با این که ناداری و مشکلات اقتصادی در افغانستان بر تجلیل از مناسبتهای خاص سایه افکنده و آن را کمرنگ کرده است؛ اما شماری از جوانان تلاش دارند با امکانات اندک از عید پیش رو خاطرهای برای خود و خانوادههای شان بسازند.
در این گزارش با ۲۷ جوان پسر و دختر گفتوگو شده که از این میان، ۲۵ تن گفته اند با پسانداز اندک برای عید شان لباس جدید، گونههای میوه و دیگر مواد خوراکی تهیه کرده اند. این جوانان، میافزایند که عید فرصتی برای احترامگذاشتن به سنتها است و باید از روزهای آن به خوبی تجلیل شود.
فیصل ۲۷ساله، باشندهی کابل، میگوید که روزهای عید را به دیدار بزرگان خانواده و دوستانش اختصاص میدهد. او میافزاید: «در روزهای کاری نمیتوانم آنها را ببینم؛ رفتوآمدنکردن ما را از هم دور میکند؛ تلاش میکنم عید را با گرمی و خوشحالی سالهای قبل تجلیل کنم.»
شمایل ۲۲ساله، میگوید که وضعیت اقتصادی خانوادهاش روی نوعیت گرامیداشت از روزهای عید تأثیر گذاشته است. «داشتن شرایط مالی خوب تأثیر دارد روی تجلیل از عید؛ افرادی که شرایط مالی خوب ندارند، نمیتوانند لباس و میوهی عید را تهیه کنند و این باعث ناراحتی آنان میشود.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
شماری دیگر از گفتوگوشوندگان، گفته اند که به دلیل مشکلات اقتصادی و وضع محدودیتها بر گشتوگذار آنان، لذت گرامیداشت از عید با گذشت هر روز از بین میرود.
پرنیان که خانهاش را برای پذیرایی از مهمانها در روزهای عید آماده کرده، میگوید: «ما دخترها به تفریحگاهها رفته نمیتوانیم؛ در گذشته با دوستهایم میرفتم بیرون؛ امسال به خانودهام اصرار کردم که برویم چکر به ولایتهای دیگر، اما نشد؛ چون در این بخش مشکلات وجود دارد.»
سمیعالله که در این گزارش با او گفتوگو شده و نامزددار نیز است، میگوید که به دلیل ناتوانی اقتصادی هنوز به همسر آیندهاش عیدی نبرده است. او میافزاید: «وضعیت اقتصادیام اصلن خوب نیست؛ حیران استم که چی ببرم؛ اگر نتوانم چه کنم؛ این مشکلات لذت آمدن عید را از بین برده؛ وگرنه عید وقتی است که آدم خوش باشد.»
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
شماری از کارشناسان مسائل اقتصادی، میگویند که تجملگرایی شهروندان در گرامیداشت از روزهای خاص، توانایی اقتصادی آنان را کاهش خواهد داد.
قیس محمدی، کارشناس مسائل اقتصادی، میگوید: «در شرایطی که قدرت خرید مردم کاهش پیدا میکند، طبیعی است که خانوادهها ناگزیر میشوند اولویتبندی کنند و مصرفهای اضافی خود را کم کنند به همین خاطر، بیشتر رسمهای عیدی که در گذشته رایج بود، حالا کمرنگ شده است.»
راشد صدیقی، جامعهشناس، میگوید که گرامیداشت از روزهای عید میتواند تأثیر مثبت بر رفتار اجتماعی افراد بگذارد. او میافزاید: «عید میتواند امید را در دل مردم زنده کند حتا اگر امکانات محدود باشد؛ همین که مردم به فکر آمادهکردن محیط خانه یا برنامهریزی برای دیدار با خانواده و دوستان میباشد، نوعی تنوع ایجاد و مردم را از فضای پرتنش روزمره و مشکلات زندگی دور میکند.»
شهروندان افغانستان همهساله با خوشی به استقبال عید میروند؛ اما در سالهای پسین به دلیل کاهش توانایی اقتصادی شهروندان، تجلیل از عید کمرنگ شده است.