خلق‌ارا باله‌لر کونی دنیا بویلب نشان‌لنگنی بیرحالده، بیراق افغانستان ده مینگ‌لرچه باله آچلیک، قحط‌چیلیک و باشقه بیر قطار قیین‌چیلیک‌لر بیلن روپه‌ره‌لر.
کمبغل‌لیک، ایش‌سیزلیک و سرپرست‌سیزلیک، کوپینچه باله نینگ کابل سرک‌لریده ایشلش و عایله خره‌جتینی تامینلش گه مجبور قیلگن. ۱۱ یاشر شاداب و ۱۲ یاشر شعیب، کابل سرکلریدن بیریده تورت ییل‌دن بیری بوت رنگ قیله‌دیگن باله‌لردن دیر. اوشبو باله‌لر بوت رنگ قیلیش بیلن عایله‌لری‌نینگ دستلبکی نیازلرینی تامین قیله‌دیلر.
شاداب نینگ ایتیشیچه: «تورت ییل‌دن بیری ایشله‌یمن؛ اوی گه بیش کیشی‌میز. کونده ۵۰-۱۰۰ افغانی ایشله‌ب و اویگه نان آلیب کیته‌من. کیچیک بیر ایناغه‌م هم ایشله‌یدی. اویگه بولیب، مکتب باریش و درس اوقیش نی ایسته‌یمن. قلم و کتابچه‌م بولیشینی ایسته‌یمن.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
شونینگدیک شعیب نینگ ایتیشیچه: «بوت رنگ قیله‌من؛ وضعیت خراب دیر، بو ییرگه ایشله‌یمن که بیر ایکی لقمه نان تاپیلسه. کونده ۱۵۰-۲۰۰ افغانی ایشله‌یمن. بو ایش نی قیلیب، کیچه‌گچه بیر لقمه نان پولینی تاپه‌من.»
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ انسان‌پرورلیک یاردم‌لرنی هماهنگ قیلووچی نهادی (اوچا)، نینگ معلوماتی اساسیده، افغانستان ده باله‌لردن ۱۹ فایزی ایشچی‌لیک بیلن شغللنگن. باله‌لردن کوپینچه‌سی هر کونی آچ مکتب باریب و قشاق‌لیک طفیلی باشقه ایکی میلیون ۹۰۰ مینگ باله توییب آوقت‌لنمه‌یدی.
هلمند ولایتی سرکلریدن بیریده قول اوستیده سودا ساته‌دیگن باله‌لردن محمدامین نینگ ایتیشیچه، باشقه باله‌لر کبی مکتب باریش نی ایسته‌یدی؛ بیراق کمبغل‌لیک سبب ایشلش گه مجبور دیر. «کمبغل‌میز و مکتب باره آلمه‌یمیز. ایرتنگ‌دن آخشم‌گچه شو ییرده ایشله‌یمن. بو کوپ قیین بیر ایش دیر. مین هم مکتب باریب، شفاکار یا-ده انجنیر بولیشنی ایسته‌یمن.»
شونینگدیک فرید تعلیم‌دن محروم بولیب و عایله نیازلرینی تامینلش اوچون غور ولایتی سرکلریدن بیریده کهنه تیمیرلرنی ییغیب و اولرنی ساتیش گه مجبور دیر. «پولیمیز یوق. کهنه تیمیرلرنی ییغیب ساته‌من و اونینگ پولی گه نان آله‌من. درس اوقیمه‌یمن. کونده ۵-۳۰ افغانی ایشله‌یمن و باریب اویگه مصرف قیله‌من.»
باله‌لر حقلری فعالی مژده عزیزی نینگ ایتیشیچه، آغیر ایشلر بیلن باله‌لر‌نینگ شغللنگنی، اولرنینگ تعلیم‌دن اوزاق بولیشلری و کیله‌جکلری‌نینگ جدی خوف بیلن روپه‌ره بولیشی گه سبب بوله‌دی. «باله‌لر تحصیل و باله‌لیک دوری‌دن اوزاق قالیب و یخشی بیر حیات گه ایگه بوله آلمه‌یدیلر. شونینگدیک روحی نقطه‌ی نظری‌دن هم اولر گه یامان تاثیر قویه‌دی. باشقه بیر تاماندن، جمعیت‌گه هم سلبی تاثیر قویه‌دی.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
شونده‌ی بیرحالده، ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی مسئوللری نینگ ایتیشلریچه، اوتگن نیچه دهه‌ده باله‌لر اوروش و طبیعی بحران‌لر قربانی‌سی بولگن. ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی سوزلاوچیسی سمیع‌الله ابراهیمی نینگ ایتیشیچه، سرپرست حکومت باله‌لر قیین‌چیلیگی حلی اوچون سعی‌وحرکت قیلیب و سرپرست‌سیز باله‌لر گه مهربان‌لیک اویینی قورگن.
ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی سوزلاوچیسی نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «کابل و باشقه ولایت‌لرده سرپرست‌سیز باله‌لر گه مهربان‌لیک اوی‌لری فعال بولگن. مذکور مهربان‌لیک اوی‌لرده قریب ۱۰ مینگ باله حیات کیچیره‌دی که اولر گه آزیق-آوقت، کییم-کیچگ و ساغلیق خذمت‌لرینی ارائه قیلیب و یشش وضعیت‌لری گه جدی شکلده توجه قیله‌میز. برچه خره‌جتلر وزیرلیک بودجه‌سیدن توللنه‌دی.»
اوشبو کون بیلن بیرگه، افغانستان ده بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ انسان‌پرورلیک یاردم‌لرنی هماهنگ قیلووچی نهادی (اوچا)، نینگ اعلام قیلیشیچه، افغانستان‌لیک باله‌لر آرام حیات، تعلیم گه قول گه تاپیش و یخشی بیر کیله‌جککه امیدوارلر. شونینگدیک اروپا اتفافی خلق‌ارا باله‌لر کونی مناسبتی گه، افغانستان‌لیک باله‌لر گه نسبت تعلیمی برنامه‌لر، ساغلیق‌نی سقلش بولیملری آرقه‌لی قوللب-قوتلشی و تعهدی نی اعلام قیلگن.