شماری از زنان در سرپل، به سلاموطندار میگویند که بیکاری سبب افزایش مشکلات اقتصادی آنان شده است. شیما، یکی از این زنان که شوهرش را در نتیجهی جنگها از دست داده است، میگوید که در سالهای گذشته آموزگار کودکستان بود؛ اما یک سال میشود که بیکار شده و با مشکلات معیشتی روبهرو است.
او میافزاید: «اکنون فقط مصروف خیاطی هستم؛ اما به دلیل این که اقتصاد مردم خیلی ضعیف شده و به ندرت به من لباس میآید و با پول ناچیز زندگی خود را بسیار به حالت دشوار سپری میکنم، به خاطر این که شوهرم شهید شده و همچنان پسر هم ندارم؛ فقط سه دختر دارم و اگر من بخواهم در بیرون وظیفه انجام بدهم، از من محرم میپرسند و من محرم ندارم و این یک چالش بزرگ به من است. مصارف فامیلم هم زیاد است؛ حیران میمانم با این عواید خیاطی بل برق را بدهم؛ مصارف اطفالم را بدهم و مصارف روزگار هم خیلی زیاد است. گاهی اوقات به فکر میمانم که غذای شب به اولادهایم چه پخته کنم؛ چون پوره نمیتوانم مصارف را.»
ناجیه نیازی که پس از حاکمیت امارت اسلامی بیکار شده است، میگوید که بیسرنوشتی، ادامهی وضعیت کنونی و مشخصنبودن آینده، او را با مشکلات روحی دچار کرده است. «وضعیت زندگی ما فعلاً فقیرانه است؛ چون اقتصاد ما فعلاً ضعیف است. با یک معاش کم شوهرم زندگی خود را پیش میبریم و شوهرم نانآور خانواده است. فعلاً شرایط کارکردن به زنان مساعد نیست؛ چون خودم هم معلم بودم و فعلاً بیکار هستم. وضعیت زنان بسیار دشوار است؛ چون زندگی بالای شان غلبه کرده است؛ وظیفه ندارند؛ معاش ندارند؛ کسبوکار ندارند و سرمایه هم ندارند تا یک کار را پیش ببرند.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
ناجیه نیازی، از مسئولان امارت اسلامی خواهان فراهمکردن زمینهی کار است. این تنها مشکل ناجیه نیست؛ بل مثل او دهها زن دیگر این روزها منتظر اند با مشخصشدن وضعیت، به کارهای خود بازگردند.
فرشته نیازی که با ممنوعیت کار زنان در مؤسسههای غیردولتی بیکار شده است، میگوید که نگران وضعیت معیشتی خانوادهی ششنفرهاش است. او میافزاید: «در خانه شش نفر هستیم و وضعیت زندگی ما خوب نیست و نانآور خانهی ما شوهرم است و کسب شان نجاری است و مردم هم اقتصاد خوب ندارند که برای کار نجاری شان نزد نجار مراجعه کنند و کاروبار نجاری هم چندان درآمد خوب ندارد و من خودم هم در یکی از دفترها کار میکردم و مدت دو سال میشود بیکار هستم و زمینهی کار به ما ما مساعد نیست. تقاضای من از مسئولان همین است که به زنان زمینهی کار مساعد شود تا بتوانند به شریک زندگی خود کمک کنند.»
با این حال، شماری از کارشناسان مسائل اقتصادی، از امارت اسلامی میخواهند که زمینهی کار را به زنان و مردان بدون درنظرگرفتن جنسیت فراهم کند. آنان میافزایند که شماری از زنان نانآور خانههای خود اند و نیاز دارند در بخشهای مختلف فعالیت داشته باشند.
عارف عادل، کارشناس مسائل اقتصادی، میگوید: «بانوان مشکلات زیادی دارند؛ خانمهایی را ما میشناسیم که شوهرهای شان معتاد اند و خانمهایی را نیز میشناسیم که شوهرهای شان بیمار دائمی و معلول بوده یا قبلاً نظامی بوده که فعلا زمینهی کار به آنها مساعد نیست. حالا از مجبوری خانمهای شان کار و از طریق کار امرار معیشت میکنند که فعلا آنها بسیار با مشکلات مواجه هستند. از مسئولین ا.ا.ا میخواهیم که به زنان توجه جدی داشته باشند و به آنها زمینهی کار را فراهم کنند.»
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
در همین حال، فعالان حقوق زن در سرپل، می گویند که حکومتها مسئولیت دارند حقوق شهروندان کشور مورد نظر را رعایت و دسترسی به حقوق اساسی مانند حق کار را بدون درنظرداشت جنسیت، به همه فراهم کنند.
عایشه رسولی، فعال حقوق زن، در این باره میگوید: «زنان در حالت اقتصادی خرابی قرار دارند؛ اینها مثل سابق نمیتوانند به وظیفههای خویش بروند؛ از اولاد و فامیل خود نمیتوانند حمایت مالی کنند؛ چون اکثریت آنها در ادارههای دولتی، مکاتب و کودکستانها کار میکردند و فعلاً خانهنشین شده و در حالت بحران اقتصادی قرار گرفته اند. همچنان در جامعهی امروزی، به زنان زمینهی کار آن چنانی که مساعد باشد، نیست؛ چون محدودیتها از سوی مسئولان ا.ا.ا برای کار زنان روزافزون شده و همین امر سبب افزایش بیکاری زنان در جامعه میشود.»
گفتنی است که پس از حاکمیت امارت اسلامی، فرصتهای شغلی به زنان در افغانستان محدود شده است و آنان با مشکلات معیشتی بیشتر روبهرو اند.