صنعی هوش جدل صورتلرده کېنگهیب بارماقده، بیراق یاشلرنینگ قرهشلری تورلیچه؛ ایریملر اونی ایجادکارلیک و تنقیدی تفکرنی آشیریش واسطهسی دیب بیلسهلر، باشقهلر استعدادلرنینگ سوسهیشی و اوشبو تکنالوژی گه آرتیقچه قرهملیکدن خواطرده. بیلرمانلر اېسه بو حالتنی «صنعی هوش روانشناسلیگیگه اوخشهتیشماقده.
سلاموطندار مملکتنینگ ۱۳ ولایتیده ۴۵ ییگیت بیلن اوتکزگن صحبتلری بو بارهده تورلی قرهشلرینی عکس اېتّیرهدی. بو یاشلرنینگ ۲۴ نفری صنعی هوش اولرنینگ تعلیم درجهسی و صلاحیتینی آشیرگنینی ایتگن، ۹ نفری اېسه عکسینچه، اوندن فایدهلنیش صلاحیتلرینینگ پسهیشیگه آلیب کیلهیاتگنینی حس قیلیشگن. قالگن ۱۲ نفری اېسه یاشلر تامانیدن صنعی هوشنینگ منتظم باشقریلیشی ضرورلیگینی تأکیدلهگن.
۲۱ یاشر ننگرهارلیک کاشف، کمپیوتر ساینس بیلیم فاکولتهسینینگ ایکّینچی ییل طلبهسی و ۲۵ یاشر هدایت بلخ بیلیم یورتی حقوق و سیاسی بیلیم فاکولتهسی طلبهسی، صنعی هوشدن فایدهلنیش اولرنینگ قابلیتلرینی آشیرگنینی ایتهدیلر.
کاشفنینگ ایتیشیچه: «صنعی هوشدن فایدهلنیش مینینگ استعداد و شخصی قابلیتلریمگه ایجابی تأثیر کورستدی، او مینگه معلوماتلرنی تحلیل قیلیش اوچون جوده ساده یوللرنی تقدیم ایتهدی. ایشانچیم کامل که صنعی هوش یاردمیده ېنهده کوپراق رواجلنگن من. تدقیقات ینگیلیکلر و دستور توزیشده کوپراق مهارت گه ایگه بولیشنی خواهلهی من.»
شونینگدیک هدایت صنعی هوش حقیده بوندهی دیېدی: «صنعی هوشدن فایدهلنیش استعدادنی کشف ایتیشی، کونیکمهلرنی مستحکملشی و ینگی اثرلر یرهتیشگه امکان بیریشنی ایتیش ممکن. مینده حاضرده اعتبار و تفکرنی کمهیتیرمهدی، عکسینچه جوده فایدهلی بولدی. هه، بو مینگه کتّه الهام بیردی خواهلهگن ساحهمده معلوماتنی تیز تاپهمن و بو مینی ېنهده کوپراق تدقیقات قیلیشگه اوندهیدی.»
بیراق ۲۱ یاشر محمد شاهی هرات بیلیم یورتی ژورنالیزم فاکولتهسی اوچینچی ییل طلبهسی و ۱۷ یاشر شاهی قندوز ولایتیده ۱۲-صنف اوقووچیسی، صنعی هوش گه قرهملیک درجهسی و استعدادلریگه تأثیری حقیده گپیریب، بو حالت عقلی سُستکشلیکّه سبب بولیشی ممکنلیگینی تأکیدلهیدیلر.
محمد شاهینینگ ایتیشیچه: «آرتیقچه فایدهلنیش مینینگ استعداد و صلاحیتیمنی کمهیتیردی، چونکه ایشنی آسانلشتیرهدی و عقلیمدن کمراق فایدهلنیشگه آلیب کیلهدی. مینیمچه، صنعی هوش بیزدن بیر نیچه قدم آلدینده و بو طلبهلرنی روحسیزلنتیرهدی همده اولر اۉز ایجادکارلیگیدن کمراق فایدهلنهدیلر.»
قندوزلیک ۱۲-صنف اوقووچیسی شاهی هم شوندهی دیېدی: «صنعی هوش اوقیشگه قیزیقیشیمنی کمهیتیرگن و اۉزیگه قرهم قیلگن، درس اوقیش پیتیده دقتیم کمهیگن قیینچیلیک تاپیلگن حالده صنعی هوشدن فایدهلنیشنی ایتهمن، صنعی هوش بولسه مینی فکریمچه استعداد و خلاقیتلر یوق بولهدی، صنعی هوشسیز حتا آدملر حتا بیر سوال بیریب و جواب قیتره آلمهیدی.»
سید رضا، ننگرهار ولایتیدهگی یېتکرمهلردن بیریده ادبی بولیمیده ایشلهیدی و صنعی هوشدن تصویرلر و گرافیک تیارلشده فایدهلنهدیگن ېنه بیر یاش، صنعی هوشدن توغری فایدهلنیش اوچون یاشلر گه سمینارلر اوتکزیلیشی ضرورلیگینی ایتهدی.
اونگه کوره: «صنعی هوشدن فایدهلنیشده ایش صفتینی سقلش قیین و صنعی هوشدن توغری فایدهلنیش اوچون یاشلر گه سمینارلرنی اوتکزیش، شونینگدیک اهالیگه صنعی هوشنی قندهی توغری و فایدهلی ایشلهتیش ممکنلیگی حقیده توشینتیریش بیریش ضرور.»
۲۲ یاشر فردوسنینگ فکریچه، صنعی هوشنینگ ایجای یا که سلبی تأثیری یاشلرنینگ شخصی حرکتلری و باشقرویگه باغلیق. اونگه کوره: «بو بیزگه توشینتیرهدی و قیسی جهتلر گه اعتبار بیریشیمیز کېرهکلیگینی کورستهدی همده بیزنینگ درجهمیزنی آشیرهدی. یخشی تامانی شونده که بو هر بیر شخص گه باغلیق؛ کیم اوز اوستیده ایشلسه و استعدادینی رواجلنتیرسه، آلدینگه سیلجیدی، کیم حرکت قیلمسه، اوز اورنیده قالهدی. بو بیز اوچون قولیلیک هم دیر.»
اوشبو یاشلر صنعی هوشدن فایدهلنیش اونینگ ایجابی تأثیری و شخصی باشقرو حقیده گپیرر ایکن، مایکروسافت شرکتینینگ صنعی هوش بولیمی باشلیغی مصطفا سلیمان، قویاش ۱۴۰۴-ییل، ۳۰-اسد آییده صنعی هوش خوفی حقیده آگاهلنتیردی و صنعی هوش بیر کیشینینگ خیالی توشینچهسینی واقعیت گه قبول قیلدیرهدی.
شونینگدیک، بعضی بیلرمانلر صنعی هوش گه باغلیقلیک یاشلرنی قولیلیکنی ایزلشگه یونلتیرهدی و اولر اۉز استعدادلرینی رواجلنتیره آلمهیدی، دیب ایشانهدیلر. اوشبو انقراضنینگ آلدینی آلیش یولی صفتیده اېسه یاشلرنینگ عایلهسی و استاذلری تامانیدن نظارت قیلینیشی مهم دیب تاپیلگن.
کابل تعلیم و تربیه بیلیم یورتی تکنالوژی و معلومات دیپارتمنتی استادی پوهنمل سیدالهام ساداتنینگ ایتیشیچه: «اگر صنعی هوش توغری رواجلنتیریلمهگن حالده تعلیم تیزیمیگه کیریتیلسه، او یاشلر و طلبهلرنینگ عقلی رواجلنیشی اورنیگه اساسی کونیکمهلرنینگ ضعیفلشیشگه آلیب کیلیشی ممکن. اگر یاشلر صنعی هوش گه باغلنیب تدقیقات، تحلیل و حتا لایحهلرینی صنعی هوش یاردمیده بجرسهلر، اولرنینگ ایجادی و فکرلش قابلیتی استه-سیکین کمیهدی.»
باشقه تاماندن، روانشناس شرفالدین عظیمی، صنعی هوش یاشلرنی امکانیتلرینی کېنگهیتیریشگه بولگن ایجابی تأثیری حقیده شونده دیېدی: «اونینگ ایجابی تأثیری هم بار؛ بیرینچیدن مشق و ایشلر آسانلشهدی، وقت کم طلب ایتیلهدی، توشینچه تیزراق اوزلشتیریلهدی، بیر نیچته کتابنی اوقیش اورنیگه صنعی هوشدن فایدهلنیش ممکن. شونینگدیک، تحلیل تېکشیرو و یول تاپیش امکانیتلرینی بیرهدی و بو اېسه طلبهلر ایشانچینی آشیرهدی.
سرپرست حکومت مخابرات وزیرلیگی رسمیلرینینگ یاشلرنی صنعی هوشدن فایدهلنیشیدهگی معمالرنی آلدینی آلیش بوییچه وزیرلیکنینگ دستوری حقیده فکر-ملاحظهسینی اورگهنیش گه حرکت قیلدیک، اما جواب آلالمهدیک.
میلادی ۲۰۲۵-ییلده UNDP تامانیدن ۲۱ مملکتده ایش، تعلیم و ساغلیق ساحهلریده اوتکزیلگن سوراو نتیجهلریگه کوره، صنعی هوش یقین ییللرده انسانلرنی تولیق المشتیرهدی دیگن خبرلر رد ایتیلهدی. خبرده ایتیلیشیچه، کېلهجک انسانلرنینگ قولیده و ایندی صنعی هوشدن کیملر، کیملر بیلن و قندهی توردهگی ایشلر اوچون فایدهلنیش مسئلهسینی محاکمه قیلیش وقتی یېتگن.
تأکیدلش لازم که، میلادی ۲۰۲۴-ییلدن بویان صنعی هوش سیزیلرلی درجهده رواجلنگن. اوشبو واسطهلر تعلیم، ایش، یېتکرمهلر کبی ساحهلرده کېنگ قولهنیلماقده. بعضیلر بو جریاننینگ تعلیم و ایش میکانیزملریگه تهدید سالیشی ممکنلیگیدن خواطرده بولسهده، باشقهلر اېسه توغری ایشلهتیلسه، یاشلرنینگ امکانیتلرینی آشیریش اوچون ینگی امکانیتلر یرهتیشی ممکنلیگیگه ایشانیشهدی.






