشتی دسترسی دارند. شرافت زمان امرخیل، سخنگوی این وزارت، به سلاموطندار میگوید: «این را باید واضح کنم که تمام شهروندان به خدمات صحی دسترسی دارند. در ۱۵ یا بیش از ۱۵ درصد ساحات دیگر مرکزهای درمانی نیست؛ ولی ما توسط تیمها خدمات ارائه میکنیم.»
سخنگوی وزارت صحت عامه، میافزاید که ارائهی خدمات صحی در دو سال پسین نسبت به گذشته بهتر شده است و این وزارت تلاش دارد با استخدام کادرها، فراهمکردن تجهیزات پزشکی برای مرکزهای درمانی و دیگر امکانات درمانی، روند ارائهی خدمات درمانی را معیاری کند.
سکتور صحت افغانستان بیشتر به کمکهای جهانی وابسته است؛ از این رو با قطع یا کاهش کمکهای جهانی در این بخش، به مشکلات آن افزوده و دسترسی شهروندان به خدمات درمانی معیاری محدودتر میشود.