مرکز خبرنگاران افغانستان، به تازگی با پخش گزارشی اعلام کرده که در شش ماه نخست سال روان خورشیدی، ۷۵ مورد نقض آزادی رسانهها و خبرنگاران شامل ۳۳ مورد بازداشت و ۴۲ مورد تهدید از سوی ادارههای امارت اسلامی را، ثبت کرده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان، در این گزارش نوشته که به دلیل وضع محدودیتها بر دسترسی به اطلاعات، روند عادی کار رسانهها مختل شده و امکان تهیه و پخش گزارشهای تحقیقی، نیز از بین رفته است.
در سوی دیگر، شماری از خبرنگاران با گلایه از محدودیت دسترسی به اطلاعات در ادارههای دولتی، به سلاموطندار میگویند که شریکنشدن اطلاعات به موقع و بدون سانسور، کار رسانهای را به آنان دشوار کرده است.
لیلا امیری (نام مستعار)، خبرنگار در یکی از رسانههای تصویری در شهر کابل، میگوید: «اصلاً گاهی به اطلاعات دست اول دسترسی نداریم. اطلاعات میرسد؛ اما با سانسور روبهرو است. این وضعیت روی کار اطلاعرسانی تأثیر گذاشته است. امید دارم رویکردی در پیش گرفته شود که خبرنگاران بتوانند به گونهی بیطرف و آزاد، واقعیتها را پوشش دهند.»
سلاموطندار را در شبکهی «ایکس» دنبال کنید
همین گونه، مهدی انصاری، دیگر خبرنگار در یکی از رسانههای نوشتاری، نیز میگوید: «متأسفانه سخنگویان برخی از نهادها اطلاعات را به موقع شریک نمیکنند و وقتی که شریک میکنند، کار از کار گذشته است. گاهی بین رسانهها تفکیک قایل میشوند، این مشکل بزرگ به خبرنگاران است.»
در همین حال، نهاد پشتیبان رسانههای آزاد افغانستان (نی)، با نگرانی از وضعیت رسانههای آزاد، میگوید که کار رسانهای، آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات، با گذشت هر روز بدتر میشود.
ظریف کریمی، مسئول نی، میگوید: «متأسفانه ما روزبهروز شاهد بدترشدن وضعیت آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات و حق انتقاد در افغانستان هستیم. تا جایی که محتوای نشراتی رسانهها عمیقاً تحت تأثیر قرار گرفته است، کمتر رسانهها به برنامههای انتقادی، سیاسی و اصلاحی میپردازند.»
با این حال، مسئولان در وزارت اطلاعاتوفرهنگ، با رد گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان مبنی بر نقض حقوق رسانهها از سوی حکومت سرپرست، میگویند که رسانهها و خبرنگاران در افغانستان در وضعیت بهتر قرار دارند و هیچ گونه مانع در برابر کار آنان وجود ندارد.
عبدالواحد ریان، رییس نشرات وزارت اطلاعاتوفرهنگ، میگوید: «کدام مشکل به رسانهها و خبرنگاران وجود ندارد، خبرنگاران هر جا رفته میتوانند. کسانی که کارت دارند و نهادهایی که در داخل استند، گزارشهای شان مثبت است؛ اما نهادهای خارجی که در خارج فعالیت میکنند، از دونرها پول میگیرند و گزارشهای شان دور از حقیقت است.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
رییس نشرات وزارت اطلاعاتوفرهنگ، میگوید که در دو سال گذشته هفت خبرنگار در کشور بازداشت شده اند و این بازداشتها به کار خبرنگاری آنان پیوندی نداشته است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست امارت اسلامی، نیز میگوید که حکومت متعهد به پشتیبانی از رسانهها و خبرنگاران و حل مشکلات آنان است.
او میافزاید: «کوشش میکنیم اداراتی که در این بخش کار میکنند، عملاً با رسانهها همکار باشند تا رسانهها دسترسی به اطلاعات داشته باشند؛ ولی بعضی از مشکلاتی که وجود دارد، این است که گاهی نابلدی یا عدم آشنایی با موضوعات رسانهای در وزارتخانهها، به رسانهها مشکلساز است.»
این در حالی است که بر اساس آمار نهاد پشیبان رسانههای آزاد افغانستان، در بیش از دو سال گذشته ۵۰ درصد رسانهها فعالیت شان را متوقف کرده و بیش از ۷۰ درصد خبرنگاران نیز کار شان را از دست داده اند.