هفتادوهفت سال پیش، به دنبال پایان جنگ دوم جهانی، سازمان ملل متحد به هدف حل منازعات جهانی و ایفای نقش مؤثر بر وضعیت ژیوپولیتیک جهانی، تأسیس شد. اما نقش این سازمان در افغانستان، همواره با استقبال‌ها و انتقادهایی هم‌راه بوده است.
سازمان ملل متحد، همیشه در تحولات سیاسی افغانستان دخیل بوده و به روی‌کارآمدن و سرنگونی حکومت‌ها در این کشور، نقش برجسته‌ای داشته است.
پادرمیانی «بنین سیوان»، نماینده‌ی سازمان ملل متحد در امور افغانستان، که باعث سقوط جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان به رهبری نجیب‌الله و روی‌کارآمدن حکومت مجاهدین و آغاز جنگ داخلی در این کشور شد، نقش برجسته‌ی این سازمان را بیشتر از هر زمانی در تحولایت سیاسی افغانستان، آشکار کرد.
سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
اکنون که بیشتر از یک سال می‌شود، ساختار جمهوری در کشور فرو ریخته و امارت اسلامی جایگزین آن شده، آگاهان بر ایفای نقش جدی‌تر سازمان ملل متحد در امور افغانستان تأکید دارند.
هرچند همه اعضای سازمان ملل متحد، هنوز به گونه‌ی جمعی پیرامون به‌‌رسمیت‌نشناختن امارت اسلامی، اتفاق نظر دارند و هیچ عضو این سازمان، تا اکنون حکومت افغانستان را به رسمیت نشناخته است، آگاهان مسائل سیاسی می‌گویند که اعضای شورای امنیت این سازمان، موقف واضح و آشکاری را در برابر افغانستان دنبال نمی‌کنند و در موردهای مهم، باهم اختلاف نظر دارند.
نورالرحمان ثاقب، آگاه مسائل سیاسی، به سلام‌وطندار می‌گوید: «تا کنون در برابر شهروندان افغانستان تصمیم مشخصی از طرف سازمان ملل متحد گرفته نشده است تا آدم احساس کند که در طی چند ماه، از بحران‌ها خلاص شویم و در طرف دیگر، حکومت فعلی افغانستان پالیسی خارجی واضح ندارد؛ همین دو مورد، سبب شده که شهروندان افغانستان در سردرگمی به سر ببرند.»
در کنار به‌رسمیت‌شناخته‌نشدن حکومت کنونی افغانستان از سوی سازمان ملل متحد، هنوز این سازمان برای برپایی حکومتی بر مبنای معیارهای خودش نیز تلاشی نکرده و در بیشتر از یک سال گذشته، تنها به برگزاری نشست‌ها و ابرازنگرانی‌ها در مورد افغانستان بسنده کرده است.
آگاهان، سازمان ملل متحد را در راستای تأمین امنیت سیاسی و ثبات همگانی در افغانستان، نیز ناکام می‌دانند. مظاهر رییس‌زاده، پژوهش‌گر ارشد مطالعات استراتژیک منطقهای، در این باره به سلام‌وطندار می‌گوید: «سازمان ملل از آغاز فعالیت تا امروز نتوانسته قدرت‌های جهان و منطقه را قانع بسازد که تأمین امنیت سیاسی و ثبات همگانی در افغانستان به نفع همه است.»
در همین حال، سازمان ملل متحد در یک سال گذشته همواره از وضعیت حقوق‌بشری و اقتصادی افغانستان، نظارت و ارزیابی داشته است. آگاهان این نظارت‌ها و ارزیابی را مهم می‌دانند؛ اما بر دوام و عملی‌ترشدن آن تأکید دارند.
طارق فرهادی، آگاه مسائل سیاسی، در این باره می‌گوید: «کار سازمان ملل متحد خصوصاً مثلاً کار ریچارد بنت، بسیار مهم است. به خاطری که در افغانستان روزبه‌روز وضعیت برای زنان و اقلیت‌ها نگران‌کننده می‌شود.»
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
با این همه، حکومت سرپرست امارت اسلامی افغانستان از رویکرد سازمان ملل متحد در برابر افغانستان در چند دهه‌ی پسین ناراض است.
یوسف احمدی، از معاونان سخن‌گوی امارت اسلامی، به سلام‌وطندار می‌گوید: «در مورد نقش سازمان ملل متحد باید بگویم که این سازمان متأسفانه مسئولیت خود را در قبال افغانستان نتوانسته است ادا کند.»
افغانستان یک سال پس از ایجاد سازمان ملل متحد در ۱۹۴۶ میلادی، عضویت این سازمان را به دست آورد؛ اما اکنون هیچ نماینده‌ای از حکومت کنونی افغانستان در این سازمان حضور ندارد.
