اۉز ایاغی بیلن جیلدیرهبگینه کېلگن سوو سولیک قیلهدیمی؟ کېتهمن بو چرایی کبریدن… کېتهمن!
دلشاد شوندهی دیه اورنیدن سپچیب توردی-یو، دیرهزهدن تشقریگه تیرمیلدی. او اول حاولیسیدهگی قاوجیرب قالگن درختلر گه، سۉنگ تیپهلیک یانبغریدهگی یالغیز یولده چیلک (سطل)نینگ آغیرلیگیدن زورگه آدیملهیاتگن قۉشنی بالهلر گه قرهدی. شرقیرهب آقهیاتگن ساینینگ تاشلاق ساحلی بویلب یورگن نگاهی نهایت بیشتوت قیشلاغیگه توشدی-یو، تغین دردی ینگیلندی.
او ۳۵ ییللیک عمری کېچگن بیشتوت گه حسد و ندامت ارهلش باقر اېکن، آته حاولیسی اویاقده قالیب، اورتنچه عکسینینگ اورنیگه-یکّه تیپهدهگی اویگه کونی قالگنیدهی اوکینر اېدی. اصلیده-کو، یکّه تیپه هم کیشی هوس قیلسه ارزیگولیک جای اېدی. بوندن اوچ ییل بورون هم سای باشیدهگی کیچیک بولاق بیشتوت گه، بیرآز یوقاریده جایلشگن کتّه چشمهنینگ سووی اېسه تیرهک بویی بارور بلندلیکدهگی تاشاریقدن یکّه تیپهگچه بیملال بارر، ۱۰-۱۵ چاغلی خانهداندن آرتگنی اېسه او تیکلهگن ملاخانهنینگ یانگینهسیدن سایگه اېنیب کېتردی. شونینگ اوچون هم آتهسی توردی پالوان اونی بو یاققه کوچیرهمن، دیگنیده کوپ هم تیلی آغریمهگن، قیتنگه، پول تاپهمن دیب شهرمه-شهر، یورتمه-یورت کېزیب کېکسه آته-آنهسینی یالغیزلتیب قویگنیدن اویهلگن و کوچ-کورانینی اۉز اختیاری بیلن کوتریب کېلگندی. نی کثافت اوردیکه، او کوچگن ییلی کوزهده سیل کېلیب تیپهدهگی بولاقنینگ اوزهنینی یوویب کېتدی. اېندی غاردن سوونینگ شیلدیرهشی اېشیتیلهدی-یو، اۉزی کورینمهیدی، یامغیر توختهشی بیلن تیپه قیشلاققه بارهدیگن اریقنینگ اۉزهنی ترس-ترس یاریلیب کېتهدی. شونداق هم للمی غلهیو بهارگی ییلاودن باشقهسیگه یرهمهیدیگن بو کېنگلیکده یکّ تیپهلیکلر قول چهییشدن تارتیب ایچیملیک سووگچه ساودن تاشیب، کون کورهدیگن بولیب قالیشدی.
دلشاد شولر حقیده اویلر اېکن، صنفداش جورهسی انورنینگ گپی یادیگه توشدی: «اۉزینگ اویلب کور، پستگه اېنگن سوونینگ یولینی توسیب بولمهدیمی هه؟ سین نساس (پمپ) اورنتهمن، قیشلاققه سوو چیقرهمن دیهسن. لېکن اېلنینگ آغزیگه ایلَک توتیب بولرمیدی؟ مین ییل اوتسهیم، همسایهلرینگ آیصفتنینگ کثافتی اوریب، پمپدن سوو ایچهدیگن بولیب قالگندیک، دیېدی.»
دلشاد شام یاروغیده بورقسهیاتگن توتوندنمی یاکه انورنینگ سۉزلرینی توشینمهگنیدنمی، یوزینی تیریشتیریب، نوبتدهگی قدحنی دست کوترر اېکن: «توشینمهدیم، نیمه گه خاتینینینگ کثافتی اورهدی، دیېدی کونگلی هم ییمکخانه کبی قرانغیلشیب.»
-لېکن قایلمن سینگه! بیلیب بیلمهگنگه آلهسن-هه؟ اۉزینگچه مردلیک قیلهمن دیسن-ده! … پالوان سینی نیمه اوچون بدرغه قیلگنینی بوتون خلق بیلهدی- کو!… خاتیننینگ هر ایکّی کونده شهرلیک بیگانه ایرککنینگ ماشینهسیده شونچه یولدن یالغیز کېلسه… نیمه، بیشتوتنینگ تکسیسیگه اوت توشگنمی هه؟ بیر بالهسی بولمسه…
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
دلشاد کېین نیمه بولگنینی ایسلهی آلمهیدی. اما ایرتهسیگه چپ قاواغی شیشیب هفت-بشرهسی تیرنلگنیدن کیشی تنیمسه قیافت اویغاندی. او ایچیدهگی آلاونی اوچیریش اوچون ساووق چاینی یوتاقیب هوپلرکن، ایشیکدن کورینیش بیرگن آیصفت گه قرهته قولیدهگی چاینکنی اولاقتیردی. اوشه کونی کیچگچه ایر-خاتیننینگ جنجلی تینمهدی. اخری آیصفت: «قندهی قسم ایچ دیسنگیز، ایچهیین! کېت دیسنگیز کیتهیین، لېکن بوندهی نامعقولچیلیکنی قیلمهگن من! نیچه مرته ایتهی، او اوزاق قرینداشیم بولهدی، ایکّی مرته آلیب کېلیب قویدی. شوندهیم تېکینگینه اېمس، پولنی سنب قولیگه بیرگن من!» -دیب توریب آلدی.
او خاتینینینگ بو گپلریدن سۉنگ نی قیلرینی بیلمهی قالدی. اصلیده عیالدن شو وقتگچه کونگلی توق اېدی. حاضر هم اونگه جان-جان دیب ایشانیشگه تیار. اما انهوی ملامت گپلردن سۉنگ اونینگ قرشیسیده ایکّی یول بار، یا آیصفت گه ایشانیب، بریگه قول سیلتب یشش یا که اجرهشیب بالهلرینی اۉزی بیلن آلیب قالیش! لېکن هر ایکّی حالده هم فرزندلریگه جبر بولهدی. اِلا کون کېلیب بو میش-میشلر لعنت تمغهسیدهی اولرنینگ یوزیگه باتسه، دادینی کیمگه ایتهدی؟ دلشاد شولر حقیده اویلهی-اویلهی، غیبتلردن قاچیب هېچ کیم تنیمهیدیگن، بیلمهیدیگن اوزاق شهر گه کوچیب قوتیلیش کېرهک، دیگن قرار گه کېلدی.
«… کېتهمن بو صحرایی کبریدن… کېتهمن!»
دلشادنینگ سۉنگی سۉزلری توردی پالوانگه تاشدهی آغیر باتدی. پالوان جُسهسینی تېک توتماقچیدهی، آرقهدهگی یاستیققه سوینگنچه باشینی کوتریب، همان دیرهزه قرشیسیده تورگن اوغلیگه:
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
-بیرمن کېل دیېدی.
دلشاد ایستمهیگینه آنهسینینگ یانیگه چوکّهلندی. سۉنگ:
-آته، توغریسییم شو! بو ییردن کوچمهسم بولمهیدی، دیېدی.
هېچ بیر گپدن خبری بولمهگن پالوان اوغلینینگ بو سۉزیدن بدتر اچیقلنیب:
-شونچه آدم نی بولسه، سین هم شو! سوونی بارسیکیلمسدن تشیسنگ هم، قیشلاقدن بیر قدم نری کېتمهی سن! بیگانه ایلده بالهلرینگ کیمنینگ قولیگه تېکیلهدی-هه؟ تاپگن بهاننگ-سوو، سوو! انه، سای تولیب آقیب یاتیبدی. بیر کونده ایکّی ستیل کوتریب چیقسنگ، اولمهیسن! شهر کوریب، جوده نازکلشیب قالگن بولسنگ، ایننگ ایکّیمیز تشیب بیرهمیز! – دیېدی. شو بیلن آته-باله اورتهسیدهگی مذاکره نهایهسیگه یېتدی. دلشاد باشقه بیر آغیز هم گپیرمهدی. پالوان بونی اۉزیچه توشینیب، کمپیرینی آلدیگه سالیب، اویگه جونهدی. ایکّی کون اوتر-اوتمس، دلشاد ېنه اوشه پولتاپر ایشینی اختریب، الهقیسی شهرگه روانه بولدی. او کېتدی-یو، آرتیدن گپ بالهلهدی: «دلشاد پول ییغهیاتگن اېمیش، او شهردن دنگیللمه بیر حاولینینگ سوداسینی پیشیتیب قویگنمیش…»
بونی ایشیتگن پالوان کېلینینی قیستاو گه آلدی. اما آیصفت: «بیلمهدیم، انیقمس»دن نریگه اوتمهدی. چال بوندن بیرآز تسکین هم تاپگن اېدی، تغین میش-میشلر بدتر اوج آلدی. اوشه غیبتلر بیلن ارهلشیب، کېلینی حقیدهگی گپ-سۉز هم قولاغیگه یېتدی. شوندن سونگینه پالوان دلشادنینگ نیگه «کوچهمن» گه توشیب قالگنینی فهملهدی. یکّه تیپهلیکلرنینگ: «بو گپلر راست بولمسه، شونچه ییلدن بویان آقیب یاتگن بولاغیمیزنی سیل آلیب کېترمیدی؟ پالواننینگ کیلینی کېلیب، قیشلاغیمیزدن فیض کېتدی» دیگن گپی اونینگ گردنیگه چیلویردهی باتدی. بیر کونگلی اوشه شهرلیک تکسیچی بیلن کیلینینی خماردن چیققنچه قمچیلهماقچی هم بولدی. اما بو تهمت تاشیدن بولک نرسه بولمسه، یوزی شووت بولیشیدن چوچیب، شاشتیدن قیتدی. تغین سای باشیدهگی بولاق یادیگه توشیب، توریغینینگ باشینی اوشه تامانگه بوردی.
توردی پالوان ییلقینی اۉز اختیاریگه قوییب کېترکن، اورگیمچک تاریگه ایلینگن اولجه ینگلیغ خاطرهلر گردابیده قالگن اېدی. او اوشنده، بولاقنی سیل یوویب کېتگن پیتده پالوان یکّه تیپهلیکلرنی ییغیب قیشلاققه سوونی قیتیریش ممکنلیگی حقیده گپ تشلهگن اېدی. بونگه هر کیم هر تورلی سۉز اېتسهده؛ گپ روشی پالواننینگ اۉزیگه باریب تاقیلگن و سوونی قیتریش امکانسیزلیگی توشکون بیر آهنگده اېتیلگن اېدی. اوشنده اوغلینینگ یان قۉشنیسی رستم. «هه اېندی، پالوان بابا سوونی پست گه قیتریب تارتیب کېتگن بولسنگیز، اۉزینگیز قیتریب بیرهسیز-ده! لېکن بو بیزنینگ قولیمیزدن کېلهدیگن ایش اېمس. غارنینگ چقورلیگینی باریب کوردینگیزمی؟» دیگن اېدی. توردی پالوان اېسه بو گپلرنی شونچه که هزل بیلگندی. اېندی اویلب قرهسه رستمنینگ هر بیر سۉزیده اچیق کنایه، کاسه تگیده نیمکاسه بار اېکن. توردی پالوان اوشه گپلرنی ایسلر اېکن: «اېلنینگ آلدیده بولریمچه بولگن اېکنمن-کو!» دیر و ییر یارلیشینی کوتیب اوتیرمهیاق، توپراق تغین مکان توتگیسی کېلیب کېتردی. اخیر، عاریتی تاغدن بلند بولگن کیشی اوچون بو کبی سۉزلر اولیم بیلن برابر اېمسمی؟ باز اوستیگه بیر زمانلر حشمت توقیمچی قۉشنی عیال گه یاو قرهش قیلگنی اوچون اونی اېل آلدیده شرمسار قیلیب، بو ییرلردن باش آلیب کېتیش گه سببچی بولگن هم توردی پالوان اېدی. منه اېندی کېلین… اورنی کېلسه تاغنی هم جیلدیریشیگه قوربی یېتهدیگن پالواننینگ قدّدی بو غمدن دال بولدی. او بیر کوننینگ اوزیده یېنه ییتمیش یاشنی یشب اوتدی. ییللر ایاوسیز چیزیق تارتگن یوزی غمدن قارهییب، ساچ-سقالی بیردن آغرگندیک بولدی. او دلشادنی فرزندلرینی یالغیز تشلب، آیلب، ییللب یوقالیب کېتگنی اوچون بورهلب، سوکر، خیالاً اوغلینی هم، کیلینینی هم اولگودیک قیلیب دوپاسلردی. تغین آیصفتنینگ بوندهیین تیلبهلیک قیلیشیگه ایشانمس و شو چاقده یکّهتیپهلیکلر گه قرهته: «کونگیللرینگ بیر یوتوم سوو بیلن تولهدیگن بولسه، چیلَکلب باشلرینگدن قویگنیم بولسین» دییردی. سیرهسینی ایتگنده، پالواننینگ کونگلی غیبتپرست و لاقید قیشلاقداشلریدن هم، اولر نفس آلهیاتگن یاروغ آچوندن هم سابیب کېتگندی.
پالوان شونگه اوخشش اویلر بیلن بولاق باشیگه قازیق قاقیب، خورجوندهگی اوزون ارقاننینگ بیر اوچینی اونگه باغلهدی. باشقه تامانینی اېسه غار گه تشلب، ارقانگه آسیلگنچه پست گه توشدی. پالوان اونینگ توبیگه یېتگنده تیزهسیگه اوریب آقهیاتگن موزدیک سوودن باشقهسینی حس اېتمس، قارانغیده کوزیگه هېچ نرسه کورینمس اېدی. آدم اوریلیب آلیشی مشکل بولگن تارگینه چقورنینگ چار طرفی تاش بیلن اورهلگن، سوونینگ قهییردن چیقیب، قیی تامانگه کېتهیاتگنینی بیلیش مشکل اېدی. عمرینینگ ییتمیشینچی داوانیدن آشیب اوتگن چال ساووقدن دیردیرهگنچه دم قولی هم ایاغی بیلن پهیپسلنیب، سوو آقیب کېتهیاتگن جاینی اختردی. نهایت اول سوو چیقهیاتگن، سۉنگ سینگیب کېتهیاتگن ییرنی تاپدی. غارنینگ توبیدن بیر قریچ تیپه جایدن سوو قینب چیقر، بیراق آدمنینگ بیلیدهی کېلهدیگن یاریق اونی یوتیب یوبارهیاتگن اېدی. پالوان غار توبیدن تاش اخترر اېکن، یکّهتپیهلیکلرنی هم، اوغلی دلشادنی هم کایی باشلهدی. اخیر، سوو کېتهیاتگن جای اونچهلیک کتّه اېمس اېکن. اولر بولسه کورمهی توریب: «سوو بوندهی جایده پست گه قرهب کېتدیمی، آلدینی توسیشنینگ فایدهسی یوق» دیگندی.
-یا توبه، دیېدی پالوان دلشاد بیلن یوزمه-یوز سۉزلشهیاتگندهی، بیتّه تاش بیلن بیتهدیگن چقورنی دیب شوندهی ییردن کوچیب کېتهمن دیسن هه؟ منه، اېندی اویینگ تیپهسیدن بیر اریق سوو آقیب تورسین-چی، کوچیب قهییرگه باررکنسن!
توردی پالوان شونگه اوخشش اویلر ایچره قولیگه ایلشگن تاش بیلن سوونینگ یولینی توسدی. اما تاشنینگ بورتیگی کوتریب قالدیمی، تاشنینگ تگیدن سوو کیتیشی توختمهدی. پالوان بیرآز اینگیشیب تاشنی ایاغی بیلن تیپدی. فایدهسی بولمهدی، تغین قتیقراق بیر حرکت قیلگن اېدی، قویهیاتگن توسیغی برابر ایاغی هم چقورنینگ نریگی طرفی گه اوتیب کېتیب، سانی تاش آرهسیده سیقیلیب قالدی. توردی پالوان ایاغینی تارتیب آلیش گه قنچهلیک اورینمهسین، مجالی یېتمس، یاریققه توسیق بولیب قالگنیدن سوو سطحی کوتریلیب بارر اېدی. پالوان بایهغیدن هم بدتر دیر-دیر قیلتیرر، شوو برابرده پیشانهسیدن اچیق تیر قوییلردی. ایاغینی چیقریب آلیش گه بیهوده اورینر، کیمدیر ایچکریگه قرهب تارتهیاتگندهی اېدی. غار تیپهسیده باغلیق تورگن آت اېسه خوفنی آلدیندن پیقهگندیک، ییر تیپسینیب قیسقه-قیسقه کیشنر و قازیغی اطرافیده تینیمسیز ایلنردی. غار اېسه سوو بیلن تولیب بارردی. پالوان بارگن سری حالسیزلنر، همان ایاغینی تارتیب آلالمهی سرسان اېدی. نهایت، زبانسیز جانور بار قووتینی ییغیب، آلد ایاقلرینی هواده اوینتگنچه سیلتب، ارقانینی اوزدی-ده، قیشلاق تامانگه شدت بیلن یوگوریب کېتدی. توریقنینگ شدتی وجودیگه سیغمسدی. قولاقلری آرهسیدن ویزیللب اوتهیاتگن ساووق شمالی و حاجهسینینگ غمی ارهلش کوزیاشی ششقطار بولدی. یکّه تیپهلیکنینگ اوچ ییلدن بویان قوریقشب یاتگن تاشاریغیده شیلدیرب سوو آقه باشلهدی.
اۉگیرووچی: نصرتالله احدی
