«می‌خواست به اروپا برود؛ ولی زیر خاک رفت.»

«می‌خواست به اروپا برود؛ ولی زیر خاک رفت.» این بریده‌یی از گفته‌های خواهری‌ست که برادرش را که از مسیر نامنظم به ترکیه مهاجرت کرده بود، از دست داده است.

مینا، خواهر نوراحمد قرلق می‌گوید، برادر جوانش که می‌خواست به یکی از کشورهای اروپایی مهاجرت کند، با تمام آرزوهایش زیر خاک رفت. به گفتۀ مینا، برادرش از ۱۰ سال به این‌سو در ترکیه زنده‌گی می‌کرد و قصد سفر به کشورهای اروپایی را داشت.

مینا می‌‌گوید که نوراحمد افغانستان را به‌دلیل ناامنی و نبود فرصت‌های شغلی ترک کرده و از راه نامنظم به ترکیه رفته بود. به گفتۀ مینا، برادرش در این مدت به افغانستان نیامده بود و قصد برگشت به کشور را نداشت.

مینا می‌افزاید که خانواده‌اش برای این‌که دوباره نوراحمد را به افغانستان برگردانند، او را نامزد کردند؛ ولی مدتی از نامزدی‌اش نگذشته بود که زیر خاک رفت.

او می‌گوید که گل‌احمد قرلق، دیگر برادرش، ۸ سال عضو نیروهای امنیتی در ولایت غزنی بود. بانو مینا می‌افزاید که خود و سه فرزندش با خانوادۀ مادرش در یک خانۀ کرایی در کابل زنده‌گی می‌کردند و همه خرج و هزینۀ خانواده را این دو برادرش به عهده داشتند.

او می‌گوید که برادرش یک‌سال پیش در غزنی کشته شد و از او دو دختر و هم‌سرش به‌جا مانده‌اند. به گفتۀ مینا، پس از کشته‌شدن برادرش نخواست بیش‌تر بار دوش خانوادۀ مادرش شود و در خانۀ کرایی دیگری رفتند.

مینا می‌گوید، پس از کشته‌شدن برادرش، مادرش، برادرانش، هم‌سر برادرش و دو دختر او بی‌سرپرست مانده بودند و نان‌آور شان همین برادرش که در ترکیه زنده‌گی می‌کرد بود و او هم ۱۰ ماه بعد کشته شد.

مینا می‌گوید که داستان‌های متفاوتی از کشته‌شدن نوراحمد برای‌شان گفته شده است. او می‌گوید، برای‎شان گفته شده بود که نوراحمد از سوی دزدان کشته شده است.

به گفتۀ مینا، پس از مدتی برای‌شان خبر می‌رسد که نوراحمد از سوی دزدان کشته نشده؛ بل‎که مورد سوءقصد هدف‎مندانه قرار گرفته است.

مینا جریان کشته‌شدن برادرش را این‌گونه بیان می‌کند: «در تلفونش از طرف یک دختر پیام می‌آمده و می‌گفته است که یک دختر هندی هستم، هیچ‌کس ندارم، مرا در کار بگیر. معمولا از طرف شب برایش پیام می‌داد و می‌گفت می‌خواهم ببینمت، برایش نشانی می‌داد و می‌گفت تنها بیا، اما برادرم نمی‎رفت. سرانجام یک شب برادرم با ۵ نفر دیگر رفتند؛ ولی دختر برایش پیام داده که من گفته بودم تنها بیا. بار دیگر باز پیام می‌دهد که لب بحر هستم بیا، با رفیقش رفته، در چوکی نشسته بوده با یک دوستش، در تلفونش پیام آمده که به عقبت ببین. وقتی به پشت سرش نگاه می‌کند، در همان وقت یک مرد نقاب‌پوش بر سرش شلیک می‌کند. هفت مرمی داشته یک مرمی را در قلبش شلیک کرده و شش دانۀ دیگرش را در دست چپش.»

مینا می‌افزاید، زمانی که قاتل می‌خواسته بر دوست نوراحمد هم شلیک کند، یک پسر ترکی خود را بر او می‌اندازد و قاتل برادرش که یک پسر سوری بوده، در همان‌جا بازداشت می‌شود.

مینا می‌گوید، قاتل برادرش گفته است که نوراحمد خواهرش را آزار و اذیت می‌کرد، به همین دلیل او را کشته؛ اما همسایه‌های نوراحمد این ادعای قاتل را رد کرده است.

«دو محکمۀ قاتل گذشته و حالا محکمۀ سومش است. قاتل گفته بوده که خواهرم را آزار و اذیت می‌کرد و مسئلۀ ننگ و ناموس بود، کشتیم. بعد هم‌سایه‌هایی که ۹ سال در یک ساختمان زنده‌گی می‌کردند، همه‌گی یک‌جا شده گفتند که این بچه ۹ سال می‌شد در این‌جا زنده‌گی می‌کرد و ما تاکنون نمی‌فهمیدیم که او افغانی‌ست، فکر می‌کردیم ترکی‌ست. هیچ‌کس را آزار و اذیت نمی‌کرد.»

مینا می‌گوید، اکنون یک برادرش که از دانشگاه فارغ شده، وظیفه ندارد و دنبال وظیفه است و برادر دیگرش دانش‌جو است.

او می‌گوید، دو برادر دیگر نیز دارد که یکی در تخار سرگرم زنده‌گی‌ خود است و تنها می‌تواند برای خانوادۀ خود تهیۀ مصارف کند و برادر دیگرش در ترکیه است که اکنون مصارف خانه به عهدۀ او می‌باشد.

سیدعبدالباسط انصاری، مشاور رسانه‌یی وزارت مهاجران و عودت‌کننده‌گان می‌گوید، این وزارت برای آن‌عده از اشخاصی که قصد مهاجرت از مسیر نامنظم را دارند، برنامه‌های گونه‌گون اطلاع‌دهی دارد که از طریق رسانه‌ها و صفحه‌های اجتماعی پخش می‌شود و نیز برای آنان خطرهای احتمالی مهاجرت نامنظم گفته می‌شود.

آقای انصاری می‌افزاید که بیش‌تر پناه‌جویان افغانستانی، به‌ویژه کسانی‌ که از مسیر نامنظم مهاجرت را پیش می‌گیرند، به کشورهای اروپایی می‌روند.

مشاور رسانه‌یی وزارت مهاجران و عودت‌کننده‌گان می‌گوید، اتحادیۀ اروپا در پایان هر سال اعلام می‌کند که از هر کشور چه شمار درخواست پناه‌جویی می‌دهد.

او می‌گوید که از آغاز سال ۲۰۲۰ تاکنون، حدود ۵۰۰ هزار تن از شهروندان افغانستانی از کشورهای مختلف به کشور بازگشته‌اند.

مشاور رسانه‌یی وزارت مهاجران و عودت‌کننده‌گان تأکید می‌کند که راه حل مشکلات، مهاجرت نامنظم نیست؛ بل‌که مهاجرت‌های نامنظم سبب بیش‌ترشدن مشکلات در روند زنده‌گی شهروندان افغانستانی می‌شود.

آقای انصاری می‌افزاید، خواست آنان از کسانی که فکر مهاجرت از مسیر نامنظم را در سر دارند، این است که در کشور بمانند و با مشکلات مبارزه کنند.

سیدشیرحسین هنریار، هماهنگ‌کنندۀ مرکز معلومات مهاجرت یا MRC می‌گوید، این اداره برای کسانی که قصد دارند از راه نامنظم مهاجرت کنند، از راه‌های گونه‌گون خدمات مشوره‌دهی رایگان دارد.

به گفتۀ هنریار، این اداره برای کسانی که‌ مهاجرت نامنظم می‌کنند، خطرات احتمالی‌اش را می‌گوید و راه‌های بدیل مهاجرت از راه منظم نیز برای آنان توصیه می‌شود.

ناامنی، نبود و کم‌بود فرصت‌های شغلی و وضعیت بد اقتصادی در افغانستان، از علت‌هایی‌اند که شمار بسیاری از جوانان افغانستانی را وادار به مهاجرت از مسیر نامنظم به کشورهای دیگر می‌کند.