در سال‌های پسین، روند نگران‌کننده‌ای در هرات در حال شکل‌گیری است. زمین‌های کشاورزی یکی پس از دیگری جای خود را به خانه‌های مسکونی و باغچه‌های شخصی داده اند. به باور بسیاری از باشندگان هرات، این تغییرها نه تنها چهره‌ی روستاها را دگرگون کرده است، بل تهدیدی جدی برای امنیت غذایی در آینده به حساب می‌آید.
عبدالله قادری، باشنده‌ی ولسوالی رباط‌سنگی هرات، با نگرانی از این وضعیت می‌گوید: «خشک‌سالی‌ها و کم‌بود منابع آبی باعث شده که زمین‌های زراعتی دیگر برای کشت و زرع کافی نباشند. در نتیجه، زراعت کوچک‌تر شده و مردم ترجیح می‌دهند زمین‌های شان را بفروشند. این روند در آینده نه تنها برای کشاورزان، بل برای عموم مردم به کم‌بود مواد غذایی منجر خواهد شد.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
نبود نظارت کافی از سوی نهادهای دولتی، افزایش جمعیت، بازگشت مهاجران و ناداری، از مهم‌ترین عامل‌هایی است که باعث شده زمین‌های کشاورزی به سرعت به خانه‌های مسکونی تبدیل شوند. عبدالرحمان محمدی، باشنده‌ی ولسوالی چشت‌شریف، در گفت‌وگو با سلام‌وطندار می‌گوید: «نبود امکانات زراعتی، کم‌آبی و تغییرات اقلیمی، باعث شده که کشاورزان زمین‌های شان را به خانه تبدیل کنند. بسیاری از اعضای فامیل ما همین تصمیم را گرفته اند.»
از سویی هم، محمدیونس، یکی دیگر از باشندگان هرات، نیز چنین می‌گوید: «افزایش جمعیت شهری و برگشت مهاجرین از ایران و پاکستان، تقاضا برای مسکن را بالا برده و باعث شده زمین‌های زراعتی برای ساخت‌وساز فروخته شوند.»
در سوی دیگر، کارشناسان محیط زیست، نیز هشدار می‌دهند که توسعه‌ی شهری اگر بدون برنامه‌ریزی صورت گیرد، آسیب جبران‌ناپذیری به منابع طبیعی و امنیت غذایی وارد خواهد کرد. الهام قاضی‌زاده، کارشناس محیط زیست، پیشنهاد می‌کند: «توسعه‌ی شهری باید از حالت افقی به عمودی تغییر کند؛ باید فرهنگ‌سازی صورت گیرد تا مردم اهمیت حفظ زمین‌های زراعتی را درک کنند. ساخت شهرک‌های رهایشی در فاصله‌ی ۲۰ تا ۲۵ کیلومتری از مرکز شهر و در زمین‌های غیرزراعتی می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
در همین حال، مسئولان محلی، نیز با تأیید افزایش فروش زمین‌های کشاورزی هشدار می‌دهند که این روند باید کنترل شود. عبدالحی منیر، رییس زراعت، آبیاری و مالداری هرات، می‌گوید: «در پنج سال گذشته میان ۵ تا ۱۰ درصد از زمین‌های زراعتی در هرات به خانه‌های مسکونی و باغچه تبدیل شده اند. بیش‌ترین ساخت‌وسازها در نواحی شهر هرات و ولسوالی‌های انجیل و گذره انجام شده است.»
گفتنی است در شرایطی که افغانستان با بحران‌های اقلیمی و کاهش منابع آبی روبه‌رو است، نابودسازی زمین‌های کشاورزی به منظور خانه‌سازی می‌تواند بهای سنگینی برای نسل‌های آینده به جا بگذارد. اگر سیاست‌گذاران امروز چاره نیندیشند، فردای افغانستان با سفره‌هایی خالی روبه‌رو خواهد شد.
